Mikołaj Oleśnicki (wojewoda)
płyta nagrobna Mikołaja Oleśnickiego w kaplicy Oleśnickich w bazylice na Świętym Krzyżu | |
Herb Dębno | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
1558 |
Data śmierci |
1629 |
Ojciec |
Jan Oleśnicki |
Matka |
Zofia ze Spinków |
Żona |
Krystyna Palęcka, |
Mikołaj Oleśnicki herbu Dębno (ur. 30 lipca 1558 roku, zm. 13 grudnia 1629 roku) – wojewoda lubelski w latach 1619–1629, kasztelan radomski w latach 1611–1619, kasztelan małogoski w latach 1598–1609, starosta opoczyński w latach 1622–1629[1], marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1604 roku[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jana Oleśnickiego, bratanek Mikołaja Oleśnickiego. Jego pradziadem od strony matki był Mikołaj „Lubelczyk” Kurozwęcki. Nie wiadomo o żadnych urzędach pełnionych przez jego ojca, wygląda więc na to, że karierę zawdzięczał własnym umiejętnościom. Wychowany jako kalwinista, później arianin, w 1598 roku przeszedł na katolicyzm, co znacznie ułatwiło mu dalszą karierę.
Poseł na sejm 1590 roku z województwa sandomierskiego[3].
W 1606 roku, jako drugi wielki poseł obok Aleksandra Korwina Gosiewskiego, odprowadził Marynę Mniszchównę do Moskwy, gdzie prowadził pertraktacje dotyczące przymierza Rzeczypospolitej z Dymitrem Samozwańcem[4].
W 1613 roku wyznaczony został senatorem rezydentem[5].
W 1618 i 1626 roku był deputatem Senatu na Trybunał Skarbowy Koronny[6].
Żenił się czterokrotnie: kolejno z Krystyną Palęcką, Małgorzatą Tarło, Zofią Lubomirską i Zofią Tarło.
Wzniósł kościół w Lipsku, które od Oleśnickich zakupili Denhoffowie. Jednak wyjednał przedtem dla grodu tego prawa miejskie. Podjął również starania o budowę kościoła w Tarłowie.
Pochowany w ufundowanej przez siebie w 1620 rodzinnej kaplicy Oleśnickich na Świętym Krzyżu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI–XVIII wieku. Spisy”. Oprac. Krzysztof Chłapowski i Alicja Falniowska-Grabowska. Kórnik 1993, s. 201.
- ↑ Herbarz polski, t. I, Lipsk 1839–1846, s. 379.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 328.
- ↑ Dariusz Kupisz, Smoleńsk 1632–1634, Bellona, 2001, ISBN 83-11-09282-6, s. 81
- ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 81.
- ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 157, 237.
- Deputaci Trybunału Skarbowego Koronnego (województwo lubelskie)
- Deputaci Trybunału Skarbowego Koronnego (województwo sandomierskie)
- Fundatorzy obiektów sakralnych I Rzeczypospolitej
- Kasztelanowie radomscy
- Kasztelanowie małogoscy
- Ludzie związani z Lipskiem (województwo mazowieckie)
- Marszałkowie Trybunału Głównego Koronnego
- Oleśniccy herbu Dębno
- Posłowie I Rzeczypospolitej w Carstwie Rosyjskim
- Posłowie na sejm zwyczajny 1590
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo sandomierskie)
- Senatorowie deputaci Trybunału Skarbowego Koronnego
- Senatorowie rezydenci (Zygmunt III Waza)
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Zygmunta III Wazy
- Starostowie opoczyńscy
- Szlachta kalwińska w Polsce konwertowana na katolicyzm
- Urodzeni w 1558
- Urzędnicy ziemscy I Rzeczypospolitej
- Wojewodowie lubelscy (I Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1629