Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie
| ||
 Bombardier NGT8 na pętli w Mistrzejowicach | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Siedziba | Kraków | |
| Adres | ul. św. Wawrzyńca 13 31-060 Kraków | |
| Data założenia | 1885 | |
| Forma prawna | spółka akcyjna | |
| Prezes | dr Rafał Świerczyński[1] | |
| Przewodniczący Rady Nadzorczej | prof. dr hab. inż. Wiesław Starowicz[1] | |
| Udziałowcy | Krakowski Holding Komunalny S.A.[2][3] | |
| Nr KRS | 0000025692 | |
| Zatrudnienie | 2193 (2015 rok)[4] | |
| Dane finansowe | ||
| Kapitał zakładowy | 84 280 400,00 zł[5] | |
| Strona internetowa | ||
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Spółka Akcyjna w Krakowie (MPK S.A.) – jedna ze spółek powstałych w 1997 roku z przekształcenia MPK Sp. z o.o.[3] Zajmuje się realizacją transportu zbiorowego[2] na terenie gminy Kraków – na podstawie umowy z Zarządem Infrastruktury Komunalnej i Transportu – oraz poza jej granicami. W 2012 roku otrzymała srebrny listek CSR. Spółka otrzymała 16 razy tytuł i certyfikat „Przedsiębiorstwa Fair Play”[6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie rozpoczęło działalność w styczniu 1997 roku[3] jako spółka zależna Krakowskiego Holdingu Komunalnego SA, po przekształceniu Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Sp. z o.o. Nowa spółka zajęła się organizacją transportu zbiorowego na terenie Krakowa oraz sąsiednich gmin. Od 1 sierpnia 2006 roku komunikacja miejska w Krakowie funkcjonuje na zupełnie innych zasadach, w których rozdzielona jest rola organizatora od przewoźników, a MPK SA w Krakowie stało się przewoźnikiem, przekazując kompetencje organizacyjne do nowo utworzonego Zarządu Dróg i Transportu, zastąpionego później przez Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu[7].
Zakres działalności[edytuj | edytuj kod]
Do 31 lipca 2006 roku[edytuj | edytuj kod]
Do 31 lipca 2006 roku MPK SA było zarówno organizatorem transportu zbiorowego w mieście, jak i przewoźnikiem. Do kompetencji spółki należało:
- ustalanie liczby i przebiegu linii autobusowych oraz tramwajowych,
- dobór częstotliwości kursowania na poszczególnych liniach,
- układanie rozkładów jazdy,
- lokalizacja przystanków,
- przydział taboru do linii,
- wykonywanie przewozów na liniach autobusowych i tramwajowych,
- dystrybucja i kontrola biletów,
- zarządzanie miejską infrastrukturą transportu publicznego.
Dochody spółki stanowiła sprzedaż biletów oraz dofinansowanie Gminy Miejskiej Kraków.
Od 1 sierpnia 2006 roku[edytuj | edytuj kod]
Obecnie MPK SA jest przedsiębiorstwem świadczącym usługi przewozowe na rzecz Gminy Miejskiej Kraków oraz gmin sąsiednich na podstawie osobnych umów. W jego kompetencjach leży[7]:
- wykonywanie przewozów na obsługiwanych liniach autobusowych i tramwajowych,
- układanie rozkładów jazdy,
- obsługa informacyjna na przystankach,
- utrzymywanie miejskiej infrastruktury przystankowej,
- dystrybucja biletów.
Dochody spółki stanowią opłaty za wykonaną pracę przewozową na obsługiwanych liniach autobusowych i tramwajowych, a także za utrzymywanie infrastruktury przystankowej oraz dystrybucję biletów określane przez umowy powierzenia z organizatorem transportu publicznego.
Oprócz wykonywania przewozów pasażerskich, MPK SA realizuje także wybrane inwestycje miejskie z zakresu transportu publicznego (np. remonty torowisk tramwajowych)[8].
Zajezdnie[edytuj | edytuj kod]
Obecnie MPK SA posiada pięć zajezdni:
- Tramwajowe:
- Autobusowe:
W roku 1998 zakończono eksploatację autobusowej Zajezdni Czyżyny, a załogę oraz stacjonujący tam tabor przeniesiono do pozostałych zajezdni. Od roku 2009 zabytkowe tramwaje będące własnością MPK SA przeniesiono do wyremontowanej Zajezdni św. Wawrzyńca na Kazimierzu, która należy do Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie[9].
Tabor[edytuj | edytuj kod]
 |
Ta sekcja od 2018-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji: Niezbędne źródła dotyczące taboru zabytkowego - żaden z obecnych przypisów nie zawiera informacji na ten temat; ponadto z linków w istniejących dwóch przypisów - jeden przekierowuje do strony głównej MPK. |
MPK SA eksploatuje obecnie autobusy i tramwaje typu:
Tramwaje[edytuj | edytuj kod]
Oprócz kupowania nowych wagonów MPK SA sprowadza używane wagony typu N8S-NF z Norymbergi, E1 i C3, E6 i C6 z Wiednia oraz GT8S z Düsseldorfu. Dawniej sprowadzano z Norymbergi wagony typu GT6, T4 oraz ich doczepy B4.
Ostatnie lata przyczyniły się do odnowienia taboru przewoźnika – do ruchu wprowadzono wagony Pesa 2014 N (zwane Krakowiakami) oraz Stadler Tango - Lajkonik[10].
W listopadzie 2020 r. MPK SA posiadało 383 wagony tramwajowe[11].
Eksploatowane[edytuj | edytuj kod]
| Typ tramwaju | Eksploatacja od | Numer taborowy | Udogodnienia | Zajezdnia Podgórze [R] |
Zajezdnia Nowa Huta [H] |
Liczba składów (wagonów) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Konstal 105Na |
1975 | RZ2xx+RZ2xx HZ2xx+HZ2xx |
36(51) | 45(74) | 74(430) | |
| E1 | 2004* | HW1xx+HW2xx
RW1xx+RW1xx |
 
|
20(21) | 52(54) | 72(86) |
| E1+c3 | 2004* | RW1xx+RB5xx HW1xx+HB5xx |
|
20 (20) | 41(44) | 61(72) |
| Bombardier NGT6 | 1999 | RP601 - RP650 |  
|
50 (50) | - | 50 (50) |
| N8S/N8C | 2006* | HK451 - HK462 | 
|
- | 12 (12) | 12 (12) |
| Düwag GT8S/GT8C | 2009* | RF301 - RF328 |
|
29 (30) | - | 29 (30) |
| EU8N | 2008* | HL401 - HL440 |
|
- | 40 (40) | 40 (40) |
| Protram 405N | 2012 | HG999 |
|
- | 1 (1) | 1 (1) |
| Bombardier NGT8 | 2012 | RY801 - RY824 |
|
24 (24) | - | 24 (24) |
| Pesa 2014N | 2015 | RG901 - RG914
HG915 - HG936 |
|
14 (14) | 22 (22) | 36 (36) |
| Wszystkie składy (wagony) (stan na 18.09.2018r.) | 193 (210) | 213 (247) | 399 (781) | |||
| Udział tramwajów niskopodłogowych (stan na 11.12.2015r.) | 38% | |||||
| Udział tramwajów niskopodłogowych i nieskowejściowych (stan na 11.12.2015r.) | 55% | |||||
| Udział tramwajów klimatyzowanych (stan na 11.12.2015r.) | 35% | |||||
Statystyka nie obejmuje składów przygotowywanych do ruchu.
Liczba w nawiasie to ogólna liczba wozów w Krakowie .
Data oznaczona gwiazdką mówi o rozpoczęciu eksploatacji wagonów w Krakowie; są to wagony używane sprowadzane z Niemiec i Austrii.
Wagon N8S o numerze 3082 to dawny wąskotorowy wagon M8S z Essen przystosowany do eksploatacji na torowiskach o normalnym rozstawie szyn. Od pozostałych N8S odróżniał się brakiem członu niskopodłogowego. Od 25.10.2012r. po modernizacji we wrocławskim Protramie taki człon otrzymał, a dodatkowo została zamontowana klimatyzacja przestrzeni pasażerskiej.
Zabytkowe (tylko pojazdy operacyjne)[edytuj | edytuj kod]
Silnikowe:
- Sanok SN1 (37)
- Sanok SN2 (87)
- Lindner SN4 (151)
- LH Standard (1076)
- DWF Ring (272)
- Konstal N (20 i 26)
- Konstal 102N (203)
- Konstal 102Na (210)
- MAN T4 (127 i 220)
- MAN GT6 (187)
Doczepne:
- Sanok PN2 (524 i 530)
- PN3 (555)
- Konstal ND (511 i 538)
- MAN B4 (527)
- Konstal 102NaD (155)
Autobusy[edytuj | edytuj kod]
Eksploatowane[edytuj | edytuj kod]
MPK SA w Krakowie posiada (według stanu na 19 października 2019r.) 640 autobusów[12].
| Model autobusu | Typ autobusu | Eksploatacja od | Numer taborowy | Udogodnienia | Zajezdnia Bieńczyce [B] | Zajezdnia Płaszów [P] | Zajezdnia Wola Duchacka [D] | Liczba |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Autosan M09LE "SanCity" | 2009 | BA113 - BA121, BA133 - BA138, DA106 - DA112, DA122 - DA132 |
|
15 | - | 18 | 33 | |
| Volvo 7900A Hybrid | 2018 | BH084 - BH095 |
|
12 | - | - | 12 | |
| Mercedes-Benz O530 C2 | 2018 | BO270 - BO299, DO244 - DO269 |
|
30 | - | 26 | 56 | |
| Mercedes-Benz O530 C2 Hybrid | 2018 | PO206 - PO243 |
|
- | 30 | - | 30 | |
| Mercedes-Benz O530 | 2011 | DO211 - DO218 |
|
- | - | 8 | 8 | |
| Mercedes-Benz O530G | 2008 | DC701-DC731 |
|
- | - | 31 | 31 | |
| Mercedes-Benz Conecto G | 2018 | DC700, DC732 |
|
- | - | 2 | 2 | |
| Mercedes-Benz 516 BlueTEC | 2018 | PA103 - PA105 |
|
- | 3 | - | 3 | |
| Solaris Urbino 12 III | 2008 | BU851 - BU926, BU977, PU927 - PU976 |
|
77 | 50 | - | 127 | |
| Solaris Urbino 12 IV | 2016 | BU336, BU339, BU340, BU992 - BU997, DU301 - DU335, PU337, PU338, PU978 - PU991 |
|
9 | 16 | 35 | 60 | |
| Solaris Urbino 12 IV Electric | Autobus elektryczny | 2017 | DE607 - DE623 |
|
- | - | 17 | 17 |
| Solaris Urbino 18 III | 2005 | BR737 - BR741, PR746 - PR764, DR742 - DR745, DR765 - DR768, DR777 |
|
5 | 19 | 9 | 33 | |
| Solaris Urbino 18 IV | 2017 / 2018 | BR501 - BR510,
DR533 - DR568, BR569 - BR579, PR778 - PR797, DR511 - DR532, DR580 - DR595 |
|
21 | 20 | 74 | 115 | |
| Solaris Urbino 18 IV Electric | Autobus elektryczny | 2017 | DN002 - DN004 |
|
- | - | 3 | 3 |
| Solaris Urbino 18 Metrostyle | 2014 | PR769 - PR776 |
|
- | 8 | - | 8 | |
| Solaris Urbino 18 Hybrid | 2014 | BH071 - BH083 |
|
13 | - | - | 13 | |
| Solaris Urbino 8,9 LE Electric | Autobus elektryczny | 2016 | DE602 - DE605 |
|
- | - | 4 | 4 |
| Solaris Urbino 12 electric | Autobus elektryczny | 2016 | DE601, DE606 |
|
- | - | 2 | 2 |
| Solaris Urbino 12,9 Hybrid | 2018 | BH400 - BH403, DH404 - DH408
|
|
4 | - | 5 | 9 | |
| Mercedes-Benz Conecto LF | 2018 | DO200 |
|
- | - | 1 | 1 | |
| Wszystkie pojazdy (stan na 19.10.2019r.) | 186 | 143 | 235 | 564 | ||||
| Udział autobusów niskopodłogowych we flocie | 100% | |||||||
| Udział autobusów klimatyzowanych we flocie | 95% | |||||||
Zabytkowe (tylko pojazdy operacyjne)[edytuj | edytuj kod]
- Jelcz 272 MEX (#341)
- Jelcz 021 (#549)
- Jelcz P-01 (#608)
- San H01B (#86)
- Nysa N59M (#28)
- Ikarus 620 (#118)
- Ikarus 280 (#24575 i #34260)
- Autosan H6-06 "Melon" (#10108)
- Ikarus 260 (#45151)
- Jelcz M11 (#12240)
- Scania CN113CLL (#PS001)
- Scania CN113ALB (#38030)
- Jelcz 120M (#21001)
Wycofane z eksploatacji[edytuj | edytuj kod]
- Ikarus 260
- Scania CR111
- Scania CR112
- Jelcz M11
- Jelcz PR110U
- Man SL200
- Neoplan N4020
- Ikarus 280
- Jelcz 120M
- MAN SG 242
- Scania CN113CLL
- Scania CN113ALB
- Jelcz M181MB
- Scania Castrosua N94UA
- Scania CN94UA
- Scania CN94UB
- Jelcz M121MB
- Man NG313
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Władze spółki (pol.). Biuletyn Informacji Publicznej MPK SA w Krakowie. [dostęp 8 listopada 2009].
- ↑ a b Statut spółki MPK SA w Krakowie (pol.). W: Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. 2008-03-06. [dostęp 8 listopada 2009].
- ↑ a b c Status prawny MPK SA w Krakowie (pol.). W: Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. 2008-03-27. [dostęp 8 listopada 2009].
- ↑ / Organizacja / Zatrudnienie, www.mpk.krakow.pl [dostęp 2017-11-25].
- ↑ / Organizacja / Dane rejestrowe, www.mpk.krakow.pl [dostęp 2017-11-25].
- ↑ MPK SA w Krakowie: MPK SA w Krakowie po raz 16. przedsiębiorstwem Fair Play. 2016-11-28. [dostęp 2016-12-09].
- ↑ a b Zakres działania (pol.). MPK SA w Krakowie. [dostęp 8 listopada 2009].
- ↑ Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (pol.). W: Projekty unijne [on-line]. MPK SA w Krakowie. [dostęp 8 listopada 2009].
- ↑ Rewaloryzacja zajezdni tramwajowej (pol.). Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie. [dostęp 28 grudnia 2009].
- ↑ / Aktualności / Dwa Lajkoniki wyjechały na regularne linie, mpk.krakow.pl [dostęp 2020-11-21].
- ↑ / Tabor / Tramwaje, mpk.krakow.pl [dostęp 2020-11-21].
- ↑ Komunikacja Miejska w Krakowie w statystyce
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Projekty unijne MPK Kraków
- Mapa Komunikacyjna Krakowa
- http://phototrans.pl/24,73,0,Miejskie_Przedsi__biorstwo_Komunikacyjne_S_A__w_Krakowie.html
| ||||||||||||||||||||||||