Miodla indyjska
Wygląd
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
miodla indyjska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Azadirachta indica A. Juss. Mém. Mus. Hist. Nat. 19:221, t. 2, fig. 5. 1832 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Miodla indyjska, melia indyjska (Azadirachta indica) – gatunek drzewa z rodziny miodlowatych (Meliaceae). Stanowi jeden z dwóch gatunków rodzaju Azadirachta. Pochodzi z subkontynentu indyjskiego, rozprzestrzenił się również w innych krajach o klimacie podzwrotnikowym[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Szybko rosnące drzewo o wysokości zazwyczaj ok. 20 m, ale może osiągać do 40 m. W zasadzie jest rośliną wiecznie zieloną, jednak w warunkach dotkliwej suszy może zrzucać większość liści. Korona o pokroju zbliżonym do kulistego, u starych drzew może osiągać nawet 15–20 m szerokości.
- Liście
- Ulistnienie naprzemianległe, liście pierzaste o piłkowanych listkach. Młode listki o odcieniu czerwonawym.
- Kwiaty
- Białe o przyjemnym zapachu, tworzące zwisające kiście o długości do 25 cm. Są 5-krotne, mają i słupek i 1o pręcików tworzących rurkę wokół słupka.
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Miodla słynie z odporności na suszę. Wytrzymuje wysokie temperatury, ale nie jest odporna na spadki temperatury poniżej 4 °C. Doskonale nadaje się do zadrzewiania terenów półpustynnych, dając dużo cienia. Uważana jest za gatunek inwazyjny na terenach, gdzie normalnie nie występuje. Prawdopodobnie jest dobrym pochłaniaczem dwutlenku węgla[5].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Medycyna: wszystkie części (nasiona, liście, kwiaty i kora) znajdują zastosowanie w indyjskiej medycynie tradycyjnej (ajurwedzie) ze względu na swoje właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze, antywirusowe itd.[6], stosowane zwłaszcza przy chorobach skórnych[7][8]. Żywica stosowana jako zagęstnik w produktach dla diabetyków. Roztwory wodne z liści również wykazują właściwości przeciwcukrzycowe, prawdopodobnie także mogą służyć przy zapobieganiu malarii[9] (nie przeprowadzono jeszcze szeroko zakrojonych badań klinicznych). Olejek (neem oil) wykorzystywany jest w sprayach przeciw pchłom dla psów i kotów.
- Liście miodli indyjskiej są tradycyjnie gotowane i spożywane w celu leczenia gorączki. Badania na zwierzętach wykazały działanie przeciwzapalne. Badania dokowania in vitro i in silico wykazały, że ekstrakty z liści Miodli indyjskiej i ich fitochemikalia, takie jak flawonoidy i polisacharydy, mają bezpośrednie działanie przeciwwirusowe na różne wirusy, w tym dengę i wirus zapalenia wątroby typu C. Specyficzne dla SARS-CoV-2 badania dokowania molekularnego wykazały, że związki pochodzące z miodli: nimbolina A, nimocyna i cykloartanole, mogą wiązać się z glikoproteinami otoczki (E) i membrany (M) wirusa SARS-CoV-2 i działać jako inhibitory[10].
- Kosmetyka: jako składnik mydeł, szamponów, maści kremów, past do zębów itp.[11]
- Rolnictwo. Miodla jest źródłem przyjaznych dla środowiska naturalnych biopestycydów, nieszkodliwych dla motyli, pszczół i innych owadów zapylających[12]. Jednocześnie dostarcza najsilniej działającej substancji owadobójczej pochodzenia roślinnego[13].
- Kulinaria. Młode pędy i kwiaty są spożywane w Indiach jako warzywo. W Tamil Nadu z kwiatów sporządza się zupę veppampu rasam. Spożywane również w Tajlandii (nazywane tam sadao) i Laosie (kadao).
Znaczenie w hinduizmie
[edytuj | edytuj kod]- Kwiaty spożywane jako część świątecznego posiłku ugadi w Indiach południowych i gudhi padwa w stanie Maharasztra. Roślina czczona od wieków w Indiach, liście są wykorzystywane podczas rytuałów[14].
- Liście miodli stanowią podarunek dla bogini Jellamma Dewi (Renuka), od wyznawców przybywających z pielgrzymką do jej sanktuarium w Saundatti w stanie Karnataka[15].
- Drzewa vembu (nim) są obiektami kultu i intencjonalnych okrążeń (pielgrzymek) zwanych w hinduizmie aswattanarajanapradakszina przez pragnących potomstwa hindusów[16].
- Teksty tantry hinduistycznej, wymieniają drzewo Ashoka jonisha jako jedno z pięciu, które tradycyjnie wymagane są w munda sadhana (miejscu wykonywania sadhany). Śri M. w Sri Sri Ramakryshna Kathamryta (ang. The Gospel of Sri Ramakrishna – antologii nauk Śri Ramakryszny Paramahansy) zamieścił pouczenie, że dopuszczalne jest zastąpienie drzewa aśoka właśnie przez drzewo nim – Miodlę indyjską[17].
- Na trasie religijnej pielgrzymki hinduistycznej pańćakroszi wokół Waranasi, drzewo miodli indyjskiej o znaczeniu kultowym znajduje się w obrębie murów świątyni Bhimaćandi Dewi w miejscowości Bhimachandi. Jest poświęcone bogini patronującej tej świątyni[18].
- Nimbarka Bhaskara nosi imię duchowe od indyjskiej nazwy tego drzewa (tj. Nim), w cieniu którego praktykował swoje medytacje.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-07] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
- ↑ Azadirachta indica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2009-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-28)].
- ↑ What Is Neem Leaf Good For? The Uses And Benefits Of Neem Leaves [online], www.discoverneem.com [dostęp 2017-11-25] .
- ↑ Neem for Skin Disorders, Neem Used to Cure Skin Diseases, Neem Useful in Skin Diseases [online], www.neem-products.com [dostęp 2017-11-25] (ang.).
- ↑ Neem Oil – 100% Organic (16oz) | Planet Natural [online], www.planetnatural.com [dostęp 2017-11-25] (ang.).
- ↑ The Neem Tree [online], www.gigers.com [dostęp 2017-11-25] .
- ↑ Xin Yi Lim , Bee Ping Teh , Terence Yew Chin Tan , Medicinal Plants in COVID-19: Potential and Limitations, „Frontiers in Pharmacology”, 12, 2021, s. 355, DOI: 10.3389/fphar.2021.611408, ISSN 1663-9812 [dostęp 2021-12-04] .
- ↑ » Kapoor Kachii, Manjishta, Methi, Neem zdrowie człowieka. [dostęp 2009-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-02)].
- ↑ Search | www.gardenorganic.org.uk [online], www.gardenorganic.org.uk [dostęp 2017-11-25] (ang.).
- ↑ Rohwer Jens g.: Atlas roślin tropikalnych str 72.
- ↑ Blessed Neem – Neem Tree Farms [online], neemtreefarms.com [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-10] (ang.).
- ↑ Prawa człowieka w hinduizmie. W: Monika Tworuschka, Udo Tworuschka: Religie świata. Michał Dobrzański (tł.), Grzegorz Polak (uzup.). Wyd. 1. T. V: Hinduizm. Warszawa: Agora SA, 2009, s. 135, seria: Biblioteka Gazety Wyborczej. ISBN 978-83-7552-558-8.
- ↑ The hypaethral temples. W: K.R Srinivasan: Temple of South India. Wyd. 9. New Delhi: National Book Trust, 2008, s. 9, seria: India – The Land and the People. ISBN 978-81-237-2251-1. (ang.).
- ↑ Munda Sadhana. W: Paramahansa Pradźnanananda: Jnana Sankalini Tantra. Wyd. 1. Delhi: Motilal Banarasidass, 2006, s. 42. ISBN 978-81-208-3142-X. (ang.).
- ↑ I.8. Panchakroshi: Pilgrimage on Cosmic Route. W: Rana P.B. Singh, Pravin S. Rana: Banaras Region. A Spiritual & Curtular Guide. Wyd. 1. Varanasi: Indica Books, 2002, s. 169. ISBN 81-86569-24-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zastosowanie medyczne. eherbal.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-29)]. (ang.).
- Neem Foundation (ang.)
- Neem (ang.)
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 581909
- Flora of North America: 220001427
- GBIF: 3190474
- identyfikator iNaturalist: 319135
- IPNI: 1213180-2
- ITIS: 29012
- NCBI: 124943
- Plant Finder: 282701
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2667002
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1213180-2
- Tela Botanica: 125541
- identyfikator Tropicos: 20400352
- USDA PLANTS: AZIN2
- CoL: K57C