Metoda badań dokumentów

Metoda badań dokumentów jest to metoda badań wytworów ludzkich, materialnych i symbolicznych jako źródeł informacji o cechach społecznych tworzących je ludzi. Wykorzystywana w socjologii i psychologii (głównie sądowej)

Metody badań dokumentów dzieli się na kilka rodzajów. Podział ten powstał ze względu na: strukturę, pierwsze źródła wiedzy.

Podział metod badań ze względu na strukturę

• stawianie problemu,
• rozwiązanie problemu (w oparciu o doświadczenie, konstrukcję myślową, analizę tekstu),
• systematyzowanie i utrwalanie uzyskanych rezultatów.

Podział metod badań ze względu na pierwsze źródła wiedzy

• korzystanie z autorytetu,
• bezpośredni kontakt z rzeczywistością,
• konstruowanie obiektów myślowych.

Badanie dokumentów

Badanie dokumentów rozpoczyna się od zbioru definicji dokumentów, następnie następuje typologia dokumentów z określeniem cech poszczególnych typów, lista źródeł pochodzenia czy lokalizacji dokumentów, np. spis katalogów, źródeł bibliograficznych, baz danych, określenie zasad sprawdzenia prawdziwości dokumentów, a na końcu badań opis zasad doboru dokumentów (ile ze zbioru) i zasad kwalifikacji (np. próby losowej), selekcji (formalnej, merytorycznej, zasad oceny przydatności, poprawności, stanu dostępności).

Zasadnicze rodzaje technik badawczych

• Klasyczna technika analizy dokumentów. Jedna z najstarszych i najczęściej stosowanych technik. Polega na próbie jakościowego opisu interpretacji danych znajdujących się w dokumentach.
• Jakościowa technika analizy dokumentów. Polega na analizie treści, opisie oraz interpretacji zjawisk, które się w nich znajdują.
• Ilościowa technika analizy dokumentów.  Polega na koncentrowaniu się na wielkościach policzalnych, rodzaj analizy bardziej obiektywnej.
• Formalna analiza dokumentów. Polega na ocenie zewnętrznego stanu dokumentów, ich wyglądu, ogólnego utrzymania, technicznego sposobu sporządzania, poziomu trwałości.

Rodzaje dokumentów poddawanych badaniom

• osobiste (pamiętniki, listy, wspomnienia)
• statystyczne (roczniki, sprawozdania, bilanse firmy)
• prawne (konstytucja, regulaminy) akta sądowe
• prasowe
• artystyczne (sztuka, malarstwo)

Zobacz też

• analiza treści