Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie
Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie mężczyzn (MP) – cykliczne, krajowe rozgrywki sportowe, organizowane regularnie co roku (co sezon, z kilkoma wyjątkami) przez Polski Związek Hokeja na Lodzie (w latach 1927–1999), a od 1999 przez Polską Ligę Hokejową dla polskich męskich klubów hokeja na lodzie, mające na celu wyłonienie najlepszego z nich. Od samego początku rywalizacja stojąca najwyżej w hierarchii polskiego hokeja.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Okres międzywojenny
[edytuj | edytuj kod]Hokej na lodzie w wersji kanadyjskiej na ziemiach polskich był uprawiany od początku XX wieku, jednak organizacyjnie rozwinął się kilka lat po odzyskaniu niepodległości. 16 stycznia 1924 roku, z inicjatywy Polskiego Związku Łyżwiarskiego, została utworzona Komisja Organizacyjna Polskiego Związku Hockeyowego. W tym czasie prężnie rozwijały się ośrodki hokejowe w Warszawie, Krakowie i Lwowie, gdzie powstało kilkanaście klubów. Rozgrywały one między sobą mecze w oparciu o przetłumaczone na język polski międzynarodowe przepisy gry w hokeja na lodzie. 21 lutego 1925 roku podczas, zorganizowanego w Warszawie, Walnego Zgromadzenia przedstawiciele czterech stołecznych klubów: Akademickiego Związku Sportowego, Polonii, Warszawianki oraz Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego powołali Polski Związek Hokeja na Lodzie. Prezesem został wybrany inż. Wacław Znajdowski.
Pierwsze mistrzostwa Polski
[edytuj | edytuj kod]Związek po kilku tygodniach przygotował regulamin rozgrywek o mistrzostwo kraju i jeszcze w tym samym roku rozpoczął zmagania. Inauguracyjnych mistrzostw Polski (1925/1926) jednak nie dokończono. Pomiędzy grudniem 1925, a lutym 1926 rozegrano bowiem jedynie fazę eliminacyjną, zaś planowanego na 19–21 lutego 1926 turnieju finałowego nie przeprowadzono w wyniku uzgodnień dokonanych przez zakwalifikowane do niego kluby[1].
Drugie mistrzostwa Polski odbyły się w 1927 roku, a poprzedziły je rozgrywki na szczeblu okręgowym. Mistrzowie pięciu okręgów: lwowskiego (Pogoń), poznańskiego (PKŁ), krakowskiego (Cracovia), warszawskiego (AZS) oraz pomorskiego (TKS) w dniach 21-23 stycznia 1927 roku w Zakopanem rywalizowali o tytuł Mistrza Polski. W mistrzostwach udział wzięła również drużyna Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego. Z rywalizacji wycofała się drużyna TKS Toruń, która z powodu problemów z dojazdem dotarła do Zakopanego pierwszego dnia mistrzostw o godz. 21.00. Hokeiści rozgrywali swoje mecze na niewymiarowym i źle przygotowanym lodowisku Szkoły Zdobniczej. W zmaganiach zwyciężyła drużyna AZS Warszawa, w której w większości występowali reprezentanci Polski. Hokeiści AZS-u przewyższali rywali pod względem technicznym, taktycznym oraz w sprzęcie hokejowym. Większość drużyn nie miała jednolitych strojów, używała zamiast łyżew hokejowych, łyżwy do jazdy figurowej lub półpanczenów, a bramkarze zamiast bramkarskich, używali zwykłych kijów hokejowych.
Próba utworzenia ligi
[edytuj | edytuj kod].jpg)
Od pierwszego w historii zakończonego sezonu zmagań o tytuł mistrza Polski (tj. w 1927) do edycji 1954/1955 rozgrywki, mające na celu wyłonienie najlepszej drużyny hokejowej w Polsce, toczyły się dwuetapowym systemem nieligowym. W pierwszej fazie MP wszystkie zespoły walczyły w poszczególnych okręgach (w ich skład wchodziły po dwa lub trzy województwa), a najlepsze ekipy uzyskiwały awans do centralnego turnieju finałowego MP. Odbywał się on w jednym miejscu, w ciągu 2-3 dni, a jego zwycięzca otrzymywał tytuł mistrzowski.
W 1928 roku mistrzostwa Polski ponownie odbyły się w Zakopanem. Wzięły w nich udział zwycięzcy pięciu okręgów: Legia Warszawa, TKS Toruń, Pogoń Lwów, AZS Wilno, Cracovia oraz obrońca tytułu AZS Warszawa. Ze względu na przygotowania reprezentacji Polski do Igrzysk Olimpijskich w Sankt Moritz, turniej finałowy odbył się w dniach 6–9 stycznia. Przed rozpoczęciem rozgrywek z rywalizacji wycofała się Cracovia. Podobnie jak przed rokiem mistrzostwo Polski wywalczyli hokeiści AZS Warszawa, pokonując wysoko wszystkich przeciwników. W 1929 roku turniej finałowy został rozegrany w Krynicy.
W 1938 po raz pierwszy oficjalnie podjęto w Polsce próbę powołania ligi hokejowej, jednak planów nie udało się sfinalizować, m.in. na skutek wybuchu II wojny światowej.
Sezon 1949/1950 był rozgrywany pod nazwą Liga PZHL[2]. Edycja 1950/1951 była prowadzona w ramach Mistrzostw Polski Zrzeszeń Sportowych[3]. W 1955 władze Polskiego Związku Hokeja na Lodzie podjęły decyzję o gruntownej reformie systemu rozgrywek o MP i wprowadzeniu w jej ramy modelu ligowego. Dlatego od sezonu 1955/1956 do dziś rywalizacja o miano najlepszej drużyny w Polsce toczona jest w formule ligowej:
- od edycji 1955/1956 do sezonu 1998/1999 nosiła ona miano I ligi, zwanej również Ekstraklasą (zarządzanej przez Polski Związek Hokeja na Lodzie),
- od edycji 1999/2000 do sezonu 2012/2013 prowadzona była – jako liga zawodowa – pod szyldem Ekstraligi (zarządzanej przez Polską Ligę Hokejową Sp. z o.o.),
- od edycji 2013/2014 do chwili obecnej prowadzona jest ona – jako liga zawodowa – pod nazwą Polska Hokej Liga (zarządzana przez Polską Hokej Ligę Sp. z o.o.).
Sezon PHL 2019/2020 został przedwcześnie zakończony z powodu epidemii koronawirusa[4], a medale mistrzostw Polski zostały przyznane w sposób uznaniowy w oparciu o klasyfikację ligową w tabeli po sezonie zasadniczym[5][6].
Medaliści
[edytuj | edytuj kod]
| Sezon | # | Złoty medal | Srebrny medal | Brązowy medal | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1926 | Mistrzostw Polski nie dokończono[a]. | |||||
| 1927 | 1 | AZS Warszawa | WTŁ Warszawa | Pogoń Lwów | ||
| 1928 | 2 | AZS Warszawa | Legia Warszawa | TKS Toruń | ||
| 1929 | 3 | AZS Warszawa | Pogoń Lwów | Legia Warszawa | ||
| 1930 | 4 | AZS Warszawa | Pogoń Lwów | Legia Warszawa | ||
| 1931 | 5 | AZS Warszawa | Legia Warszawa | AZS Poznań | ||
| 1932 | Mistrzostwa Polski nie odbyły się[b]. | |||||
| 1933 | 1 | Legia Warszawa | — | AZS Poznań | ||
| 1 | Pogoń Lwów | |||||
| 1934 | 1 | AZS Poznań | Czarni Lwów | Lechia Lwów | ||
| 1935 | 1 | Czarni Lwów | Lechia Lwów | Cracovia | ||
| 1936 | Mistrzostwa Polski nie odbyły się[c]. | |||||
| 1937 | 1 | Cracovia | Warszawianka | KTH Krynica | ||
| 1938 | Mistrzostwa Polski nie odbyły się[d]. | |||||
| 1939 | 1 | Dąb Katowice | Warszawianka | Ognisko Wilno | ||
| 1946 | 2 | Cracovia | ŁKS Łódź | Siła Giszowiec | ||
| 1947 | 3 | Cracovia | Wisła Kraków | ŁKS Łódź | ||
| 1948 | 4 | Cracovia | Mistrzostwa Polski nie odbyły się, tytuł przyznano MP 1947[e]. | |||
| 1949 | 5 | Cracovia | KTH Krynica | Legia Warszawa | ||
| 1950 | 1 | KTH Krynica | Górnik Janów | Kolejarz Toruń | ||
| 1951 | 2 | Legia Warszawa | Unia Krynica | Ogniwo Kraków | ||
| Górnik Janów | ||||||
| 1952 | 3 | Legia Warszawa | Górnik Janów | KTH Krynica | ||
| 1953 | 4 | Legia Warszawa | KTH Krynica | Górnik Janów | ||
| 1954 | 5 | Legia Warszawa | Gwardia Bydgoszcz | Górnik Janów | ||
| 1955 | 6 | Legia Warszawa | Gwardia Bydgoszcz | Górnik Katowice | ||
| 1956 | 7 | Legia Warszawa | Górnik Katowice | Start Katowice | ||
| 1957 | 8 | Legia Warszawa | Górnik Katowice | KTH Krynica | ||
| 1958 | 1 | Górnik Katowice | Legia Warszawa | Podhale Nowy Targ | ||
| 1959 | 9 | Legia Warszawa | Górnik Katowice | ŁKS Łódź | ||
| 1960 | 2 | Górnik Katowice | Legia Warszawa | Podhale Nowy Targ | ||
| 1961 | 10 | Legia Warszawa | Górnik Katowice | Podhale Nowy Targ | ||
| 1962 | 3 | Górnik Katowice | Legia Warszawa | Podhale Nowy Targ | ||
| 1963 | 11 | Legia Warszawa | Podhale Nowy Targ | Górnik Katowice | ||
| 1964 | 12 | Legia Warszawa | Podhale Nowy Targ | Polonia Bydgoszcz | ||
| 1965 | 4 | GKS Katowice[7] | Legia Warszawa | Polonia Bydgoszcz | ||
| 1966 | 1 | Podhale Nowy Targ | Legia Warszawa | GKS Katowice | ||
| 1967 | 13 | Legia Warszawa | GKS Katowice | Pomorzanin Toruń | ||
| 1968 | 5 | GKS Katowice | Pomorzanin Toruń | Podhale Nowy Targ | ||
| 1969 | 2 | Podhale Nowy Targ | GKS Katowice | Pomorzanin Toruń | ||
| 1970 | 6 | GKS Katowice | Podhale Nowy Targ | Baildon Katowice | ||
| 1971 | 3 | Podhale Nowy Targ | Naprzód Janów | ŁKS Łódź | ||
| 1972 | 4 | Podhale Nowy Targ | Baildon Katowice | Naprzód Janów | ||
| 1973 | 5 | Podhale Nowy Targ | Naprzód Janów | Baildon Katowice | ||
| 1974 | 6 | Podhale Nowy Targ | Baildon Katowice | Naprzód Janów | ||
| 1975 | 7 | Podhale Nowy Targ | Baildon Katowice | GKS Katowice | ||
| 1976 | 8 | Podhale Nowy Targ | Baildon Katowice | Naprzód Janów | ||
| 1977 | 9 | Podhale Nowy Targ | Naprzód Janów | Baildon Katowice | ||
| 1978 | 10 | Podhale Nowy Targ | Zagłębie Sosnowiec | Naprzód Janów | ||
| 1979 | 11 | Podhale Nowy Targ | Zagłębie Sosnowiec | ŁKS Łódź | ||
| 1980 | 1 | Zagłębie Sosnowiec | Podhale Nowy Targ | ŁKS Łódź | ||
| 1981 | 2 | Zagłębie Sosnowiec | Podhale Nowy Targ | GKS Tychy | ||
| 1982 | 3 | Zagłębie Sosnowiec | Podhale Nowy Targ | Naprzód Janów | ||
| 1983 | 4 | Zagłębie Sosnowiec | Polonia Bytom | GKS Tychy | ||
| 1984 | 1 | Polonia Bytom | Zagłębie Sosnowiec | Podhale Nowy Targ | ||
| 1985 | 5 | Zagłębie Sosnowiec | Polonia Bytom | Podhale Nowy Targ | ||
| 1986 | 2 | Polonia Bytom | Podhale Nowy Targ | Naprzód Janów | ||
| 1987 | 12 | Podhale Nowy Targ | Polonia Bytom | Naprzód Janów | ||
| 1988 | 3 | Polonia Bytom | GKS Tychy | Zagłębie Sosnowiec | ||
| 1989 | 4 | Polonia Bytom | Naprzód Janów | Podhale Nowy Targ | ||
| 1990 | 5 | Polonia Bytom | Podhale Nowy Targ | Zagłębie Sosnowiec | ||
| 1991 | 6 | Polonia Bytom | Unia Oświęcim | Podhale Nowy Targ | ||
| 1992 | 1 | Unia Oświęcim | Naprzód Janów | Podhale Nowy Targ | ||
| 1993 | 13 | Podhale Nowy Targ | Unia Oświęcim | Polonia Bytom | ||
| 1994 | 14 | Podhale Nowy Targ | Unia Oświęcim | Górnik Katowice | ||
| 1995 | 15 | Podhale Nowy Targ | Unia Oświęcim | KKH Katowice | ||
| 1996 | 16 | Podhale Nowy Targ | Unia Oświęcim | TTH Toruń | ||
| 1997 | 17 | Podhale Nowy Targ | Unia Oświęcim | KKH Katowice | ||
| 1998 | 2 | Unia Oświęcim | Podhale Nowy Targ | KKH Katowice | ||
| 1999 | 3 | Unia Oświęcim | KTH Krynica | Podhale Nowy Targ | ||
| 2000 | 4 | Unia Oświęcim | Podhale Nowy Targ | KTH Krynica | ||
| 2001 | 5 | Unia Oświęcim | GKS Katowice | Polonia Bytom | ||
| 2002 | 6 | Unia Oświęcim | GKS Katowice | GKS Tychy | ||
| 2003 | 7 | Unia Oświęcim | GKS Katowice | Stoczniowiec Gdańsk | ||
| 2004 | 8 | Unia Oświęcim | Podhale Nowy Targ | GKS Tychy | ||
| 2005 | 1 | GKS Tychy | Unia Oświęcim | Cracovia | ||
| 2006 | 6 | Cracovia | GKS Tychy | Podhale Nowy Targ | ||
| 2007 | 18 | Podhale Nowy Targ | GKS Tychy | Cracovia | ||
| 2008 | 7 | Cracovia | GKS Tychy | Podhale Nowy Targ | ||
| 2009 | 8 | Cracovia | GKS Tychy | Podhale Nowy Targ | ||
| 2010 | 19 | Podhale Nowy Targ | Cracovia | GKS Tychy | ||
| 2011 | 9 | Cracovia | GKS Tychy | Unia Oświęcim | ||
| 2012 | 1 | KH Sanok | Cracovia | Unia Oświęcim | ||
| 2013 | 10 | Cracovia | JKH GKS Jastrzębie | GKS Tychy | ||
| 2014 | 2 | KH Sanok | GKS Tychy | JKH GKS Jastrzębie | ||
| 2015 | 2 | GKS Tychy | JKH GKS Jastrzębie | MMKS Podhale Nowy Targ | ||
| 2016 | 11 | Cracovia | GKS Tychy | Podhale Nowy Targ | ||
| 2017 | 12 | Cracovia | GKS Tychy | Polonia Bytom | ||
| 2018 | 3 | GKS Tychy | GKS Katowice | Podhale Nowy Targ | ||
| 2019 | 4 | GKS Tychy | Cracovia | GKS Katowice | ||
| 2020[f] | 5 | GKS Tychy | Unia Oświęcim | JKH GKS Jastrzębie, GKS Katowice | ||
| 2021 | 1 | JKH GKS Jastrzębie | Cracovia | GKS Tychy | ||
| 2022 | 7 | GKS Katowice | Unia Oświęcim | JKH GKS Jastrzębie | ||
| 2023 | 8 | GKS Katowice | GKS Tychy | Unia Oświęcim | ||
| 2024 | 9 | Unia Oświęcim | GKS Katowice | GKS Tychy | ||
| 2025 | 6 | GKS Tychy | GKS Katowice | JKH GKS Jastrzębie | ||
Tabela medalowa
[edytuj | edytuj kod]| p. | Nazwa Klubu | I | II | III | = |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Podhale Nowy Targ | 19 | 11 | 17 | 47 |
| 2. | Legia Warszawa | 13 | 7 | 3 | 23 |
| 3. | Cracovia (Ogniwo Kraków) | 12 | 4 | 4 | 20 |
| 4. | Unia Oświęcim | 9 | 9 | 3 | 21 |
| 5. | GKS Katowice (Górnik Katowice) | 8 | 12 | 10 | 30 |
| 6. | GKS Tychy | 6 | 10 | 8 | 24 |
| 7. | Polonia Bytom | 6 | 3 | 3 | 12 |
| 8. | Zagłębie Sosnowiec | 5 | 3 | 2 | 10 |
| 9. | AZS Warszawa | 5 | 0 | 0 | 5 |
| 10. | KH Sanok | 2 | 0 | 0 | 2 |
| 11. | KTH Krynica (Unia Krynica) | 1 | 4 | 4 | 9 |
| 12. | JKH GKS Jastrzębie | 1 | 2 | 4 | 6 |
| 13. | Pogoń Lwów | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 14. | Czarni Lwów | 1 | 1 | 0 | 2 |
| 15. | AZS Poznań | 1 | 0 | 2 | 3 |
| 16. | Dąb Katowice | 1 | 0 | 0 | 1 |
| 17. | Naprzód Janów | 0 | 5 | 7 | 12 |
| 18. | Baildon Katowice | 0 | 4 | 3 | 7 |
| 19. | Górnik Janów | 0 | 2 | 3 | 5 |
| 20. | Polonia Bydgoszcz (Gwardia Bydgoszcz) | 0 | 2 | 2 | 4 |
| 21. | Warszawianka | 0 | 2 | 0 | 2 |
| 22. | ŁKS Łódź | 0 | 1 | 5 | 6 |
| KH Toruń (Pomorzanin Toruń) | 0 | 1 | 5 | 6 | |
| 24. | Lechia Lwów | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 25. | WTŁ Warszawa | 0 | 1 | 0 | 1 |
| Wisła Kraków | 0 | 1 | 0 | 1 | |
| 27. | Stoczniowiec Gdańsk | 0 | 0 | 1 | 1 |
| Start Katowice | 0 | 0 | 1 | 1 | |
| Ognisko Wilno | 0 | 0 | 1 | 1 | |
| Siła Giszowiec | 0 | 0 | 1 | 1 |
Bilans klubów
[edytuj | edytuj kod]
| Liczba tytułów |
Nazwa klubu | Lata triumfów |
|---|---|---|
| 19 | Podhale Nowy Targ | 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1987, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 2007, 2010 |
| 13 | Legia Warszawa | 1933, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1959, 1961, 1963, 1964, 1967 |
| 12 | Cracovia | 1937, 1946, 1947, 1948, 1949, 2006, 2008, 2009, 2011, 2013, 2016, 2017 |
| 9 | Unia Oświęcim | 1992, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2024 |
| 8 | Górnik/GKS Katowice | 1958, 1960, 1962, 1965, 1968, 1970, 2022, 2023 |
| 6 | Polonia Bytom | 1984, 1986, 1988, 1989, 1990, 1991 |
| 6 | GKS Tychy | 2005, 2015, 2018, 2019, 2020, 2025 |
| 5 | AZS Warszawa | 1927, 1928, 1929, 1930, 1931 |
| 5 | Zagłębie Sosnowiec | 1980, 1981, 1982, 1983, 1985 |
| 2 | KH Sanok | 2012, 2014 |
| 1 | Pogoń Lwów | 1933 |
| 1 | AZS Poznań | 1934 |
| 1 | Czarni Lwów | 1935 |
| 1 | Dąb Katowice | 1939 |
| 1 | KTH Krynica | 1950 |
| 1 | JKH GKS Jastrzębie | 2021 |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozegrano jedynie fazę eliminacyjną, zaś planowanego na 19–21 lutego 1926 turnieju finałowego nie przeprowadzono w wyniku uzgodnień dokonanych przez zakwalifikowane do niego kluby.
- ↑ Z powodu przygotowań reprezentacji do udziału w turnieju hokejowym podczas zimowych igrzysk olimpijskich w Lake Placid.
- ↑ Warunki atmosferyczne uniemożliwiły przeprowadzenie rywalizacji.
- ↑ Z uwagi na plany dotyczące utworzenia ligi.
- ↑ Po powrocie reprezentacji z turnieju hokejowego zimowych igrzysk olimpijskich w Sankt Moritz, warunki atmosferyczne uniemożliwiły przeprowadzenie rywalizacji.
- ↑ Medale zostały przyznane w sposób uznaniowy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hockey en Pologne 1925/26. hockeyarchives.info. [dostęp 2020-01-01]. (fr.).
- ↑ Skład i regulamin ligi PZHL. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 6, nr 52 z 5 listopada 1949.
- ↑ Uroczyste zamknięcie Zimowych Mistrzostw Polski. „Nowiny Sportowe”, s. 2, nr 9 z 27 lutego 1951.
- ↑ Radosław Kozłowski: PILNE. Sezon zakończony!. hokej.net, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-13].
- ↑ PHL: GKS Tychy i Polonia Bytom mistrzami Polski!. polskihokej.eu, 2020-03-11. [dostęp 2020-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-28)].
- ↑ Radosław Kozłowski: PHL: Oficjalnie poznaliśmy medalistów! GKS Tychy mistrzem Polski!. hokej.net, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-13].
- ↑ Wcześniej jako Górnik Katowice
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Ekstraliga polska w hokeju na lodzie
- Polska Hokej Liga
- Polska Liga Hokeja Kobiet
- I liga polska w hokeju na lodzie
- II liga polska w hokeju na lodzie
- Puchar Polski w hokeju na lodzie
- Superpuchar Polski w hokeju na lodzie
- Polski Związek Hokeja na Lodzie
- Polskie drużyny hokeja na lodzie w europejskich pucharach