Mieczysław Brzeziński
| |
| Data i miejsce urodzenia |
6 października 1858 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
25 stycznia 1911 |
| Zawód, zajęcie |
działacz oświatowy, publicysta |
Mieczysław Brzeziński (ur. 6 października 1858 w Warszawie, zm. 25 stycznia 1911 tamże) – polski działacz społeczno-oświatowy oraz ruchu ludowego, publicysta, wydawca, przyrodnik. Jeden z założycieli Polskiej Macierzy Szkolnej, redaktor naczelny i wydawca czasopisma Zorza[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Dzieciństwo przeżył w Bełżycach i Wronowie, przez resztę życia związany z Warszawą.
Był jednym z założycieli tajnego Koła Oświaty Ludowej. W 1892 Koło odkupiło popularny tygodnik Zorza. Mieczysław Brzeziński był jego redaktorem i wydawcą do 1911 r.
Był członkiem Ligi Narodowej[2]. W Polskiej Macierzy Szkolnej pełnił funkcję wiceprezesa, przewodniczącego Wydziału Oświaty Ludowej i kierownika sekcji szkolnej. Na kursach pedagogicznych Macierzy wykładał przyrodę martwą.
Był autorem wielu książek dla samouków. Jego książka Podarunek dla młodzieży była wydawana 17 razy, łączny nakład wyniósł w sumie 160 tysięcy egzemplarzy.
Pod koniec życia nabył niewielką posiadłość w Piotrowicach pod Nałęczowem, gdzie wraz z żoną Rozalią z Morzyckich prowadził gospodarstwo rolne. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 174-2-16)[3].
Jego uczniem i protegowanym był Adam Chętnik, który pod jego kierunkiem rozpoczął działalność publicystyczną i przystąpił do pracy w organizacjach ludowych, otrzymał też pomoc w znalezieniu pracy i mieszkania. Po śmierci swojego ukochanego mentora Chętnik napisał o nim artykuły w Drużynie (1913), Oświacie Polskiej (1930) i monografię Mieczysław Brzeziński: Jego życie i praca. (Warszawa, 1930).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Praca zbiorowa, Roczniki dziejów ruchu ludowego, Warszawa 1965, s. 26.
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 571.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW BRZEZIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-01].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bełżyce. Monografia miasta i gminy. tnn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]., Stanisław Jadczak.
- Marian Pokropek, Adam Chętnik – badacz Kurpiowszczyzny, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe, Muzeum Okręgowe w Ostrołęce, 1992.
Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]
- Józef Stemler: Brzeziński Mieczysław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 40–41. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Publikacje Mieczysława Brzezińskiego w serwisie Polona.pl