Michał Gutowski
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 14 września 1910 Maciszewice | |
Data i miejsce śmierci | 23 sierpnia 2006 Warszawa | |
Przebieg służby | ||
Siły zbrojne | ![]() ![]() | |
Jednostki | 2 Pułk Pancerny 510 Oddział PKPR | |
Stanowiska | dowódca pułku pancernego zastępca dowódcy oddziału | |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa kampania wrześniowa | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Michał Mieczysław Wojciech Gutowski (ur. 14 września 1910 w Maciszewicach, zm. 23 sierpnia 2006 w Warszawie) – generał brygady Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, olimpijczyk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z rodziny pieczętującej się herbem Ciołek. Był synem Bronisława i Marii z Jażdżewskich[1]. Uczył się w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, następnie od 1923 służył w Korpusie Kadetów nr 1 we Lwowie, gdzie zdał maturę w 1928. Ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu w 1930 i promowany na podporucznika. Od tego roku służył w 17 pułku ułanów wielkopolskich stacjonującym w Lesznie.
Był wybitnym jeźdźcem i dość często przebywał w Centrum Wyszkolenia Kawalerii, ponieważ był członkiem jeździeckiej reprezentacji Polski na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie 1936 w konkursie skoków, którego nie ukończył wskutek wyłamania się konia. Brał udział w latach 1933–1939 w wielu krajowych i międzynarodowych zawodach hippicznych, zdobywając liczne nagrody.
Awansował przed wybuchem II wojny światowej w 1932 na porucznika, a w 1939 na rotmistrza – dowódcę szwadronu. W czasie kampanii wrześniowej walczył w 17 puł w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Odznaczył się w zwycięskich walkach o Walewice, gdzie został ranny. 19 października 1939 po walkach z niemieckim okupantem zrzucił mundur i powrócił do Wielkopolski. Działał tam w podziemnej organizacji gen. Karaszewicza–Tokarzewskiego w obwodzie Jarocin. Aresztowany w grudniu 1939 i skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie, ale niemiecki dowódca okazał się także kawalerzystą i zwolnił go z aresztu.
W 1940 jako kurier przedostał się do Francji, gdzie walczył w 10 pułku strzelców konnych. Następnie ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł szkolenie w dywizji gen. Maczka. Przeszedł szlak bojowy 1 Dywizji Pancernej od Normandii w lipcu 1944 jako dowódca szwadronu pancernego do Wilhelmshaven. Brał udział w bitwie pod Falaise, za co po raz drugi został odznaczony Krzyżem Walecznych. Zastępca dowódcy pułku strzelców konnych. Awansowany do stopnia majora w 1944, a 1 stycznia 1946 na stopień podpułkownika. Do 1945 brał udział w wyzwalaniu Francji, Belgii, Holandii i Niemiec. Od 29 kwietnia 1945 roku do 10 czerwca 1947 roku był dowódcą 2 pułku pancernego. Dowodził po zakończeniu działań wojennych na terenie Niemiec obozem liczącym 6 tys. żołnierzy i dwoma pułkami brytyjskimi.
17 kwietnia 1947 na czele pułku przybył do Wielkiej Brytanii. W maju wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W czerwcu tego roku został zastępcą dowódcy 510 oddziału PKPR[2].
Następnie emigrował do Kanady. Początkowo był trenerem kanadyjskiej kadry wojskowej w jeździectwie, a następnie cywilnej. Objął opiekę nad klubem jeździeckim i prowadził go prawie 10 lat. Następnie zaangażowany został na stanowisko trenera olimpijskiej reprezentacji jeździeckiej. Na igrzyskach w Meksyku, w 1968 roku, jego podopieczni zdobyli złoty medal w drużynowych skokach przez przeszkody. Wówczas na trzecim miejscu uplasowała się drużyna Niemiec, którą trenował oficer niemiecki znany z walk o Walewice podczas II wojny światowej[3][4].
W 1986, podczas pobytu w ojczyźnie, otrzymał awans na pułkownika, a w 1999 Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski awansował go na stopień generała brygady w stanie spoczynku. Do Polski wrócił w 2000. Zmarł w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 18A-7-29)[5].
Ożenił się z Zofią h. Bończa Skarżyńską (ur. ok. 1910) z Tarc, absolwentką Liceum Sióstr Sacré Coeur w Polskiej Wsi k. Pobiedzisk, z którą miał dwóch synów[6].
Awanse[edytuj | edytuj kod]
- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1930 r.
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 r.
- rotmistrz – ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 r.
- major – 1944 r.
- podpułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1946 r.
- pułkownik – 1986 r.
- generał brygady – 1999 r.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari[7][8], od 2001 członek[9], a od 2002 sekretarz Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari[10]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2005)[11]
- Krzyż Walecznych[12] pięciokrotnie
- Srebrny Krzyż Zasługi[8]
- Medal Wojska[8]
- Legia Zasługi (am.)[13][8]
- Krzyż Wojenny 1939-1945 z palmami (fr.)[14][8]
- Gwiazda Francji i Niemiec (br.)[8]
- Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (br.)[8]
- Medal Obrony (br.)[8]
- Medal Wojny 1939–1945 (br.)[8]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (fr.)[8]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gutowscy herbu Ciołek z Majkowa pod Kaliszem. goczalkowski.plewako.pl. [dostęp 26 lutego 2015].
- ↑ Kronika 1947 ↓, s. 6.
- ↑ Marcin Torz: Czy polska kawaleria atakowała niemieckie czołgi?. Gazeta Wrocławska, 2012-08-31. [dostęp 2012-09-04].
- ↑ Na podstawie hasła w Wikipedii angielskiej
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ Mirek Paliszewski , Obrona Warszawy i Modlina - 1939 r., nazwiska D-G, Genealogia: Stankiewicze z przyjaciółmi www.stankiewicze.com [dostęp 2018-01-23] .
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 259. [dostęp 2017-01-02].
- ↑ a b c d e f g h i j Zdjęcie poduszki żałobnej z odznaczeniami
- ↑ Andrzej Laudowicz. Niezwykły jubileusz. „Wiadomości Ziemiańskie”. 24/2005. s. 78.
- ↑ Marian Pawluk: Księga pamięci kadetów II Rzeczypospolitej. Warszawa: Rytm, 2006, s. 47.
- ↑ M.P. z 25 r. poz. 827
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 269. [dostęp 2017-01-02].
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 293. [dostęp 2017-01-02].
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 292. [dostęp 2017-01-02].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kronika 510 Oddziału PKPR, sygn. C.850. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947.
- Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2007. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2008, s. 111. ISSN 1734-2317.
- Jan Szostak: Zeszyty Historyczne – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari w kraju i na obczyźnie, część II – Wojenne i powojenne losy Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari (noty biograficzne). Warszawa: Stowarzyszenie–Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2008. ISSN 1895–9482.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Biografia opublikowana w Przyjacielu Ludu
- Polski Komitet Olimpijski: Michał Gutowski – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl (pol.). www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21].
- Członkowie Kapituły Orderu Virtuti Militari
- Gutowscy herbu Ciołek
- Kombatanci mianowani generałami Wojska Polskiego III Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (pięciokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Wojska
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (władze RP na uchodźstwie)
- Rotmistrzowie II Rzeczypospolitej
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Legią Zasługi
- Polscy jeźdźcy na igrzyskach olimpijskich
- Polscy olimpijczycy (Berlin 1936)
- Podpułkownicy kawalerii Polskich Sił Zbrojnych
- Uczestnicy bitwy pod Falaise 1944 (strona polska)
- Urodzeni w 1910
- Zmarli w 2006
- Generałowie brygady Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
- Polacy odznaczeni Medalem Wojny 1939–1945
- Polacy odznaczeni Gwiazdą za Wojnę 1939–45
- Polacy odznaczeni Medalem Obrony
- Polacy odznaczeni Gwiazdą Francji i Niemiec
- Oficerowie 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich