Milan Rastislav Štefánik
| ||
 Milan Rastislav Štefánik | ||
 Generał brygady (Francja)
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 21 lipca 1880 Košariská | |
| Data i miejsce śmierci | 4 maja 1919 Ivanka pri Dunaji | |
| Przebieg służby | ||
| Lata służby | od 1914 | |
| Siły zbrojne | Francuskie SZ, Czechosłowackie SZ | |
| Jednostki | Korpus Czechosłowacki | |
| Stanowiska | Minister wojny Czechosłowacji | |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa, Front bałkański | |
| Odznaczenia | ||
     
| ||
.jpg)
Milan Rastislav Štefánik (wym. [ˈmilan ˈrascislau̯ ˈʃcɛfaːɲik]; ur. 21 lipca 1880 w Košariskách[1], zm. 4 maja 1919 w Ivánka pri Dunaji) – słowacki polityk i wojskowy, z wykształcenia inżynier i astronom.
Obserwował zaćmienia Słońca i ruchy komety Halleya. Pracował na Mont Blanc, na Tahiti, w Brazylii i Ekwadorze. W 1907 przyznano mu nagrodę Prix Jules-Janssen.
Z chwilą wybuchu I wojny światowej wstąpił jako szeregowiec do lotnictwa armii francuskiej. Za bohaterskie loty zwiadowcze awansował na porucznika. W czasie wojny działacz słowackiego ruchu niepodległościowego m.in. we Francji, Włoszech i USA. Jeden z założycieli niepodległej Czechosłowacji. Zginął 4 maja 1919[1], w katastrofie samolotu Caproni Ca.3 w drodze z Włoch do kraju, gdzie miał objąć urząd ministra wojny.[2]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
- Jego imieniem nazwano port lotniczy w Bratysławie, a w okresie międzywojennym najstarszy żelazny most w Bratysławie.
- Od 1928 roku na praskim wzgórzu Petřín funkcjonuje obserwatorium astronomiczne nazwane imieniem inżyniera-astronoma.
- W 1935 powstał film biograficzny Milan Rastislav Štefánik w reżyserii Jana Svitáka.
- Od 2004 jego imię nosi Akademia Sił Zbrojnych w Liptowskim Mikułaszu (słow.: Akadémia ozbrojených síl gen. M. R. Štefánika).
- Jego imię nosił wojskowy order CSRF.
- Jego imię nosi obecnie słowackie odznaczenie państwowe nadawane za ratowanie życia i mienia.
- Na jego cześć nazwano planetoidę (3571) Milanštefánik[3].
Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]
- Był twórcą najstarszego czechosłowackiego orderu wojskowego – Orderu Sokoła.
- Przy mogile generała w Bradle rozpoczyna się szlak turystyczny, będący częścią Szlaku Bohaterów SNP.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b A tudós, a francia tábornok, a csehszlovák miniszter és a szlovák hazafi (węg.). [dostęp 2011-09-08].
- ↑ PRECLÍK, Vratislav. Masaryk a legie (Masaryk and legions), váz. kniha, 219 str., first issue vydalo nakladatelství Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karviná) ve spolupráci s Masarykovým demokratickým hnutím (in association with Masaryk Democratic Movement, Prague), 2019, ISBN 978-80-87173-47-3, pages 25 - 38, 40 - 90, 124 - 128,140 - 148,184 - 190
- ↑ Milan Rastislav Štefánik w bazie Minor Planet Center (ang.)
- Słowaccy astronomowie XX wieku
- Czechosłowaccy politycy
- Francuscy generałowie
- Kawalerowie Legii Honorowej
- Komandorzy Legii Honorowej
- Laureaci Prix Jules-Janssen
- Odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza
- Ofiary katastrof lotniczych w Czechosłowacji
- Oficerowie Legii Honorowej
- Słowaccy inżynierowie
- Słowaccy politycy
- Słowaccy wojskowi
- Urodzeni w 1880
- Zmarli w 1919