Modligroszek różańcowy
| ||
| ||
| Systematyka[1][2] | ||
| Domena | eukarionty | |
|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | okrytonasienne | |
| Klasa | Magnoliopsida | |
| Nadrząd | różopodobne | |
| Rząd | bobowce | |
| Rodzina | bobowate | |
| Podrodzina | bobowate właściwe | |
| Rodzaj | modligroszek | |
| Gatunek | modligroszek różańcowy | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Abrus precatorius (L.) Walp.[3] | ||
Modligroszek różańcowy (Abrus precatorius) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Pochodzi z Indonezji, ale gatunek zadomowiony jest w wielu krajach o klimacie tropikalnym. Jest inwazyjny w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Nasiona zawierają trującą glikoproteinę – abrynę, szczególnie groźną w przypadku kontaktu z otwartymi ranami i oczami. Związek ten jest śmiertelny dla człowieka w dawce kilku mikrogramów, blokując syntezę białek, przy czym szczególnie skutecznie działa w komórkach nowotworowych. Ulega rozkładowi w temperaturze wyższej niż 65 °C[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Roślina wieloletnia, płożąca lub wijąca się, dorastająca do 10 m wysokości. Liście naprzeciwległe. Kwiaty motylkowe w kwiatostanach wielokwiatowych, ciemnopurpurowych, zebrane parami na długich szypułach wyrastających w kątach liści. Owoc jest strąkiem zawierającym szkarłatnoczerwone nasiona z czarną plamką.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Nasiona wykorzystywane do sporządzania ozdób i instrumentów muzycznych (grzechotek typu kayamb). W Indiach służyły jako odważniki (ich waga odpowiada mniej więcej jednemu karatowi). Roślina wykorzystywana była jako środek zapobiegający ciąży oraz działający poronnie[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-12-06] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2012-12-06].
- ↑ a b David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 2008, s. 2. ISBN 0-521-82071-5.
