50°58′37″N 16°41′54″E/50,976944 16,698333Milin (województwo dolnośląskie)
 |
Ten artykuł od 2012-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
| wieś | |
_2016_ID_599757.jpg) Pałac w Milinie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
414[1] |
| Strefa numeracyjna |
71 |
| Kod pocztowy |
55-081 |
| Tablice rejestracyjne |
DWR |
| SIMC |
0877097 |
Położenie na mapie gminy Mietków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego  | |
| 50°58′37″N 16°41′54″E/50,976944 16,698333
| |
Milin (niem. Fürstenau) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Mietków.
Milin uzyskał lokację miejską przed 1293 rokiem, zdegradowany w 1314 roku[2].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 414 mieszkańców[1]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Mietków.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś położona na równinie wrocławskiej, w obszarze Parku Krajobrazowego "Doliny Bystrzycy".
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Pierwotna nazwa miejscowości Strose (Stróża) oznaczała strażnicę, niemiecka nazwa Fürstenau po polsku znaczy książęca niwa, obecna nazwa nadana w roku 1945 wywodzi się od przymiotnika miły[3].
- 1254 r. - Strose
- 1297 r. - Fürstenow
- 1298 r. - Furstenowe
- 1299 r. - Furstinowe
- 1300 r. - Wirstnow
- 1318 r. - Wurstenow
- 1326 r. - Furstenau
- 1666 r. - Fürstenau
- 1795 r. - Fuerstenau
- XVII wiek - podział na Nieder (Dolny) i Ober (Górny) Fürstenau (Milin)
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze informacje dotyczące Milina pojawiły się w dokumentach Henryka III (księcia wrocławskiego) i Bolka (księcia świdnickiego), w których był traktowany jako miasto targowe. Po 1299 r. stracił prawa miejskie na rzecz Kątów Wrocławskich. W latach 1765-1766 utworzono parafię ewangelicką. Przy wsparciu właściciela Milina, Henryka, księcia pruskiego, wybudowano konstrukcję szkieletową kościoła ewangelickiego, rozbudowanego następnie w latach 1902-1904 i zniszczonego po wojnie. Znaczna część wsi spłonęła na skutek pożaru w 1824 r.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[4]:
- kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, z początku XIV w. - XX w., Orientowany, murowany, jednonawowy, z wieżą od zachodu, prezbiterium nakrytym dwuprzęsłowym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Wzniesiony na początku XIV wieku, prezbiterium w XV wieku. W czasie wojny trzydziestoletniej został zniszczony przez pożar. Spłonął dach i zawaliło się sklepienie. Ocalały jedynie mury magistralne oraz sklepienia prezbiterium i zakrystii. Z tego powodu wierni przez ponad 30 lat chodzili do kościoła w Maniowie Wielkim. Korpus kościoła przebudowano w latach 1677-1679 (nowy dach i strop w nawie), wystawiono także kaplicę Św. Krzyża. W kaplicy południowej zachował się klasycystyczny ołtarz, a w zakrystii srebrna monstrancja z połowy XVIII wieku. W murze kościelnym figura Piety wykonana z piaskowca w 1730 r.
Kościół był wielokrotnie remontowany:
- 1858 r. – naprawa sklepienia w prezbiterium, remont dachu, pobielanie wnętrza
- 1869 r. – nowy dach
- 1881 r. – nowy hełm na wieży
- lata 1882-1883: remont budynku i nowe wyposażenie wnętrza
- lata 1929 i 1932: nowe tynki i cokół zapobiegający zawilgoceniu ścian
- 1967 r. – remont dachu
- 1977 r. – naprawa wieży
- 2008 r. - pożar, w którym spłonęły ołtarz i część podłogi
- lata 2008-2009: renowacja kościoła po pożarze
- zespół pałacowy, z XVII-XVIII w.:
- pałac-dwór, renesansowy z początków XVII wieku, pierwotnie otoczony fosą, został przebudowany w latach 1749-1750 i w XIX wieku. Murowany, trójskrzydłowy, zbudowany na planie podkowy, dwutraktowy i dwukondygnacyjny, pokryty jest dachami dwuspadowymi. Portal wejściowy na osi elewacji frontowej oflankowany (otoczony) jest pilastrami podtrzymującymi gzyms i kamienne wazony. Niegdyś mieściła się w nim szkoła podstawowa, a obecnie mieszkania prywatne. Budynek jest własnością gminy Mietków. W 2008 roku dokonano wymiany wszystkich belek stropowych oraz pokrycia dachowego
- park
inne zabytki:
- pomnik św. Jana Nepomucena, barokowa figura z 1733 roku stojąca na trójbocznym cokole przy kościele pw. św. Michała Archanioła. Z jednej strony cokołu przedstawiona jest scena spowiedzi królowej Zofii, a z drugiej, zrzucenie Jana Nepomucena z mostu do Wełtawy. Z przodu tablica inskrypcyjna z napisem po łacinie głosi: Świętemu Janowi Nepomucenowi z uwielbienia wzniósł pobożny Piotr Beker.
- trzy pomniki
- gorzelnia w ruinie
- kościół ewangelicki w ruinie
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 52-53.
- ↑ Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska, T. 8 Mię-Niż, pod red. Stanisławy Sochackiej, Opole, 2005
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 234. [dostęp 2012-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
