Mistrzostwa Gruzji w piłce nożnej mężczyzn
Mistrzostwa Gruzji w piłce nożnej mężczyzn (gruz. საქართველოს ფეხბურთის ჩემპიონატი, Sakartwelos pechburtis czempionati) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Gruzji.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Mistrzostwa Gruzji w piłce nożnej oficjalne rozgrywane są od 1992 roku. Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: Erownuli Liga, Erownuli Liga 2, Liga 3 oraz niższych klasach regionalnych.
W 1906 roku w Tbilisi powstał pierwszy gruziński klub piłkarski Szewardeni Tbilisi, a potem następne. Po rewolucji październikowej 1917 w Rosji Gruzja została zajęta przez Armię Czerwoną. 25 lutego 1921 została utworzona Gruzińska SRR, która była częścią państwa radzieckiego przed powstaniem ZSRR 30 grudnia 1922, od 12 marca 1922 razem z Armenią i Azerbejdżannem wchodziła w skład ZSRR jako część Zakaukaskiej Federacyjnej SRR, a 5 grudnia 1936 weszła w skład ZSRR bezpośrednio.
Pierwsza edycja mistrzostw Zakaukaskiej FSRR startowała w sezonie 1924, w której 3 drużyny z republik zakaukaskich walczyły o tytuł mistrza. Jednak w pierwszej edycji mistrz nie został wyłoniony. W kolejnych dwóch edycja 1926 i 1927 reprezentacja Azerbejdżańskiej SRR zdobyła mistrzostwo Zakaukaskiej FSRR, a potem królowała Gruzja. Następnie rozgrywki z przerwami organizowane były do 1935 roku.
W 1927 po raz pierwszy startowały mistrzostwa wśród miast. W następnym roku reprezentacje miast ponownie walczyły o tytuł mistrza Gruzińskiej SRR, a potem nie były rozgrywane. Dopiero w 1936 mistrzostwa Gruzińskiej SRR zostały wznowione i były rozgrywane spośród drużyn towarzystw sportowych pomiędzy gruzińskimi zespołami, które nie uczestniczyli w rozgrywkach Mistrzostw ZSRR. W sezonie 1941 mistrzostwa Gruzińskiej SRR zostały zawieszone tak jak w końcu czerwca nastąpiła okupacja niemiecka. W 1945 ponownie startują mistrzostwa Gruzińskiej SRR. To nie były pełnowartościowe mistrzostwa tak jak najlepsze kluby kraju uczestniczyły w mistrzostwach ZSRR.
Po założeniu gruzińskiej federacji piłkarskiej – GFF 15 lutego 1990 roku, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych rozgrywek o mistrzostwo Gruzji. Na początku 1990 roku GFF podjął decyzję o wycofaniu się z Federacji Piłki Nożnej ZSRR i do przeprowadzenia niezależnego mistrzostwa z udziałem najsilniejszych zespołów w kraju. Ten turniej uważany jest za pierwsze niezależne mistrzostwo Gruzji, chociaż Gruzja ogłosiła niepodległość dopiero rok później, 9 kwietnia 1991 roku.
W sezonie 1990 startowała pierwsza edycja rozgrywek o mistrzostwo kraju[1]. W Umaglesi Liga (pol. Wyższa Liga) 18 drużyn walczyło systemem ligowym o tytuł mistrza kraju. Rozgrywki zarządzane przez Profesjonalną Ligę Piłki Nożnej Gruzji. W 2017 liga przyjęła obecną nazwę Erownuli Liga (pol. Narodowa Liga).
Mistrzowie i pozostali medaliści[edytuj | edytuj kod]
- Nieoficjalne
Mistrzostwa Zakaukaskiej FSRR oraz Gruzińskiej SRR[edytuj | edytuj kod]
| 1922–1991 | Mistrzostwa ZSRR |
- Oficjalne
Mistrzostwa Gruzji[edytuj | edytuj kod]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Statystyka[edytuj | edytuj kod]
Klasyfikacja według klubów[edytuj | edytuj kod]
W dotychczasowej historii Mistrzostw Gruzji na podium oficjalnie stawało w sumie 19 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Dinamo Tbilisi, który zdobył 18 tytułów mistrzowskich.
Stan po zakończeniu sezonu 2023.
10 i więcej mistrzostw Gruzji| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||
| 1. | Dinamo Tbilisi | 19 | 8 | 6 | 1990, 1991, 1991/92, 1992/93, 1993/94, 1994/95, 1995/96, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 2002/03, 2004/05, 2007/08, 2012/13, 2013/14, 2015/16, 2019, 2020, 2022 |
| 2. | Torpedo Kutaisi | 4 | 3 | 6 | 1999/00, 2000/01, 2001/02, 2017 |
| 3. | Dinamo Batumi | 2 | 4 | 1 | 2021, 2023 |
| 4. | WIT Georgia Tbilisi | 2 | 3 | 1 | 2003/04, 2008/09 |
| 5. | Metalurgi Rustawi[2] | 2 | 1 | 4 | 2006/07, 2009/10 |
| 6. | SK Zestaponi | 2 | 1 | 1 | 2010/11, 2011/12 |
| 7. | Dila Gori | 1 | 1 | 3 | 2014/15 |
| 8. | Sioni Bolnisi | 1 | 1 | 1 | 2005/06 |
| 9. | SK Samtredia | 1 | 1 | 0 | 2016 |
| 10. | Saburtalo Tbilisi | 1 | 0 | 1 | 2018 |
| 11. | Kolcheti 1913 Poti | 0 | 2 | 3 | |
| 12. | Lokomotiwi Tbilisi | 0 | 2 | 1 | |
| 13. | Guria Lanczchuti | 0 | 2 | 0 | |
| 14. | Cchumi Suchumi | 0 | 1 | 0 | |
| Margweti Zestaponi | 0 | 1 | 0 | ||
| Szewardeni-1906 Tbilisi | 0 | 1 | 0 | ||
| 17. | Alazani Gurdżaani | 0 | 0 | 1 | |
| Ameri Tbilisi | 0 | 0 | 1 | ||
| SK Tbilisi | 0 | 0 | 1 | ||
Klasyfikacja według miast[edytuj | edytuj kod]
Stan po zakończeniu sezonu 2023.
| Miasto | Liczba tytułów | Kluby |
|---|---|---|
| Tbilisi | Dinamo Tbilisi (19), WIT Georgia Tbilisi (2), Saburtalo Tbilisi (1) | |
| Kutaisi | Torpedo Kutaisi (4) | |
| Batumi | 2 | Dinamo Batumi (2) |
| Rustawi | Metalurgi Rustawi (2) | |
| Zestaponi | SK Zestaponi (2) | |
| Bolnisi | 1 | Sioni Bolnisi (1) |
| Gori | Dila Gori (1) | |
| Samtredia | SK Samtredia (1) |
Uczestnicy[edytuj | edytuj kod]
Są 48 zespołów, które wzięli udział w 35 sezonach Mistrzostw Gruzji, które były prowadzone od 1992 aż do sezonu 2023 łącznie. Tylko Dinamo Tbilisi było zawsze obecne w każdej edycji.
Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2023.
- 35 razy: Dinamo Tbilisi
- 32 razy: Torpedo Kutaisi
- 31 razy: Dila Gori
- 29 razy: Dinamo Batumi
- 25 razy: Kolcheti Poti, Metalurgi Rustawi, Sioni Bolnisi
- 21 razy: Baia Zugdidi, Lokomotiwi Tbilisi, SK Samtredia
- 19 razy: WIT Georgia Tbilisi
- 15 razy: Guria Lanczchuti
- 14 razy: Samgurali Ckaltubo
- 12 razy: TSU Tbilisi
- 11 razy: SK Zestaponi
- 10 razy: Czichura Saczchere, Merani Tbilisi, Spartaki Cchinwali
- 9 razy: Saburtalo Tbilisi
- 8 razy: Margweti Zestaponi
- 7 razy: Iweria Chaszuri, Kacheti Telawi, Szukura Kobuleti
- 5 razy: FC Gagra, Merani Martwili
- 4 razy: Alazani Gurdżaani, SK Bordżomi, Cchumi Suchumi, Kolcheti Chobi, Mercchali Ozurgeti, SK Tbilisi, SK Telawi
- 3 razy: Ameri Tbilisi, Amiran Oczamczyra, Mretebi Tbilisi, Mziuri Gali, Sapownela Terdżola
- 2 razy: Arsenali Tbilisi, SK Cziatura, Durudżi Kwareli, Mescheti Achalciche, Metalurgi Zestaponi, Sulori Wani
- 1 raz: Dinamo Suchumi, Egrisi Senaki, Liachwi Cchinwali, SK Mccheta, Milani Cnori, Spartaki Tbilisi.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Georgia – List of Champions – RSSSF.
- ↑ Do sezonu 2010/11 klub występował pod nazwą Olimpi Rustawi.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona Erownuli Liga (orm. • ros. • ang.)
- Umaglesi Liga, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02].
- Oficjalna strona GFF (gruz. • ang.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)