Mistrzostwa Finlandii w piłce nożnej mężczyzn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Mistrzostwa Finlandii w piłce nożnej (fiń. Jalkapallon Suomenmestaruuskilpailut) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Finlandii.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Mistrzostwa Finlandii w piłce nożnej rozgrywane są od 1908 roku. Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: Veikkausliiga, Ykkönen, Kakkonen, Kolmonen oraz niższych klasach.

W 1880 w Oulu powstał pierwszy fiński klub piłkarski Oulun Luistinseura (OLS), potem następne. Po założeniu fińskiej federacji piłkarskiej – SPL w 1907 roku, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych oficjalnych Mistrzostw Finlandii w sezonie 1908. Do 1929 roku piłkarskim mistrzem Finlandii zostawał zwycięzca corocznego turnieju pucharowego. Rozgrywki trwały od wiosny do jesieni, podobnie jak w przypadku innych państw znajdujących się w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego (Islandia, Norwegia, Rosja, Szwecja).

W sezonie 1930 po raz pierwszy wystartowały rozgrywki w Mestaruussarja (bez podziału na grup). Począwszy od roku 1930 wprowadzono rozgrywki ligowe pod nazwą Mestaruussarja. Porządek rozgrywek został zaburzony w okresie II wojny światowej, kiedy dwukrotnie w latach 1940 oraz 1942 ze względów bezpieczeństwa zrezygnowano z organizowania długoterminowego sezonu, a format ligowy zastępowano pucharowym, a w roku 1943 rozgrywki w ogóle się nie rozpoczęły. Pod koniec wojny, silną pozycję w fińskiej piłce nożnej uzyskała amatorska Federacja Sportowa Pracowników (Suomen Työväen Urheiluliitto – TUL). W latach 1945–1947 rozgrywano dwie osobne ligi, jedną dla klubów zrzeszonych w Fińskim Związku Piłki Nożnej (Suomen Palloliitto – SPL), drugą dla drużyn zrzeszonych w TUL. Każde z rozgrywek wyłaniały swojego osobnego zwycięzcę, jednak mistrzem Finlandii zostawała dopiero drużyna, która wygrywała organizowany na koniec sezonu turniej pucharowy dla najlepszych zespołów wewnętrznych lig SPL oraz TUL. Po sezonie 1947 najlepsze kluby zrzeszone w TUL dołączyły do organizowanej przez SPL Mestaruussarji, co zakończyło okres podziału rozgrywek ligowych na dwie osobno kontrolowane dywizje.

Począwszy od 1990 roku Mestarrussarję zastąpiono nowymi rozgrywkami ligowymi – zawodowej SM-liiga – będącymi już poza zasięgiem związku piłkarskiego[1]. Dwa lata później uzyskały one funkcjonującą do dziś nazwę Veikkausliiga.

Mistrzowie i pozostali medaliści[edytuj | edytuj kod]

Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Mistrzostwa Finlandii (fin. Jalkapallon Suomenmestaruuskilpailut)
1908     1 SK Unitas 4:1 PUS 17.10.1908, Kaisaniemen kenttä, Helsinki ? ? 5 klubów
1909     1 PUS 4:0 HIFK 17.10.1909, Kaisaniemen kenttä, Helsinki ? ? 4 kluby
1910     1 ÅIFK 4:2 Reipas 9.10.1910, Eläintarhan kenttä, Helsinki ? ? 6 klubów
1911     1 HJK 7:1 ÅIFK 5.11.1911, Eläintarhan kenttä, Helsinki ? ? 8 klubów
1912     2 HJK 7:1 HIFK 20.10.1912, Eläintarhan kenttä, Helsinki ? ? 5 klubów
1913     1 KIF 5:3 ÅIFK 26.10.1913, Turun Urheilupuisto, Turku ? ? 6 klubów
1914     zawieszone z powodu I wojny światowej
1915     2 KIF 1:0 ÅIFK 17.10.1915, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 10 klubów
1916     3 KIF 3:2 ÅIFK 29.10.1916, Turun Urheilupuisto, Turku ? ? 10 klubów
1917     3 HJK 4:2 ÅIFK 21.10.1917 ? ? 13 klubów
1918     4 HJK 3:0 Reipas 20.10.1918, Eläintarhan kenttä, Helsinki ? ? 8 klubów
1919     5 HJK 1:0 Reipas 2.11.1919, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 8 klubów
1920     2 ÅIFK 2:1 HPS 24.10.1920, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 10 klubów
1921     1 HPS 1:1 HJK 16.10.1921, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 13 klubów
2:1 powt. 23.10.1921, Töölön pallokenttä, Helsinki
1922     2 HPS 4:2 Reipas 24.09.1922 ? ? 19 klubów
1923     6 HJK 3:1 TPS 14.10.1923, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 25 klubów
1924     3 ÅIFK 4:3 HPS 12.10.1924, Turun Urheilupuisto, Turku ? ? 25 klubów
1925     7 HJK 3:2 TPS 10.10.1925 ? ? 14 klubów
1926     3 HPS 5:2 TPS 26.09.1926, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 18 klubów
1927     4 HPS 6:0 Reipas 9.10.1927, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 21 klub
1928     1 TPS 1:1 HIFK 30.09.1928 ? ? 19 klubów
3:2 powt. 7.10.1928
1929     5 HPS 4:0 HIFK 29.09.1929, Töölön pallokenttä, Helsinki ? ? 22 kluby


Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Mestaruussarja
1930     1 HIFK TPS HPS 9 Finlandia Holger Salin (HIFK),
Finlandia Olof Strömsten (Kiffen)
8 klubów
1931     2 HIFK HPS TPS 11 Finlandia Holger Salin (HIFK) 8 klubów
1932     6 HPS VPS HIFK 13 Finlandia Lauri Lehtinen (TPS) 8 klubów
1933     3 HIFK HJK Sudet 18 Finlandia Olof Strömsten (HIFK) 8 klubów
1934     7 HPS HIFK Toverit 15 Finlandia Olof Strömsten (HIFK) 8 klubów
1935     8 HPS HIFK Toverit 13 Finlandia Aatos Lehtonen (HJK),
Finlandia Nuutti Lintamo (VPS)
8 klubów
1936     8 HJK HPS HIFK 14 Finlandia Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów
1937     4 HIFK HJK Sudet 25 Finlandia Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów
1938     9 HJK TPS VPS 14 Finlandia Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów
1939     2 TPS HJK Toverit 15 Finlandia Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów
1940     1 Sudet TPS ? ? 18 klubów, sys.puchar.
1941     3 TPS VPS Sudet 14 Finlandia Jussi Valtonen (TPS) 8 klubów
1942     1 Toverit Sudet ? ? 15 klubów, sys.puchar.
1943     zawieszone z powodu II wojny światowej
1944     1 VIFK TPS Sudet 9 Finlandia Urho Teräs (TPS),
Finlandia Leo Turunen (Sudet)
8 klubów
1945     1 VPS HPS ? ? 12 klubów, 2gr+finał
1946     2 VIFK TPV ? ? 8 klubów
1947     5 HIFK TuTo KTP ? ? 8 klubów
1948     2 VPS TPS HPS 15 Finlandia Stig-Göran Myntti (VIFK) 16 klubów
1949     4 TPS VPS KIF 20 Finlandia Yrjö Asikainen (Ilves-Kissat),
Finlandia Kaimo Lintamo (VPS)
12 klubów
1950     1 Ilves-Kissat KuPS VIFK 15 Finlandia Yrjö Asikainen (Ilves-Kissat),
Finlandia Jorma Saarinen (VPS)
10 klubów
1951     1 KTP VIFK TPK 16 Finlandia Åke Forsberg (Kiffen) 10 klubów
1952     2 KTP VIFK Pyrkivä 16 Finlandia Mauri Vanhanen (KTP) 10 klubów
1953     3 VIFK Jäntevä KuPS 15 Finlandia Rainer Forss (Pyrkivä) 10 klubów
1954     1 Pyrkivä KuPS HJK 16 Finlandia Eino Koskinen (TuTo) 10 klubów
1955     4 KIF FC Haka VIFK 12 Finlandia Yrjö Asikainen (Kiffen) 10 klubów
1956     1 KuPS HJK KIF 20 Finlandia Pentti Styck (HJK) 10 klubów
1957     9 HPS FC Haka TPS 21 Finlandia Matti Sundelin (TPS) 10 klubów
1958     2 KuPS HPS HIFK 17 Finlandia Kalevi Lehtovirta (TPS),
Finlandia Kai Pahlman (HPS)
10 klubów
1959     6 HIFK RU-38 FC Haka 21 Finlandia Matti Sundelin (TPS) 10 klubów
1960     1 FC Haka TPS KIF 30 Finlandia Matti Sundelin (TPS) 10 klubów
1961     7 HIFK KIF FC Haka 20 Finlandia Kai Pahlman (HPS) 12 klubów
1962     2 FC Haka Lahden Reipas TaPa 22 Finlandia Tor Österlund (HIK) 12 klubów
1963     1 Lahden Reipas FC Haka ÅIFK 16 Finlandia Juha Lyytikäinen (HIFK) 12 klubów
1964     10 HJK KuPS KTP 26 Finlandia Arto Tolsa (KTP) 12 klubów
1965     3 FC Haka HJK Reipas Lahti 22 Finlandia Kai Pahlman (HJK) 12 klubów
1966     3 KuPS HJK FC Haka 16 Finlandia Markku Hyvärinen (KuPS) 12 klubów
1967     2 Lahden Reipas KuPS TPS 22 Finlandia Tommy Lindholm (TPS) 12 klubów
1968     5 TPS Lahden Reipas HJK 23 Finlandia Tommy Lindholm (TPS) 12 klubów
1969     1 KPV KuPS HJK 18 Finlandia Hannu Lamberg (KPV),
Finlandia Pekka Talaslahti (HJK)
12 klubów
1970     3 Lahden Reipas MP HIFK 20 Finlandia Matti Paatelainen (HIFK) 12 klubów
1971     6 TPS HIFK KPV 17 Finlandia Pentti Toivola (MP) 14 klubów
1972     7 TPS MP Lahden Reipas 16 Finlandia Matti Paatelainen (HIFK),
Finlandia Heikki Suhonen (TPS)
12 klubów
1973     11 HJK KPV Lahden Reipas 13 Finlandia Hannu Lamberg (KPV) 12 klubów
1974     4 KuPS Lahden Reipas HJK 17 Finlandia Erkki Salo (TPS) 12 klubów
1975     8 TPS KuPS KPV 16 Finlandia Reijo Rantanen (MiPK) 12 klubów
1976     5 KuPS FC Haka HJK 17 Finlandia Matti Paatelainen (Haka) 12 klubów
1977     4 FC Haka KuPS TPS 20 Finlandia Matti Paatelainen (Haka) 12 klubów
1978     12 HJK KPT FC Haka 20 Finlandia Atik Ismail (HJK) 12 klubów
1979     1 OPS KuPS HJK 15 Finlandia Atik Ismail (HJK),
Finlandia Heikki Suhonen (TPS)
12 klubów
1980     2 OPS FC Haka HJK 19 Finlandia Hannu Rajaniemi (Sepsi-78) 12 klubów
1981     13 HJK KPT FC Haka 22 Finlandia Juhani Himanka (OPS) 12 klubów
1982     1 Kuusysi HJK FC Haka 19 Finlandia Atik Ismail (HJK) 12 klubów
1983     1 Tampereen Ilves HJK FC Haka 22 Finlandia Mika Lipponen (TPS) 12 klubów
1984     2 Kuusysi TPS Tampereen Ilves 25 Finlandia Mika Lipponen (TPS) 12 klubów
1985     14 HJK Tampereen Ilves KePS 19 Finlandia Ismo Lius (Kuusysi) 12 klubów
1986     3 Kuusysi TPS HJK 13 Finlandia Ismo Lius (Kuusysi),
Finlandia Jari Niinimäki (Tampereen Ilves)
12 klubów
1987     15 HJK Kuusysi TPS 20 Finlandia Ari Hjelm (Tampereen Ilves) 12 klubów
1988     16 HJK Kuusysi RoPS 22 Finlandia Ismo Lius (Kuusysi) 12 klubów
1989     4 Kuusysi TPS RoPS 15 Finlandia Ismo Lius (Kuusysi) 12 klubów
Veikkausliiga
1990     17 HJK Kuusysi MP 16 Polska Marek Czakon (Tampereen Ilves),
Finlandia Kimmo Tarkkio (HJK)
12 klubów
1991     5 Kuusysi MP FC Haka 23 Finlandia Kimmo Tarkkio (Haka) 12 klubów
1992     18 HJK Kuusysi FC Jazz 21 Brazylia Luiz Antônio (Jazz) 12 klubów
1993     1 FC Jazz MyPa HJK 20 Finlandia Antti Sumiala (Jazz) 12 klubów
1994     1 TPV MyPa HJK 17 Brazylia Dionísio (TPV) 14 klubów
1995     5 FC Haka MyPa HJK 21 Rosja/Finlandia Walerij Popowicz (Haka) 14 klubów
1996     2 FC Jazz MyPa TPS 17 Brazylia Luiz Antônio (Jazz) 12 klubów
1997     19 HJK VPS FinnPa 11 Brazylia Rafael (HJK) 10 klubów
1998     6 FC Haka VPS PK-35 11 Finlandia Matti Hiukka (RoPS) 10 klubów
1999     7 FC Haka HJK MyPa 23 Rosja/Finlandia Walerij Popowicz (Haka) 12 klubów
2000     8 FC Haka FC Jokerit MyPa 19 Finlandia Shefki Kuqi (Jokerit) 12 klubów
2001     1 TamU HJK MyPa 22 Finlandia Paulus Roiha (HJK) 12 klubów
2002     20 HJK MyPa FC Haka 18 Finlandia Mika Kottila (HJK) 12 klubów
2003     21 HJK FC Haka TamU 14 Finlandia Saku Puhakainen (MyPa) 14 klubów
2004     9 FC Haka AC Allianssi TamU 16 Finlandia Antti Pohja (Tampere United) 14 klubów
2005     1 MyPa HJK TamU 16 Finlandia Juho Mäkelä (HJK) 14 klubów
2006     2 TamU HJK FC Haka 16 Finlandia Hermanni Vuorinen (Honka) 14 klubów
2007     3 TamU FC Haka TPS 14 Brazylia Rafael (Lahti) 14 klubów
2008     1 Inter Turku FC Honka FC Lahti 13 Finlandia Aleksandr Kokko (Honka),
Finlandia Henri Myntti (Tampere United)
14 klubów
2009     22 HJK FC Honka TPS 16 Finlandia Hermanni Vuorinen (Honka) 14 klubów
2010     23 HJK KuPS TPS 16 Finlandia Juho Mäkelä (HJK) 14 klubów
2011     24 HJK Inter Turku JJK 22 Finlandia Timo Furuholm (Inter Turku) 12 klubów
2012     25 HJK Inter Turku TPS 17 Gruzja Irakli Sirbiladze (Inter Turku) 12 klubów
2013     26 HJK FC Honka VPS 17 Finlandia Tim Väyrynen (Honka) 12 klubów
2014     27 HJK SJK FC Lahti 14 Finlandia Jonas Emet (Jaro),
Argentyna Luis Solignac (IFK Mariehamn)
12 klubów
2015     1 SJK RoPS HJK 17 Finlandia Aleksandr Kokko (RoPS) 12 klubów
2016     1 IFK Mariehamn HJK SJK 17 Finlandia Roope Riski (SJK) 12 klubów
2017     28 HJK KuPS Tampereen Ilves 16 Finlandia Aleksei Kangaskolkka (IFK Mariehamn) 12 klubów
2018     29 HJK RoPS KuPS 21 Brazylia Klauss (HJK) 12 klubów
2019     6 KuPS Inter Turku FC Honka 16 Słowenia Filip Valenčič (Inter Turku) 12 klubów
2020     30 HJK Inter Turku KuPS 16 Finlandia Roope Riski (HJK) 12 klubów
2021     31 HJK KuPS SJK 14 Finlandia Benjamin Källman Kamerun Ariel Ngueukam (SJK) 12 klubów
2022     32 HJK KuPS FC Honka 20 Szkocja Lee Erwin (Haka) 12 klubów
2023     33 HJK KuPS VPS 18 Serbia Bojan Radulović(inne języki) (HJK) 12 klubów

Statystyka[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja według klubów[edytuj | edytuj kod]

W dotychczasowej historii Mistrzostw Finlandii na podium oficjalnie stawało w sumie 47 drużyn. Liderem klasyfikacji jest HJK, który zdobył 32 tytuły mistrzowskie.

Stan na grudzień 2023.

Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony
1. HJK 33 14 11 1911, 1912, 1917, 1918, 1919, 1923, 1925, 1936, 1938, 1964, 1973, 1978, 1981, 1985, 1987, 1988, 1990, 1992, 1997, 2002, 2003, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2017, 2018, 2020, 2021, 2022, 2023
2. FC Haka 9 7 10 1960, 1962, 1965, 1977, 1995, 1998, 1999, 2000, 2004
3. HPS 9 6 2 1921, 1922, 1926, 1927, 1929, 1932, 1934, 1935, 1957
4. TPS 8 12 10 1928, 1939, 1941, 1949, 1968, 1971, 1972, 1975
5. HIFK 7 7 4 1930, 1931, 1933, 1937, 1947, 1959, 1961
6. KuPS 6 13 3 1956, 1958, 1966, 1974, 1976, 2019
7. FC Kuusysi 5 4 0 1982, 1984, 1986, 1989, 1991
8. Kiffen 4 0 0 1913, 1915, 1916, 1955
9. Lahden Reipas 3 8 3 1963, 1967, 1970
10. ÅIFK 3 5 1 1910, 1920, 1924
11. VIFK 3 2 2 1944, 1946, 1953
12. Tampere United 3 0 3 2001, 2006, 2007
13. VPS 2 5 3 1945, 1948
14. KTP 2 0 2 1951, 1952
15. FC Jazz 2 0 1 1993, 1996
16. OPS 2 0 0 1979, 1980
17. MyPa 1 5 3 2005
18. FC Inter Turku 1 4 0 2008
19. Sudet 1 1 4 1940
20. KPV 1 1 2 1969
SJK 1 1 2 2015
22. Tampereen Ilves 1 1 1 1983
23. PUS 1 1 0 1909
TPV 1 1 0 1994
25. HT 1 0 3 1942
26. Turun Pyrkivä 1 0 1 1954
27. IFK Mariehamn 1 0 0 2016
Ilves-Kissat 1 0 0 1950
SK Unitas 1 0 0 1908
30. Kuusysi 0 4 0
31. FC Honka 0 3 2
32. MP 0 3 1
33. RoPS 0 2 2
34. KPT 0 2 0
35. KIF 0 1 3
36. AC Allianssi 0 1 0
FC Jokerit 0 1 0
Jäntevä 0 1 0
RU-38 0 1 0
TuTo 0 1 0
41. FC Lahti 0 0 2
42. FinnPa 0 0 1
JJK 0 0 1
KePS 0 0 1
PK-35 0 0 1
TaPa 0 0 1
TPK 0 0 1

Uczestnicy[edytuj | edytuj kod]

Są 80 zespołów, które wzięli udział w 113 ligowych Mistrzostwach Finlandii, które były prowadzone od 1930 aż do sezonu 2023 łącznie. Żaden z zespołów nie był zawsze obecny w każdej edycji.

Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2023.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]