Metropolis (film)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Metropolis
Ilustracja
Gatunek

science fiction

Rok produkcji

1926

Data premiery

10 stycznia 1927
1927[1] (Polska)

Kraj produkcji

Niemcy

Język

niemiecki

Czas trwania

210 min (premiera w Niemczech, oryginalna liczba klatek na sekundę)
123 min (odtworzona wersja z 2002 roku)
150 min (wersja uzupełniona, 24 klatki na sekundę)

Reżyseria

Fritz Lang

Scenariusz

Fritz Lang
Thea von Harbou (na podstawie własnej powieści)

Główne role

Gustav Fröhlich
Brigitte Helm

Muzyka

Gottfried Huppertz

Zdjęcia

Karl Freund, Günther Rittau

Scenografia

Otto Hunte, Erich Kettelhut, Karl Vollbrecht

Kostiumy

Aenne Willkomm, Willy Muller

Produkcja

Erich Pommer

Wytwórnia

UFA

Dystrybucja

UFA

Budżet

5,3 miliona marek[2]

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Statua filmowego robota w Babelsbergu

Metropolis – niemiecki ekspresjonistyczny film science fiction z 1927 roku w reżyserii Fritza Langa. Scenariusz został napisany przez Fritza Langa i Theę von Harbou, której powieść Metropolis wydana w 1926 powstała głównie na potrzeby filmu. Monumentalne dzieło prezentuje dystopijną wizję miasta przyszłości, którego społeczeństwo jest podzielone na dwie kasty: wąską i uprzywilejowaną grupę intelektualistów (rozum, mózg) oraz robotników utrzymujących miasto przy życiu (ręce) mieszkających w podziemnych osiedlach.

Po premierze w Niemczech film wywołał wśród krytyków mieszane uczucia. Publika doceniała stronę wizualną, zwracając jednak uwagę na naiwną historię. Film nie odniósł dużego sukcesu, co w połączeniu z ogromnym budżetem (najdroższa niemiecka produkcja tamtych czasów) doprowadziło wytwórnię UFA na skraj bankructwa[2]. Krytyka oraz wymogi cenzury wymusiły na twórcach usunięcie około pół godziny materiału filmowego, głównie scen związanych z okultyzmem, oraz losami postaci pobocznych o mniejszym wpływie na fabułę. Oryginał filmu uległ zniszczeniu, a utracony materiał został odnaleziony dopiero 80 lat później w Buenos Aires, w bardzo złym stanie[3]. Kopia została wykonana na taśmie 16 mm, mniejszej niż oryginalna, przez co zostały ucięte fragmenty obrazu po lewej i górnej stronie kadru. Wersja uzupełniona miała premierę 12 lutego 2010, w czasie trwania 60. edycji Berlinale[4].

Przesłaniem filmu, wspomnianym w planszy na początku i na końcu, są słowa: Pomiędzy rozumem a rękami musi być serce (oryg. Mittler zwischen Hirn und Händen muss das Herz sein)[5].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Inspiracje i zapożyczenia[edytuj | edytuj kod]

W latach 40. XX wieku ⁣⁣Osamu Tezuka⁣⁣, ⁣japoński mangaka, stworzył mangę o nazwie Metropolis. Tezuka nie oglądał dzieła Fritza Langa, ale zainspirowały go plakat i zdjęcia z filmu. Fabuła mangi jest inna, zachowano jednak roboty oraz podział na kasty. W 2001 roku na podstawie mangi powstało anime o tej samej nazwie.

W 1984 roku Giorgio Moroder przygotował skróconą wersję filmu z własną współczesną muzyką pop-rockową[6]. Zachowane fragmenty filmu zostały też wykorzystane między innymi w teledyskach do piosenek „Love Kills” solowego singla Freddie Mercury’ego[7] oraz „Radio Ga Ga” brytyjskiego zespołu muzycznego Queen[8].

W 1989 Madonna zainspirowała się filmem i odwzorowała go w swoim teledysku do singla „Express Yourself”. W klipie oprócz podobnych scen pojawia się także parafraza motto filmu – „Bez serca nie może być porozumienia pomiędzy rękami a rozumem” (org. "Without the heart, there can be no understanding between the hand and the mind"). Do inspiracji Metropolis wróciła ponownie w 1990, kiedy to podczas trasy koncertowej Blond Ambition pierwszy akt widowiska rozgrywał się w odtworzonej scenerii z filmu. Akt ten nosi ponadto tytuł Metropolis[9].

W 2017 polski zespół muzyczny Czerwie, zainspirowany filmem, wydał płytę CD z własną ścieżką muzyczną do filmu[10].

Pozostałe informacje[edytuj | edytuj kod]

W roku 1995, z okazji stulecia narodzin kina, film znalazł się na watykańskiej liście 45 filmów fabularnych, które propagują szczególne wartości religijne, moralne lub artystyczne[11][12]. W roku 2001 film został wpisany na listę UNESCO Pamięć Świata[13].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michał Dondzik, Emil i naziści. Dzieci w filmie niemieckim lat 1919-1945., „Kwartalnik Filmowy” (81), 2013, s. 70–82, ISSN 0452-9502 [dostęp 2019-02-16] (pol.).
  2. ↑ a b Fritz Lang’s Metropolis. The German Way. [dostęp 2012-07-07].
  3. ↑ Fritz Lang’s Lost Metropolis – Rediscovered!. film.com. [dostęp 2012-07-07].
  4. ↑ Alternate versions for Metropolis. IMDb. [dostęp 2012-07-07].
  5. ↑ Pomiędzy rozumem a rękami musi być serce - projekcja filmu, | Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2022-09-23] (pol.).
  6. ↑ Światowa encyklopedia filmu religijnego. Marek Lis i Adam Garbicz (red.). Kraków: Biały Kruk, 2007, s. 516. ISBN 978-83-60292-30-3.
  7. ↑ Robert Repino, All Hail the Defiant Science Fictional Weirdness of Queen!, Tor.com, 2 stycznia 2017 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  8. ↑ Shira Wolfe, Art Influences in Fritz Lang’s Metropolis, Artland Magazine, 11 grudnia 2020 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  9. ↑ Bart Vanmaele, Blond Ambition Tour setlist - Madonna live performances | Mad-Eyes [dostęp 2017-03-28] (ang.).
  10. ↑ Jarek Mixer Mikołajczyk, Recenzja Czerwie Metropolis Live, czerwie.com.pl [dostęp 2020-08-25].
  11. ↑ Niektóre ważne filmy, czyli tzw. lista watykańska. www.kultura.wiara.pl. [dostęp 2010-04-22].
  12. ↑ usccb.org Film and Broadcasting –Vatican Best Films List (ang.).
  13. ↑ Metropolis – Sicherungsstück Nr. 1: Negative of the restored and reconstructed version 2001. unesco.org. [dostęp 2013-11-17]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • The best of video – poradnik: kino, tv, sat., video. Warszawa: Oficyna Wydawnicza COMFORT, 1994.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Filmy w reżyserii Fritza Langa
1910-19
1920-29
1930-39
1940-49
1950-59
1960-69

Fritz Lang (1969).jpg

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Metropolis_(film)&oldid=68288340”