Mikołaj Ligęza z Bobrku (1529–1603)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołaj Ligęza z Bobrku
Herb
Półkozic
Rodzina

Ligęzowie herbu Półkozic

Data urodzenia

1529

Data śmierci

1603

Ojciec

Feliks Ligęza (zm. po 1539)

Matka

Zofia Tęczyńska

Żona

Elżbieta Jordan

Dzieci

Mikołaj Spytek Ligęza
Zofia Ligęza

Mikołaj Ligęza z Bobrku herbu Półkozic (ur. 1529[1][2], zm. 2 maja 1603) – kasztelan wiślicki w 1577 roku, kasztelan zawichojski w 1566 roku, kasztelan czechowski w 1561 roku, chorąży koronny w 1560 roku, starosta chełmski w 1557 roku, starosta żydaczowski w latach 1561–1591, starosta biecki w latach 1561–1603[3], dworzanin i sekretarz królewski w 1557 roku[4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Najmłodszy syn burgrabiego krakowskiego Feliksa[1] oraz Zofii z Tarnowskich[5] (według innych danych Tęczyńskiej[potrzebny przypis]), kasztelanki krakowskiej[6], siostry rodzonej Jana Amora Tarnowskiego, hetmana wielkiego koronnego.

Jako senator wziął udział w sejmie zwyczajnym 1603 roku[7]. Kasztelan czechowski od 1561.

Przez małżeństwo w 1561 z Elżbietą Jordanówną, córką Spytka Wawrzyńca Jordana, primo voto Stanisławową Bonerową i Anny z Sieniawskich herbu Leliwa (zm. 1597)[4], uzyskał 21 stycznia 1561 r. starostwo bieckie, które ta trzymała dożywotnio od króla[8]. Dzięki temu, że objął zamek w Ogrodzieńcu, zbudował w latach 1561–1576 w nim nowoczesny beluard i fosę.

Od 1566 r. kasztelan zawichojski, od 1577 r. także kasztelan wiślicki, starosta żydaczowski (w 1555 otrzymał zezwolenie królewskie na jego wykup od Michała Paniowskiego, w 1592 odstąpił go synowi Mikołajowi Spytkowi), chełmski. W 1575 r. otrzymał z rąk Jana Tarły, wojewody lubelskiego, również wójtostwo bieckie[8].

Jako przedstawiciel Korony Królestwa Polskiego podpisał akt unii lubelskiej 1569 roku[9]. W 1573 roku potwierdził elekcję Henryka III Walezego na króla Polski[10].

Mikołaj Ligęza zasłużył się dla Biecza. W 1574 r. rozpoczął intensywnie dobudowywać mury obronne tego miasta. U króla Stefana Batorego wystarał się o przywilej na trzeci roczny jarmark dla Biecza[8]. Renesansowy nagrobek Mikołaja Ligęzy (1578) znajduje się w kościele Bożego Ciała w Bieczu (okazała rzeźba z postacią rycerza i płaskorzeźbą konia oraz kartuszem z herbami Półkozic, Leliwa, Nieczuja, Sulima).

Przyjął prawo miejskie w Krakowie[11].

Miał kilkoro dzieci:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Adam Boniecki, Herbarz polski, cz. 1, t. 14, s. 256.
  2. ↑ Według Haliny Kowalskiej, ur. ok. 1530 roku.
  3. ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy”. Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 180.
  4. ↑ a b Zbigniew Anusik, Kasztelana sandomierskiego Mikołaja Spytka Ligęzy (ok. 1563–1637) sprawy rodzinne i majątkowe. Przyczynek do genealogii i dziejów gorzyckiej linii rodziny Ligęzów herbu Półkozic, [w:] Przegląd Nauk Historycznych R. XXI, nr 1 (2022), s. 77.
  5. ↑ Halina Kowalska, Ligęza Mikołaj z Bobrku h. Półkozic (ok. 1530–1603), s. 318.
  6. ↑ Adam Boniecki, Herbarz polski, cz. 1, t. 14, s. 254.
  7. ↑ Leszek Andrzej Wierzbicki, Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 97.
  8. ↑ a b c Przyboś Adam: Udział szlachty bieckiej w życiu politycznym Rzeczypospolitej w XVI i XVII wieku, [w:] Nad rzeką Ropą. Szkice historyczne, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1968, s. 252–253.
  9. ↑ Akta Unji Polski z Litwą: 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 340.
  10. ↑ Świętosława Orzelskiego bezkrólewia ksiąg ośmioro 1572-1576, Kraków 1917, s. 150.
  11. ↑ Leszek Belzyt, Wzajemne przenikanie się stanów szlacheckiego i mieszczańskiego w Krakowie i Pradze około 1600 r. Próba porównawczej analizy wstępnej, [w:] Między Zachodem a Wschodem, Studia ku czci profesora Jacka Staszewskiego, t. II, Toruń 2003, s. 67.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mikołaj_Ligęza_z_Bobrku_(1529–1603)&oldid=73242893”