Mikołaj Kurowski

Mirosław
	Mikołaj Kurowski
	Arcybiskup gnieźnieński
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	ok. 1355 ; Kurów
Data i miejsce śmierci	7 września 1411 ; Ropczyce
Miejsce pochówku	bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie
	Biskup: poznański, kujawski
Okres sprawowania	1395-1399, 1399-1402
	Arcybiskup gnieźnieński
Okres sprawowania	1402, 1409-1411
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	1395
Sakra biskupia	1395
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mikołaj Kurowski herbu Szreniawa (ur. ok. 1355^[1], zm. 1411) – arcybiskup gnieźnieński w latach 1402-1411, włocławski w latach 1399-1402, biskup poznański w latach 1395-1399^[2], kanclerz koronny, prepozyt poznański w 1395 roku, kantor gnieźnieński w 1393 roku^[3].

Występował również pod imieniem przybranym Mirosław^[4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Kurowie pod Bochnią. Jego ojcem był kasztelan żarnowski – Klemens z Kurowa, zaś matką Dorota. W 1385, uzyskał tytuł bakałarza na Uniwersytecie Karola w Pradze, w 1389 roku^[3] dopełnił studiów zdobywając tytuł magistra. Podczas pobytu w Czechach nawiązał kontakty z Pawłem Włodkowicem i Andrzejem Łaskarzem. Po powrocie do kraju przyjął święcenia duchowne, rozpoczynając jednocześnie karierę polityczną jako notariusz w kancelarii królewskiej^[1].

W 1393 protonotariusz, objął jednocześnie urząd kantora gnieźnieńskiego. W 1395 otrzymał sakrę biskupią i zasiadł na tronie poznańskim. Pozostając nadal protonotariuszem, częściej przebywał w Krakowie niż Poznaniu. Jako biskup rozbudował katedrę i erygował dwie altarie w poznańskiej kolegiacie. W 1399 dzięki poparciu króla Władysława Jagiełły, awansował na biskupstwo włocławskie, rezygnując jednocześnie z tronu w Poznaniu i obejmując urząd kanclerza koronnego, który sprawował do 1405. W 1401 był sygnatariuszem unii wileńsko-radomskiej^[5]. W 1402 ponownie zmienił tron, rezygnując z Włocławka na rzecz tronu arcybiskupiego w Gnieźnie.

W 1404 brał udział w zjeździe z Krzyżakami w Raciążu i sejmie w Nowym Korczynie. Był świadkiem pokoju w Raciążku w 1404 roku^[6]. W 1405 i 1407 wziął udział w poselstwie królewskim do wielkiego mistrza krzyżackiego. W 1409 wziął udział w zjeździe w Łęczycy i ponownie posłował do Malborka, gdzie zgodnie z planem sprowokował Ulricha von Jungingen do wypowiedzenia Polsce wojny. Podczas bitwy pod Grunwaldem wystawił własną chorągiew, sam jednak pozostał w Krakowie, gdzie jako arcybiskup gnieźnieński zastępował króla. Po zakończeniu wojny brał udział w przygotowaniu i podpisaniu pokoju w 1411. Podpisał pokój toruński 1411 roku^[7]. W tym samym roku został jednym z pełnomocników króla w negocjacjach z Zygmuntem Luksemburczykiem.

Choć w Gnieźnie przebywał rzadko, potrafił zjednać sobie przychylność kapituły i wyznaczyć odpowiednich prałatów zarządzających diecezją. Podczas jego posługi podniosły się dochody z dóbr biskupich. Popierał również podnoszenie przez duchowieństwo poziomu wykształcenia. Na synodzie diecezjalnym w Kaliszu doprowadził do uchwalenia obligatoryjnych egzaminów na notariuszy publicznych, a na synodzie archidiecezjalnym w Łęczycy do opracowania szczegółowej instrukcji dla wizytatorów parafii. Do jego najważniejszych fundacji należą dwa kościoły w Łowiczu, ołtarz św. Trójcy w katedrze gnieźnieńskiej, dom arcybiskupi we Krakowie oraz organy w kościele NMP w Kaliszu.

Oskarżony o cudzołóstwo z królową Anną Cylejską został wezwany do króla Władysława Jagiełły w celu złożenia wyjaśnień, ale w drodze zasłabł i spadł z konia, po czym zmarł^[8]. Królowa oskarżyła go o molestowanie, natomiast Marceli Kosman w publikacji Między ołtarzem a tronem wspomina o ich romansie. Zmarł w Ropczycach 7 września 1411. Pochowano go w podziemiach katedry gnieźnieńskiej.

Osobny artykuł: Kurowscy herbu Szreniawa.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Zasoby polskie › Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy › T. 1 › s.764 [1]
↑ Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 265.
↑ ^a ^b Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 264.
↑ Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich. [dostęp 2011-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)].
↑ Codex Diplomaticus Poloniae, t. I, Warszawa 1847, s. 272.
↑ Codex diplomaticvs Regni Poloniae et Magni Dvcatvs Litvaniae in qvo pacta, foedera, tractatvs pacis ... nvnc primvm ex archivis pvblicis ervta ac in lvcem protracta ... T. IV in qvo totivs Prvssiae res continentvr, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1764, s. 78.
↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 42.
↑ Kobiety Władysława Jagiełły. Grupa Wirtualna Polska, 2015-07-03. [dostęp 2015-07-05]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 396-397. ISBN 83-01-02722-3.

[autonazwa1-1] Zasoby polskie › Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy › T. 1 › s.764 [1]

[2] Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 265.

[Jacek_Wiesiołowski_1990-3] Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 264.

[4] Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich. [dostęp 2011-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)].

[5] Codex Diplomaticus Poloniae, t. I, Warszawa 1847, s. 272.

[6] Codex diplomaticvs Regni Poloniae et Magni Dvcatvs Litvaniae in qvo pacta, foedera, tractatvs pacis ... nvnc primvm ex archivis pvblicis ervta ac in lvcem protracta ... T. IV in qvo totivs Prvssiae res continentvr, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1764, s. 78.

[7] Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 42.

[wp0307-8] Kobiety Władysława Jagiełły. Grupa Wirtualna Polska, 2015-07-03. [dostęp 2015-07-05]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Biskupi misyjni	Jordan (968–982/984) Unger (982/992–1000)
Biskupi diecezjalni	Unger (1000–1012) Roman (1012?–1030) Ederam (ok. 1030?–przed 1049) Franko (1075?–?) Eckhard (1097/1102–1103?) Paweł I (ok. 1103?–po 1113) Goswin (?–?) Bogufał I (?–1146) Pean (1146–1152) Stefan (1152–1159) Bernard (1159–1164) Radwan (1164–1172) Cherubin (1172–1180) Arnold (ok. 1180–1186) Piotr Łabędź (1186–przed 1191) Benedykt (?–?) Mrokota (?–1196) Arnold (1196/1201–1211) Paweł II (1211–1242) Bogufał II (1242–1253) Piotr I (1253–1254) Bogufał III z Czerlina (1254–1264) Falenta (1265–1267) Mikołaj (1267–1278) Jan Wyszkowic (1278–1285) Jan Gerbicz (1285–1297) Andrzej Zaremba (1297–1317) Domarad Grzymała (1318–1324) Jan Doliwa (1325–1335) Jan Łodzia (1335–1346) Andrzej z Wiślicy (1347–1348) Wojciech Pałuka (1348–1355) Jan z Lutogniewa (1356–1374) Mikołaj z Kórnika (1375–1382) Jan Kropidło (1382–1384) Dobrogost z Nowego Dworu (1384–1394) Jan (1394–1395) Mikołaj Kurowski (1395–1399) Wojciech Jastrzębiec (1399–1412) Piotr Wysz (1412–1414) Andrzej Łaskarz (1414–1426) Mirosław Brudzewski (1426–1427) Stanisław Ciołek (1428–1437) Andrzej Bniński (1438–1479) Uriel Górka (1479–1498) Jan Lubrański (1498–1520) Piotr Tomicki (1520–1525) Jan Latalski (1525–1536) Jan z Książąt Litewskich (1536–1538) Stanisław Oleśnicki (1538–1539) Sebastian Branicki (1539–1544) Paweł Dunin Wolski (1544–1546) Benedykt Izdbieński (1546–1553) Andrzej Czarnkowski (1553–1562) Adam Konarski (1562–1574) Łukasz Kościelecki (1577–1597) Jan Tarnowski (1598–1600) Wawrzyniec Goślicki (1601–1607) Andrzej Opaliński (1607–1623) Jan Wężyk (1624–1627) Maciej Łubieński (1627–1631) Adam Nowodworski (1631–1634) Henryk Firlej (1635) Andrzej Szołdrski (1636–1650) Kazimierz Florian Czartoryski (1650–1655) Wojciech Tolibowski (1655–1663) Stefan Wierzbowski (1664–1687) Stanisław Jan Witwicki (1688–1698) Mikołaj Stanisław Święcicki (1699–1707) Michał Bartłomiej Tarło (1710–1715) Krzysztof Antoni Szembek (1716–1719) Piotr Franciszek Tarło (1721–1722) Jan Joachim Tarło (1722–1732) Stanisław Józef Hozjusz (1733–1738) Teodor Kazimierz Czartoryski (1739–1768) Andrzej Stanisław Młodziejowski (1768–1780) Antoni Onufry Okęcki (1780–1793) Ignacy Antoni Raczyński (1794–1806) Tymoteusz Gorzeński (1809–1825) Teofil Wolicki (1828–1829) Marcin Dunin (1831–1842) Leon Przyłuski (1845–1865) Mieczysław Ledóchowski (1866–1886) Julius Dinder (1886–1890) Florian Stablewski (1891–1906) Edward Likowski (1914–1915) Edmund Dalbor (1915–1926) August Hlond (1926–1946) Walenty Dymek (1946–1956) Antoni Baraniak (1957–1977) Jerzy Stroba (1978–1996) Juliusz Paetz (1996–2002) Stanisław Gądecki (od 2002)
Biskupi pomocniczy	Wit (1260–1263) Stefan ze Lwowa (1382–1384) Jan (1386–1404) Mikołaj (?–1397) Marek (1414–1424) Jan (1420–1439) Bernard (1449–1453) Mikołaj (1455–1463) Wincenty Wierzbięta (1469–1494) Wojciech z Bydgoszczy (1494–1506) Wojciech z Sochaczewa (1506–1529) Adrian Żakowski (1531–1539) Jakub Dziaduski (1540–1568) Stanisław Szedziński (1586–1604) Jan Węgorzewski (1573–1586) Jakub Brzeźnicki (1586–1604) Andrzej Rychlicki (1607–1616) Kasper Hap (1618–1619) Jan Trach Gniński (1619–1625) Jan Baykowski (1626–1650) Jan Branecki (1651–1655) Wojciech Grabowski (1656–1659) Maciej Marian Kurski (1661–1681) Kazimierz Jan z Bnina Opaliński (1680–1681 koadiutor) Hieronim Wierzbowski (1682–1712) Piotr Franciszek Tarło (1713–1717) Bernard Gozdzki (1722–1725) Karol Samuel Poniński (1725–1727) Baltazar Wilksycki (1728–1729) Franciszek Kaznowski (1729–1732) Adam Stanisław Grabowski (1733–1736) Józef Tadeusz Kierski (1736–1768) Józef Pawłowski (1748–1759) Władysław Klemens Walknowski (1768–1779) Ludwik Józef de Mathy (1779–1802) Franciszek Ksawery Rydzyński (1781–1795) Jan Chrzciciel Albertrandi (1796–1798) Stanisław Żarnowiecki (1805–1808) Józef Chełkowski (1833–1837) Jan Kanty Dąbrowski (1843–1853) Franciszek Stefanowicz (1855–1871) Jan Chryzostom Janiszewski (1871–1891) Edward Likowski (1887–1914) Paweł Jedzink (1915–1918) Stanisław Kostka Łukomski (1920–1926) Karol Radoński (1927–1929) Walenty Dymek (1929–1946) Franciszek Jedwabski (1947–1975) Tadeusz Etter (1959–1984) Marian Przykucki (1974–1981) Stanisław Napierała (1980–1992) Zdzisław Fortuniak (1982–2014) Marek Jędraszewski (1997–2012) Grzegorz Balcerek (od 1999) Damian Bryl (2013–2021) Szymon Stułkowski (2019–2022) Jan Glapiak (od 2021)

Biskupi diecezjalni kujawsko-pomorscy	Swidger (1133) Warner (1148) Onold (1161–1180) Stefan (1187–1198) Ogerius (1206–1212) Barta (1213–1220) Michał (1222–1252) Wolimir (1252–1275) Albierz (Wojciech) (1275–1283) Wisław (1283–1300) Gerward (1300–1323) Maciej z Gołańczy (1324–1364) Zbylut z Wąsosza (1364–1383) Teodoryk (1383) Jan Kropidło (1384–1389) Henryk VIII legnicki (1389–1398) Mikołaj Kurowski (1399–1402) Jan Kropidło (1402–1421) Jan Pella (1421–1428) Jan Szafraniec (1428–1433) Władysław Oporowski (1433–1449) Jan Gruszczyński (1450–1463) Jan Lutkowic z Brzezia (1463–1464) Jakub z Sienna (1464–1472) Zbigniew Oleśnicki (1473–1481) Andrzej Oporowski (1481–1483) Piotr z Bnina Moszyński (1484–1493) Krzesław Kurozwęcki (1494–1503) Wincenty Przerębski (1503–1513) Maciej Drzewicki (1513–1531) Jan Karnkowski (1531–1538) Łukasz Górka (1538–1542) Mikołaj Dzierzgowski (1542–1546) Andrzej Zebrzydowski (1546–1551) Jan Drohojowski (1551–1557) Jakub Uchański (1557–1565) Mikołaj Wolski (1565–1567) Stanisław Karnkowski (1567–1580) Hieronim Rozdrażewski (1581–1600) Jan Tarnowski (1600–1603) Piotr Tylicki (1603–1607) Wojciech Baranowski (1608) Maciej Pstrokoński (1608–1609) Wawrzyniec Gembicki (1610–1616) Paweł Wołucki (1616–1622) Andrzej Lipski (1622–1631) Maciej Łubieński (1631–1642) Mikołaj Wojciech Gniewosz (1642–1654) Kazimierz Florian Czartoryski (1654–1673) Jan Gembicki (1674–1675) Stanisław Sarnowski (1675–1680) Bonawentura Madaliński (1680–1691) Stanisław Kazimierz Dąmbski (1691–1700) Stanisław Szembek (1700–1705) Konstanty Felicjan Szaniawski (1705–1720) Krzysztof Antoni Szembek (1720–1739) Adam Stanisław Grabowski (1739–1741) Walenty Aleksander Czapski (1741–1751) Antoni Sebastian Dembowski (1751–1763) Antoni Kazimierz Ostrowski (1763–1776) Józef Ignacy Rybiński (1777–1806) Franciszek Skarbek-Malczewski (1815–1818)
Biskupi diecezjalni kujawsko-kaliscy	Andrzej Wołłowicz (1818–1822) Józef Szczepan Koźmian (1822–1831) Walenty Maciej Tomaszewski (1836–1850) Jan Michał Marszewski (1856–1867) Wincenty Teofil Popiel (1875–1883) Aleksander Kazimierz Bereśniewicz (1883–1902) Stanisław Zdzitowiecki (1902–1925)
Biskupi diecezjalni włocławscy	Stanisław Zdzitowiecki (1925–1927) Władysław Krynicki (1927–1928) Karol Radoński (1928–1951) Antoni Pawłowski (1951–1968) Jan Zaręba (1968–1970 adm. apost.) Jan Zaręba (1970–1986) Henryk Muszyński (1987–1992) Bronisław Dembowski (1992–2003) Wiesław Mering (2003–2021) Krzysztof Wętkowski (od 2021)
Biskupi pomocniczy	Stefan? (1347–1348) Jan (1349) Benedykt Vallati? (po 1364–przed 1380) Dominik de Firmo? (po 1373–przed 1380) Stefan ze Lwowa (1384–1416/1417) Jan Kaldeborn (1402–1411/1412) Ulryk Prunhofer (1414/1415–1417) Wacław Sporer (1417?–1421?) Godswin Comhaer? (1437) Jan Scheffchen (1438–1442) Jan (1440–1447) Jan (1444) Mikołaj Rusin (1447–1474) Aleksander Myszczyński (1514–1540) Jan Dziaduski (1540–1543) Maciej Walerian z Warszawy (1543–1547) Adam Mierchowski (1565–1574) Andrzej Blinowski (1574) Maciej Wielicki (1581–1585) Jan Rozdrażewski Nowomiejski (1587–1597) Franciszek Łącki (1597–1617) Baltazar Miaskowski (1617–1632) Krzysztof Charbicki (1634–1638) Wacław Paprocki (1639–1642) Piotr Mieszkowski (1643–1648) Mikołaj Krasicki (1649–1652) Walerian Wilczogórski (1652–1653) Stanisław Domaniewski (1654–1677) Piotr Paweł Mieszkowski (1678–1692) Andrzej Albinowski (1695–1706) Wojciech Ignacy Bardziński (1709–1723) Franciszek Antoni Kobielski (1725–1736) Aleksander Tomasz Działyński (1737–1739) Franciszek Kanigowski (1740–1759) Antoni Kazimierz Ostrowski (1758–1763 koadiutor) Jan Dembowski (1759–1788) Józef Ignacy Rybiński (1774–1777 koadiutor) Maciej Grzegorz Garnysz (1776–1781) Ludwik Stanisław Górski (1781–1799) Marcin Chyczewski (1789–1796) Feliks Łukasz Lewiński (1795–1819) Józef Marceli Dzięcielski (1819–1825) Józef Goldtmann (1838–1844) Tadeusz Łubieński (1844–1861) Karol Ludwik Pollner (1884–1887) Henryk Piotr Kossowski (1889–1903) Władysław Krynicki (1918–1927) Wojciech Owczarek (1918–1938) Michał Kozal (1939–1943) Franciszek Korszyński (1946–1962) Kazimierz Majdański (1962–1979) Jan Zaręba (1963–1968) Czesław Lewandowski (1973–1997) Roman Andrzejewski (1981–2003) Stanisław Gębicki (2000–2020)

Mikołaj Kurowski

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne