Metuje

Metuje
Wielki Wodospad Metui w Adršpašskoteplickich skálach
Kontynent	Europa
Państwo	Czechy
Lokalizacja	Kraj hradecki
Rzeka
Długość	około 69 km
Powierzchnia zlewni	607,6 km²
Średni przepływ	5,73 m³/s
Źródło
Miejsce	okolice Hodkovic w rejonie Adršpašskoteplickich skál
Wysokość	586 m n.p.m.
Współrzędne	50°36′29,3″N 16°04′52,3″E
Ujście
Recypient	Łaba
Miejsce	przed miastem Jaroměř
Wysokość	248 m n.p.m.
Współrzędne	50°20′18,2″N 15°55′07,0″E
Położenie na mapie Czech źródło ujście

Metuje – rzeka w Sudetach w północnych Czechach. Lewobrzeżny dopływ Łaby w zlewisku Morza Północnego.

Charakterystyka i przebieg

Rzeka Metuje płynie w kraju hradeckim przez Góry Stołowe i Pogórze Orlickie. Odwadnia Adršpašskoteplické skály, północno-zachodnie zbocza Gór Stołowych i zachodnią część Wzgórz Lewińskich i zachodnie stoki Gór Orlickich. Rzeka ma około 69 kilometrów długości. Źródła znajdują się na wysokości około 560 m n.p.m. na południe od wsi Adršpach. W początkowym biegu rzeka płynie przez dwa górskie jeziorka położone na różnych poziomach oraz rozległy labirynt skalnych wież, filarów, głębokich i wąskich wąwozów Adršpašskoteplickich skál. Płynąc przez Adršpašskoteplické skály rzeka wyżłobiła głęboki wąwóz tworząc dwa wodospady, z których większy ma 19 m. Wypływając z Adršpachu rzeka płynie w kierunku południowym przez Teplice nad Metují, Hronov, Náchod i Nowe Miasto nad Metują. Poniżej miejscowości Náchod zaczyna się odcinek zaliczany do najpiękniejszych przełomów rzecznych w Czechach, zwany Peklo. Kończy się on przed miasteczkiem Nowe Miasto nad Metują. Rzeka na tym odcinku płynie głębokim wąwozem, otoczonym zalesionymi stokami gór sięgającymi 200 metrów wysokości. W połowie trasy znajduje się miejscowość Peklo, gdzie potok Olešenka uchodzi do Metui. Rzeka przyśpiesza na odcinku kamienistych bystrzy ciągnących się nieprzerwanie około trzech kilometrów. Potem nurt rzeki uspokaja się, a bystrza pojawiają się coraz rzadziej. Długość całego odcinka przełomowego wynosi 10 km, objęty jest on ochroną. Od Nowego Miasta rzeka zmienia kierunek i spokojnie płynie na zachód w kierunku miasta Jaroměř, gdzie uchodzi do Łaby.

Dopływy

Ważniejsze potoki dopływające do Metuje ze strony polskiej: Czermnica, Kudowski Potok i Klikawa (Bystra). Pozostałe to: Zdoňovský potok (L), Ledhujka (L), Židovka (L), Dřevíč (P), Brlenka (L), Střela (L), Radechovka (P), Olešenka (L) a Rozkoš (P).

Turystyka

Wzdłuż rzeki Metuja "Piekielną Doliną" prowadzi szlak turystyczny czerwony, prowadzący do Nowego Miasta nad Metują. W miejscowości Peklo znajduje się drewniana budowla dawnego młyna, który na początku XX wieku został przebudowany na schronisko turystyczne.

Ciekawostki

• w pierwszej połowie XIX wieku rzeka Metuje zalała całe Skalne Miasto w Adršpachu na wysokość ponad dwóch metrów,
• Metuje należy do najczystszych rzek w Czechach,
• obok budynku dawnego młyna w miejscowości Peklo, nad stawem stoi figurka krasnala lub skrzata (czes. Skřítek),
• w Nowym Mieście nad Metują znajduje się rzeźba Alegoria rzeki Metuje autorstwa Olbrama Zoubka (2006).

Linki zewnętrzne

• Łaba, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 557 .