Momus (kabaret)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Momus
Data założenia

1909

Data rozwiązania

1911

Pochodzenie

Polska

Aktywność

31 grudnia 1908-2 kwietnia 1911

Ostatni skład
Jan Pawłowski (reżyser)
Poprzedni członkowie
Arnold Szyfman, Alfred Lubelski

Momus – warszawski teatr kabaretowy.

Kabaret powstał pod koniec 1908 r. po pierwszej próbie Szyfmana, utworzenia kabaretu – teatru małych form w Krakowie[1]. W Warszawie Arnold Szyfman znalazł sponsorów i przy placu Teatralnym, przy ulicy Wierzbowej 9, naprzeciw Teatru Wielkiego, w restauracji Oaza[potrzebny przypis] powstała scena kabaretowa Momusa. Kierownikiem muzycznym był Alfred Lubelski[2], który uprzednio występował w kabaretach paryskich i w polskiej Oberży Pieśniarskiej w Paryżu. Strona dekoracyjna została powierzona Edwardowi Trojanowskiemu. Konferansjerem był Renard, który wygłaszał m.in. prolog[3]: W przybytku zrazów, kotletów i piwa/Staję przed wami z moją kastanietą/I wolam "Momus evohe"! "l'arte eviva"! Dla Momusa pisali, między innymi, Tadeusz Boy-Żeleński, Adolf Nowaczyński, Antoni Orłowski, Jan Lemański, Leon Choromański. Karykaturzystą Momusa był Mirosław Ostojewski (pseud. Mir), a muzycznie oprawiał kabaret Adam Elertowicz. Czołowym konferansjerem Momusa był Władysław Renard (właśc. Szymon Władysław Czarnocki), później Kazimierz Lasocki. Do pieśniarzy należeli: Leon Schiller, Henryk Domański i Alfred Lubelski. Występowała także Mary Mrozińska, później dołączyła śpiewaczka Józefa Borowska.

Oprócz satyrycznych piosenek, skeczy, monologów i scen aktorskich, w programie były też jednoaktówki[4]. Momus torował drogę francuskiej chancon w przyszłych kabaretach lieterackich Warszawy, jedną z pierwszych była francuska piosenka Dymek z papierosa przywieziona przez Alfreda Lubelskiego z Paryża[4]. Karykatury członków Momusa drukowane były w Kurjerze Świątecznym[5][6][7][8][9][10].

Momus działał od 31 grudnia 1908 do 2 kwietnia 1911. Pierwsza próba generalna odbyła się 30 grudnia 1908 roku[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. powstały tam Figliki, jednak po miesiącu działalności, kabaret upadł
  2. Teatr "Momus". „Nowa Gazeta”. 3 (587), s. 3, 20 grudnia 1908. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). 
  3. Teatr artystyczny "Momus". Seria 2-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 4, 21 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). 
  4. a b Helena Karwacka: Warszawski Kabaret Artystyczno-Literacki Momus. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, seria: Varsaviana. ISBN 83-01-03598-6.
  5. Teatr artystyczny "Momus". Seria 1-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 4-5, 17 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). 
  6. Teatr artystyczny "Momus". Seria 2-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 21 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). 
  7. Teatr artystyczny "Momus". Seria 3-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 31 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). (Kaden, Henryk Makowki, Jan Pawowski)
  8. Teatr artystyczny "Momus".. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 7 lutego 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). (B. Gorczyński, S. Elektorowicz)
  9. Teatr artystyczny "Momus".. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 14 lutego 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). (Józef Baranowski, Marja Mrozińska, Kazimierz Lasocki)
  10. Teatr artystyczny "Momus".. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 28 lutego 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.). (M. M. Poznański, Leon Choromański, Krupiński, Tadeusz Ulanowski )
  11. Wywiad z Arnoldem Szyfmanem

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]