Mitra Mitrović
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ministra ds. edukacji Socjalistycznej Republiki Serbii | |
| Okres |
od 1945 |
Mitra Mitrović (ur. 6 września 1912 w Požedze, zm. 4 kwietnia 2001 w Belgradzie) – serbsko-jugosławiańska polityczka. Pierwsza kobieta na stanowisku ministerialnym Serbii, minister ds. edukacji w latach 1945–1948.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Mitrović urodziła się w Požedze w 1912 roku. Miała czwórkę rodzeństwa, jej rodzicami był urzędnik kolejowy oraz gospodyni domowa. Ojciec zmarł na dur brzuszny w trakcie I wojny światowej. Uzyskała stypendium, które pozwoliły jej na odbycie studiów z języka serbsko-chorwackiego i literatury w Belgradzie, które ukończyła w 1934 roku[1][2]. W maju 1936 roku wyszła za mąż za Milovana Đilasa[3]. W trakcie studiów na Uniwersytecie w Belgradzie została członkinią Związku Komunistów Jugosławii. Dołączyła do kobiecej frakcji organizacji oraz była jedną z założycielek czasopisma poświęconego sprawom kobiet. W trakcie niemieckiej okupacji Serbii podczas II wojny światowej została aresztowana i umieszczona w obozie koncentracyjnym Banjica. Udało jej się uciec, gdy po miesiącu została przeniesiona do szpitala w centrum miasta[1]. W kwietniu 1942 roku wraz z mężem podejmowała działania partyzanckie[4].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]Po zakończeniu II wojny światowej została członkinią Zgromadzenia Jugosławii oraz członkinią Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii, stając się jedną z pierwszych kobiet w historii państwa na tych stanowiskach. W 1945 roku została mianowana ministrem ds. edukacji, stając się pierwszą kobietą na stanowisku ministerialnym w historii kraju. Piastowała je do 1948 roku, po czym została mianowana przewodniczącą rady ds. edukacji, nauki i kultury. W latach 50. jej kariera polityczna zakończyła się przez jej powiązania z byłym mężem, Milovanem Đilasem[1].
Działalność literacka
[edytuj | edytuj kod]Po zakończeniu kariery politycznej pracowała jako autorka i tłumaczka. W połowie lat 70. wydała swoją autobiografię pod tytułem Ratno putovanje, a w późniejszych latach książki pt. Pravo glasa žena dokaz i oruđe demokratije, Veselin Masleša oraz Položaj žene u savremenom svetu[1][5][6].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Była była pierwszą żoną Milovana Đilasa (od maja 1936 do 27 marca 1952)[6][3]. Zmarła w kwietniu 2001 roku w Belgradzie[1][2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Mitra Mitrović: Prva ministarka u istoriji Srbije – Društvo – Dnevni list Danas [online], danas.rs, 23 listopada 2017 [dostęp 2025-09-28] (serb.).
- ↑ a b Republika – De profundis [online], www.yurope.com, 2001 [dostęp 2025-09-28] (serb.).
- ↑ a b The South Slav Journal, Dositey Obradovich Circle., 2004, s. 92 [dostęp 2025-09-28] (ang.).
- ↑ Milovan Djilas and Mitra Mitrovic in the partisan camp at Bosanka Krajina., www.loc.gov, 1942 [dostęp 2025-09-28] (ang.).
- ↑ [Open Talks] Revolution and Emancipation: Mitra Mitrović and Woman Today (1936–1940) (YugoLab & GenLab) [online], INSTITUTE FOR PHILOSOPHY AND SOCIAL THEORY [dostęp 2025-09-28] (ang.).
- ↑ a b Veselin Mitko Pavlićević, Memoirs of Mitra Mitrović: The Life of a Revolutionary Woman [online], en.vijesti.me, 21 października 2023 [dostęp 2025-09-28] (ang.).