Mikołaj Freund-Krasicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołaj Freund-Krasicki
Ilustracja
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1888
Czernelica, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1913–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine
Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty Legionów
Brygada KOP „Wołyń”
Oficerski Trybunał Orzekający

Stanowiska

dowódca brygady
członek OTO

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka Oficerska Związków Strzeleckich „Parasol”

Mikołaj Freund-Krasicki[1] (ur. 1 czerwca 1888 w Czernelicy[2], zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany piechoty inżynier Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Władysława i Albiny z Borysiuków. W 1907 roku ukończył C. K. Gimnazjum w Brzeżanach[3]. Następnie studiował w Szkole Politechnicznej we Lwowie[2]. Jednocześnie był członkiem Związku Strzeleckiego, w którym ukończył kurs oficerski[2]. W październiku 1913 roku został powołany do służby w cesarskiej i królewskiej Marynarki Wojennej[2].

W grudniu 1915 roku wstąpił do Legionów Polskich[2] i został przydzielony do 1 pułku piechoty Legionów. Dowodził plutonem i kompanią. 28 kwietnia 1916 roku awansował na chorążego, a 1 listopada 1916 roku na podporucznika[4]. Latem 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, został wcielony do c. i k. Armii[2] i wysłany na front włoski.

28 października 1918 roku powrócił do kraju. Dowodził kompanią i w zastępstwie batalionem 5 pułku piechoty Legionów[2]. Formalnie został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Legionów Polskich z dniem 12 kwietnia 1919 roku z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana[5]. Pełnił służbę w Adiutanturze Generalnej Naczelnego Wodza[2], a następnie w Adiutanturze II Wiceministra Spraw Wojskowych. Od lipca do listopada 1919 roku był słuchaczem I Kursu Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie.

15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w Departamencie I Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[6]. 1 czerwca 1921 roku w dalszym ciągu pełnił służbę w Departamencie I MSWojsk. pozostając w ewidencji Oddziału V Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych[7]. W latach 1921–1922 był słuchaczem I Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 109. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Jego oddziałem macierzystym był wówczas 79 pułk piechoty w Słonimie[8].

Po ukończeniu kursu i uzyskaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” otrzymał przydział do Oddziału I Sztabu Generalnego WP na stanowisko kierownika referatu, pozostając oficerem nadetatowym 1 pp Leg.[9][10]. W kwietniu 1924 roku został przydzielony z Oddziału I SG do 80 pułku piechoty w Słonimie na stanowisko dowódcy II batalionu[11]. W październiku tego roku został przesunięty na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[12]. 31 marca 1924 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 51. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13].

W czerwcu 1925 roku przeniesiony został do Dowództwa 19 Dywizji Piechoty w Wilnie na stanowisko szefa sztabu[14][15]. Z dniem 31 października 1926 roku został mianowany szefem sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie[16]. W marcu 1927 roku zastąpił pułkownika Juliusza Zulaufa na stanowisku dowódcy 19 pułku piechoty Odsieczy Lwowa we Lwowie[17]. W czerwcu 1930 roku obowiązki dowódcy pułku zdał podpułkownikowi dypl. Feliksowi Kwiatkowi, a następnie objął stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie[18][19].

W marcu 1932 roku mianowany został dowódcą Brygady KOP „Wołyń”[20]. 21 grudnia 1932 roku awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 13. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W opinii za 1936 roku sporządzonej przez inspektora armii, generała dywizji Stanisława Burhardt-Bukackiego został scharakteryzowany, jako „oficer bardzo wartościowy ideowo. Taktycznie słaby”. Z dniem 1 lutego 1937 roku został przeniesiony do dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych[21]. Do września 1939 roku był członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[22]. Awans został ogłoszony w dniu 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Był mężem Reginy. Mieli córkę Teresę Marię po mężu Czachowską (1924–2019), która jako sanitariuszka brała udział w powstaniu warszawskim[23].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 256 sprostowano nazwisko ppłk. dypl. Mikołaja Krasickiego-Freund z „Krasicki-Freund” na „Freund-Krasicki”.
  2. a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 181.
  3. Sprawozdania Dyrekcji c. i k. Gimnazjum w Brzeżanach za rok szkolny (...), Brzeżany 1904, s. 72, Brzeżany 1905, s. 47.
  4. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich ..., s. 21.
  5. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 44 z 24 kwietnia 1919 roku, poz. 1435.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 27 z 21 lipca 1920 roku, poz. 671.
  7. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 8, 712.
  8. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 29.
  9. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 33 z 16.09.1922 r.
  10. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 8, 125, 400.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 29 kwietnia 1924 roku, s. 243.
  12. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 105 z 8.10.1924 r.
  13. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 167.
  14. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 61 z 6.06.1925 r.
  15. Lista oficerów Sztabu Generalnego, Oddział V Sztabu Generalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku), Drukarnia Sztabu Generalnego, Warszawa 1926, s. 6.
  16. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 50 z 24.11.1926 r.
  17. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 31.03.1927 r.
  18. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 18.06.1930 r.
  19. Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku), Sztab Główny, Drukarnia Sztabu Generalnego, Warszawa 1931, s. 5.
  20. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 6 z 23 marca 1932 r.
  21. Archiwum Józefa Piłsudskiego, teczka 701/1/120, Opinie dowódców brygad KOP za 1936 rok.
  22. M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  23. Powstańcze Biogramy - Teresa Freund - Krasicka [online], www.1944.pl [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  24. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  25. a b c Na podstawie fotografii [1].
  26. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości” - jako Krasicki Freud Mikołaj.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]