Międzynarodowy Kongres Matematyków

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Międzynarodowy Kongres Matematyków (ang. International Congress of Mathematicians) – największa na świecie konferencja poświęcona matematyce, organizowana co cztery lata przez Międzynarodową Unię Matematyczną (IMU)[1]. Podczas ceremonii otwarcia wręczane są: Medal Fieldsa, Medal Abacus (od 2022, wcześniej Nagroda Nevanlinny), Nagroda Gaussa i Medal Cherna[2]. Obecnie otrzymanie zaproszenia do wygłoszenia wykładu na kongresie jest jednym z najważniejszych wyróżnień („an induction to a hall of fame”) dla matematyka[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Już w roku 1888 Georg Cantor zaproponował wspólne spotkanie matematyków niemieckich i francuskich, a gdy dwa lata później został pierwszym prezesem Niemieckiego Towarzystwa Matematycznego (Deutsche Mathematiker-Vereinigung) zgłosił ideę międzynarodowego kongresu. Pomimo starań nie udało mu się jednak przekonać do tego pomysłu szerszego grona swoich kolegów ani z Niemiec ani z zagranicy. W 1894 do idei Cantora powrócili matematycy niemieccy (Felix Klein i Heinrich Weber) i francuscy (Charles-Ange Laisant i Émile Lemoin). Tym razem udało się im uzyskać poparcie w swoich państwach, a w 1895 także matematyków amerykańskich. Organizację kongresu zaproponowano Szwajcarom, którzy w 1886 podjęli się tego zadania (na czele komitetu organizacyjnego stanął Carl Friedrich Geiser, którego bardzo mocno wspierał Ferdinand Rudio)[4][5].

Pierwszy Międzynarodowy Kongres Matematyków odbył się w dniach 9–11 sierpnia 1897 roku w Zurychu i wzięło w nim udział 208 uczonych z 16 krajów. Wśród uczestników były jedynie cztery kobiety, przy czym żadna z nich nie wygłosiła na kongresie referatu (to stało się dopiero w 1912 w Cambridge, kiedy prelegentką była Hilda Phoebe Hudson). Największą liczbę reprezentantów miały Szwajcaria, Niemcy, Francja i Włochy; spoza Europy było tylko siedmioro uczestników z USA[4][5]. Wykłady plenarne wygłosili Henri Poincaré, Adolf Hurwitz, Giuseppe Peano i Felix Klein. Poza nimi uczestnicy mogli wysłuchać jeszcze 30 wystąpień w pięciu sekcjach[6].

Drugi kongres odbył się w 1900 w Paryżu – to tam David Hilbert sformułował listę 23 najważniejszych problemów stojących przed matematyką XX wieku. Następne miały się odbywać co cztery lata, ale dwie wojny światowe spowodowały odwołanie spotkań w latach 1916, 1940 i 1944 oraz przesunięcie kongresu planowanego na rok 1948 o dwa lata. Z kolei Międzynarodowy Kongres Matematyków zaplanowany w Warszawie w 1982 roku odbył się z rocznym opóźnieniem ze względu na wprowadzenie w Polsce stanu wojennego. W 2018 kongres miał miejsce w Rio de Janeiro (pierwszy raz na półkuli południowej), a ostatni – choć zaplanowany w Petersburgu – z powodu inwazji Rosji na Ukrainę odbył się on-line w lipcu 2022 roku[1][7][8].

Lista Kongresów[edytuj | edytuj kod]

Rok Miasto Państwo
2026 Filadelfia  Stany Zjednoczone
2022[a] on-line on-line
2018 Rio de Janeiro  Brazylia
2014 Seul  Korea Południowa
2010 Hajdarabad  Indie
2006 Madryt  Hiszpania
2002 Pekin  Chiny
1998 Berlin  Niemcy
1994 Zurych  Szwajcaria
1990 Kyoto  Japonia
1986 Berkeley  Stany Zjednoczone
1982[b] Warszawa  Polska
1978 Helsinki  Finlandia
1974 Vancouver  Kanada
1970 Nicea  Francja
1966 Moskwa  Związek Radziecki
1962 Sztokholm  Szwecja
1958 Edynburg  Wielka Brytania
1954 Amsterdam  Holandia
1950 Cambridge  Stany Zjednoczone
1936 Oslo  Norwegia
1932 Zurych  Szwajcaria
1928 Bolonia  Włochy
1924 Toronto  Kanada
1920 Strasburg Flag of France (1794–1815, 1830–1974, 2020–present).svg Francja
1912 Cambridge  Wielka Brytania
1908 Rzym  Włochy
1904 Heidelberg  Cesarstwo Niemieckie
1900 Paryż Flag of France (1794–1815, 1830–1974, 2020–present).svg Francja
1897 Zurych  Szwajcaria

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kongres pierwotnie miał się odbyć w Petersburgu.
  2. ↑ Kongres przeniesiony na 1983 rok.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Past ICMs | International Mathematical Union (IMU), www.mathunion.org [dostęp 2022-09-21].
  2. ↑ IMU Awards, Prizes, and Special Lecture | International Mathematical Union (IMU), www.mathunion.org [dostęp 2022-09-21].
  3. ↑ Davide Castelvecchi, The biggest mystery in mathematics: Shinichi Mochizuki and the impenetrable proof, „Nature”, 526 (7572), 2015, s. 178–181, DOI: 10.1038/526178a, ISSN 1476-4687 [dostęp 2022-09-21] (ang.).
  4. ↑ a b Stefanie Ursula Eminger, CARL FRIEDRICH GEISER AND FERDINAND RUDIO: THE MEN BEHIND THE FIRST INTERNATIONAL CONGRESS OF MATHEMATICIANS [dostęp 2022-09-21].
  5. ↑ a b Olli Lehto, Mathematics without borders. A history of the International Mathematical Union, New York: Springer, 1998, DOI: 10.1007/978-1-4612-0613-2, ISBN 978-1-4612-0613-2.
  6. ↑ ICM 1897 [dostęp 2022-09-21].
  7. ↑ Krzysztof Ciepliński, Medal Fieldsa i Międzynarodowy Kongres Matematyków, „Forum Akademickie”, 10, 2019.
  8. ↑ ICM 2022 | International Mathematical Union (IMU), www.mathunion.org [dostęp 2022-09-21].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Międzynarodowy_Kongres_Matematyków&oldid=69244771”