Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem
 Noc kryształowa w synagodze Pod Białym Bocianem we Wrocławiu. | |
| Dzień | |
|---|---|
| Typ święta | |
| Upamiętnia | |
| Inne nazwy |
Dzień Pamięci o Nocy Kryształowej |
| Podobne święta |
Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową, |
Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem (ang. International Day Against Fascism and Antisemitism) – święto obchodzone corocznie 9 listopada, na arenie międzynarodowej od 1989 roku, upamiętniające pogrom Żydów w hitlerowskich Niemczech podczas nocy kryształowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w całych Niemczech doszło do zainicjowanego przez władze pogromu ludności żydowskiej. Palono synagogi, demolowano sklepy, dewastowano cmentarze, zabito ok. 90 Żydów, a 35 tysięcy wysłano do obozów koncentracyjnych. Bojówki hitlerowskie zdewastowały m.in. wnętrze synagogi we Wrocławiu oraz podarły na strzępy znajdujące się w niej zwoje Tory[1][a].
Rocznicę tych wydarzeń obchodzono wcześniej jako Dzień Pamięci o Nocy Kryształowej.
Obchody i cele[edytuj | edytuj kod]
Od 1995 roku obchody koordynuje największa w Europie organizacja charytatywna przeciw nacjonalizmowi, faszyzmowi i rasizmowi – UNITED for Intercultural Action (założona w 1992 z siedzibą w Amsterdamie), działająca na rzecz migrantów i uchodźców[2].
Obchody mają na celu złożenie hołdu ofiarom faszyzmu i antysemityzmu. Są okazją do protestu wobec braku akceptacji ludzi i akceptacji bezprawia, sprzeciwu wobec zła, nietolerancji i neofaszyzmu oraz do promowania wartości tolerancji i szacunku dla mniejszości etnicznych, rasowych, religijnych itp.
Obchody w Polsce[edytuj | edytuj kod]
Wrocław[edytuj | edytuj kod]
 |
Ten artykuł od 2011-11 wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. |
W utworzonym we wrocławskiej synagodze Pod Białym Bocianem Centrum Kultury i Edukacji Żydowskiej, Fundacja Bente Kahan (FBK) zorganizowała w 2006 i 2008 roku obchody rocznicowe nocy kryształowej, tematyczne wystawy, koncerty i przedstawienia teatralne zakończone Marszem Wzajemnego Szacunku. Trasa przemarszu przebiegała od istniejącej synagogi do pomnika w miejscu zniszczenia Nowej Synagogi w noc kryształową.
W 2006 roku w podziemiach synagogi została pokazana m.in. wystawa, zorganizowana przez FBK przy współpracy z Muzeum Gross-Rosen, która przedstawiła historię obozu Groß-Rosen i ponad setki jego podobozów na Dolnym Śląsku. Przygotowano program artystyczny, któremu towarzyszyły koncerty. Obchody 68. rocznicy odbywały się w dniach 4–9 listopada.
W 2008 roku 70. rocznica odbywała się w dniach 6–9 listopada. Została otwarta m.in. wystawa Kryształowe Okna, zaprezentowano etiudy sceniczne w wykonaniu młodzieży szkolnej oraz wystawiono spektakl Rysa w wykonaniu Teatru ZAR. Została również wystawiona sztuka przez grupę teatralną Ruti Kanner z Izraela Ścieżki zbrodni (na podstawie książki Mordverläufe Manfreda Frankektóra), która jest opowieścią naocznych świadków nocy kryształowej.
8 listopada 2007 roku zorganizowano wrocławski Dzień Wzajemnego Szacunku, którego część imprez odbywała się w synagodze Pod Białym Bocianem.
W dniach 3–10 listopada 2011 mają odbyć się kolejne Dni Wzajemnego Szacunku. W dzień pamięci o nocy kryształowej odbyć się ma m.in. spotkanie ze świadkami holokaustu: Rutą Wermuth i Tolkiem Gotfrydem oraz zaprezentowanie prac wielokrotnie nagradzanej norweskiej dokumentalistki Karoline Frogner na temat holokaustu i Rwandy. Wieczór 9 listopada tradycyjne zakończy marsz pod pomnik po Nowej Synagodze[3].
Elbląg[edytuj | edytuj kod]
9 listopada 2009 roku w Elbląskim Centrum Społecznym Młodych Socjalistów im. Ireny Sendlerowej odbyła się projekcja filmowa oraz dyskusja pt. „Antysemityzm – czy to już tylko historia?”. Centrum zorganizowało również wiec pokojowy połączony z pokazem „Światło i dźwięk”[4].
Przeciw rasizmowi i antysemityzmowi[edytuj | edytuj kod]
23 września 2011 ruszyła II edycja konkursu „Stop rasizmowi w sporcie” z inicjatywy Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania Elżbiety Radziszewskiej i Dyrektora Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej i skierowany był do dziennikarzy wszystkich rodzajów mass mediów. Celem konkursu trwającego do 15 listopada była promocja tolerancji dla odmienności ze względu na rasę, kolor skóry, a także język, obywatelstwo, narodowość lub pochodzenie etniczne w sporcie, jednak konkurs nie został rozstrzygnięty ze względu na zbyt małą liczbę prac jaka wpłynęła[5] (I edycja odbyła się w tym samym okresie w 2010 roku)[6].
14 października 2011 (w Dzień Edukacji Narodowej) odbyła się wielokulturowa impreza na stadionie warszawskiej Agrykoli w ramach konkursu ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego „Polska dla wszystkich”. Honorowy patronat nad konkursem objęli: Elżbieta Radziszewska (Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów), Katarzyna Hall (Minister Edukacji Narodowej), John Abraham Godson (poseł na Sejm RP)[7][8], a także Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”, Hanna Gronkiewicz-Waltz (Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy) oraz Polskie Stowarzyszenie Byłych Piłkarzy[9].
Inicjatywa zbiegła się również z Tygodniami Akcji „Futbol Przeciwko Rasizmowi w Europie 2011”[9]. Konkurs ma za zadanie wyłonić najlepszy projekt promujący dialog międzykulturowy oraz propagujący takie postawy obywatelskie, jak tolerancja, otwartość i szacunek dla społeczeństwa wielokulturowego i różnorodności jego obywateli. Pomysłodawcą konkursu jest Koalicja „Razem Przeciwko Antysemityzmowi” powstała 19 kwietnia 2010 podczas konferencji „Razem przeciwko antysemityzmowi” w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie. Informacje na temat rozstrzygnięcia konkursu wraz z listą nagrodzonych autorów projektów zostaną opublikowane do dnia 30 listopada 2011 roku[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu
- Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ze względu na bliskie sąsiedztwo innych budynków synagoga nie została podpalona, co uchroniło ją od całkowitego zniszczenia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Beata Maciejewska: Mrok kryształowej nocy. gazeta.pl, 2008-11-06. [dostęp 2011-10-31].
- ↑ International Day Against Fascism and Antisemitism (1997–2005). UNITED for Intercultural Action. [dostęp 2011-10-30]. (ang.).
- ↑ Dni Wzajemnego Szacunku (3–10 listopada 2011). Fundacja Bente Kahan, Centrum Kultury i Edukacji Żydowskiej w Synagodze pod Białym Bocianem. [dostęp 2011-10-31]. (pol.).
- ↑ Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem. portEl.pl, 2009-11-09. [dostęp 2011-10-31].
- ↑ II edycja konkursu „Stop rasizmowi w sporcie” odwołana. Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania, 2001-12-15. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Ogłoszenie konkursu „Stop rasizmowi w sporcie”. Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania, 2010-08-13. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania (Patronaty). Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. [dostęp 2011-11-03].
- ↑ Koalicja „Razem przeciwko antysemityzmowi” (archiwum). Polska dla Wszystkich-oficjalna strona. [dostęp 2011-11-03].
- ↑ a b „Polska dla wszystkich” – ogólnopolska akcja pod patronatem Ministra Radosława Sikorskiego. Biuro Ministerstwa Spraw Zagranicznych. [dostęp 2011-11-03]. (pol.).
- ↑ Regulamin „Polska dla wszystkich” (archiwum). Strona oficjalna konkursu. [dostęp 2011-11-03].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- 9 listopada 2008 r. – Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem (archiwum). Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 2008-11-07. [dostęp 2011-10-29]. (pol.).
- Karolina Szykierska: Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem. PMEDIA.pl. [dostęp 2011-10-30].