Mondi Świecie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mondi Świecie S.A.
Ilustracja
Widok zakładu z grodziska „Talerzyk” na krawędzi Doliny Dolnej Wisły
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Siedziba

Świecie

Adres

ul. Bydgoska 1,
86-100 Świecie

Data założenia

1961

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Tomasz Katewicz

Nr KRS

0000025742

Zatrudnienie

1000

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

50,000,000 PLN

Położenie na mapie Świecia
Mapa konturowa Świecia, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Mondi Świecie S.A.”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Mondi Świecie S.A.”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Mondi Świecie S.A.”
Położenie na mapie powiatu świeckiego
Mapa konturowa powiatu świeckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Mondi Świecie S.A.”
Położenie na mapie gminy Świecie
Mapa konturowa gminy Świecie, po lewej znajduje się punkt z opisem „Mondi Świecie S.A.”
Ziemia53°23′43″N 18°22′49″E/53,395278 18,380278
Strona internetowa

Mondi Świecie S.A. – przedsiębiorstwo przemysłu celulozowo-papierniczego w Świeciu, założona w 1961 roku, od 1997 r. w strukturach grupy Mondi. Jest największym w Polsce producentem papieru do opakowań.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo jest jednym z pięciu głównych producentów worków papierowych i tektury falistej w Europie[1][2]. Około 3/4 produkcji jest eksportowana do krajów Europy Zachodniej. Właścicielem 100% kapitału zakładowego spółki jest grupa Mondi. W 2010 roku zatrudnienie przekraczało 1000 osób.

Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo zlokalizowane jest w województwie kujawsko-pomorskim, w zachodniej części Świecia (osiedle Przechowo). Od zachodu i północy teren zakładu otacza droga ekspresowa S5. W odległości ok. 3,5 km na południowy wschód przepływa rzeka Wisła.

Produkty[edytuj | edytuj kod]

Podstawowym produktem przedsiębiorstwa są papiery do opakowań, w ilości ok. 1,3 mln ton (2010)[3]. Papier workowy produkowany jest dla przemysłu materiałów budowlanych, chemicznego i spożywczego. Z kolei papier do produkcji opakowań z tektury falistej (w tym o podwyższonej odporności na wilgoć) odbierają klienci z branż: spożywczej, AGD i motoryzacyjnej.

Certyfikaty[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo otrzymało następujące certyfikaty[4]:

  • ISO 9001 – System Zarządzania Jakością
  • ISO 14001 – System Zarządzania Środowiskowego
  • OHSAS 18001 – System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy
  • PN-N-18001 – System Zarządzanie Bezpieczeństwem i Higieną Pracy
  • FSC® – System Kontroli Pochodzenia Produktu
  • PEFC – System Kontroli Pochodzenia Produktu
  • PN-EN OSO/IEC 17025 – System Zarządzania w Laboratorium Badawczym
  • GMP/GHP – System Zarządzania Higieną Produkcji Papieru

Wsparcie lokalnej społeczności[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo angażuje się w życie społeczności lokalnej Świecia i Chełmna m.in. poprzez działalność promocyjną i kulturalną. M.in. co roku w ramach obchodów Dnia Papiernika na bezpłatny koncert do Świecia przyjeżdża gwiazda ogólnopolskiego formatu. W Świeciu wystąpili już m.in. Perfect, Kora, Małgorzata Ostrowska, czy Zakopower[5]. Co roku sponsorowany przez Mondi Mikołaj odwiedza lokalne przedszkola obdarowuje ponad 1000 dzieci[6].

Grupa Mondi[edytuj | edytuj kod]

Właścicielem przedsiębiorstwa jest Mondi – międzynarodowa grupa branży opakowaniowej i papierniczej, zatrudniająca około 25 tys. osób w 30 krajach. W Polsce 12 zakładów[a] należących do grupy Mondi produkuje opakowania z tektury falistej, worki przemysłowe, papier biały i powlekany oraz opakowania giętkie. W Świeciu znajduje się największa z fabryk Mondi w Polsce, a także dwie spółki zajmujące się przetwórstwem papieru[b][7]:

Historia[edytuj | edytuj kod]

Okres PRL[edytuj | edytuj kod]

Widok od strony Świecia
Instalacje

W listopadzie 1960 Komisja Planowania przy Radzie Ministrów podjęła decyzję o budowie w województwie bydgoskim dużej fabryki przemysłu drzewno-papierniczego[8] o docelowej produkcji 180 tys. ton papieru i kartonu, 50 tys. ton celulozy wiskozowej z drewna bukowego, 100 tys. ton celulozy siarczanowej oraz 100 tys. sztuk worków papierowych[9]

Lokalizacja w Przechowie koło Świecia, na zapleczu Borów Tucholskich sprzyjała dostępowi do surowca (drewna sosnowego), a przepływająca w pobliżu Wisła zapewniała pobór dużych ilości wody oraz odbiór ścieków przemysłowych. Zakład zaplanowano z rozmachem jako największy w Europie kombinat celulozowo-papierniczy. W pakiecie licencyjnym zakupionym w pierwszej połowie lat 60. XX w. w firmie Metex z Finlandii znajdowały się: projekt zakładu, technologia produkcji oraz zestaw specjalistycznych maszyn[10]. Urządzenia pomocnicze zakupiono również na Węgrzech (turbiny elektryczne), Jugosławii (suwnice), Czechosłowacji i Wielkiej Brytanii[10]. Zakład miał produkować papier przeznaczony dla opakowań, w tym tekturę i kartony. Nie przewidziano natomiast produkcji papieru wysokiej jakości m.in. biurowego, piśmiennego lub drukowego[11].

Zakłady Celulozy i Papieru w Świeciu w budowie funkcjonowały już od 1961 roku. W 1962 r. plac budowy rozpościerał się na 100 hektarach. Uruchamianie kombinatu przebiegało w kilku etapach[10]. 1 lipca 1967 oddano do użytku celulozownię o zdolności produkcyjnej 240 ton celulozy wiskozowej na dobę (dla potrzeb przemysłu chemicznego). Nowością było zastosowanie do jej wytwarzania niestosowanego do tej pory w kraju surowca – drewna bukowego, którego znaczne zasoby istniały w północno-wschodniej Polsce[9]. Głównym jej elementem technologicznym była maszyna sprowadzona z Finlandii, która wykazywała jednak dużą awaryjność[10]. W 1970 roku oddano do użytku: workownię o mocy produkcyjnej 200 mln worków papierowych rocznie oraz dwie maszyny do produkcji papieru (240 ton na dobę) i kartonu (270 ton na dobę)[10]. W lutym 1972 ukończono celulozownię II, zasilaną drewnem sosnowym[10]. Z powodu deficytu drewna, licencyjną maszynę dostosowano do przerobu odpadów sosnowych oraz drewna brzozowego gorszej jakości. Zainstalowano również nowe maszyny papiernicze do produkcji: kartonów wielowarstwowych, wkładki falowanej do tektury falistej oraz cienkich papierów pakunkowych[10]. W 1974 roku zdecydowano o zakupie na kredyt w Finlandii linii technologicznej do produkcji furfuralu (środka wykorzystywanego w procesie ekstrakcji ropy naftowej) z odpadów powstających w trakcie produkcji celulozy[10].

Podczas budowy kombinatu miało miejsce szereg nieprawidłowości, m.in. nie zachowywano racjonalnej kolejności inwestycji, uruchamiano wydziały niekompletnie wyposażone, nie zapewniono dostatecznej infrastruktury drogowej i kolejowej itd.[3] Z powodu trudności logistycznych i opóźnień w budowie obiektów towarzyszących, korę i inne łatwopalne odpady składowano na tymczasowych pryzmach, które wielokrotnie płonęły[3]. Pożar z 7 kwietnia 1972 spowodował straty rzędu 1,5 mln złotych, a awarie kotłów sodowych z grudnia 1973 i lutego 1975 na kilka tygodni wstrzymały produkcję. Do produkcji papieru jako wsadu używano około 30% ogólnie przerabianej w kraju makulatury. Mimo tego jej ilość była niewystarczająca, wobec czego od 1974 roku planową produkcję papieru uzależniano od dostaw celulozy sprowadzanej z zagranicy[10]. W kombinacie do obsługi skomplikowanych urządzeń zatrudniano ludzi bez wymaganych kwalifikacji. W latach 70. fluktuacja kadr sięgała 25% rocznie[12].

W 1977 roku budowa kombinatu dobiegła końca[8], lecz zakład nie osiągnął pełnej zdolności produkcyjnej z powodu niedostatecznej ilości surowca i dużej awaryjności maszyn[13]. Do 1981 roku podporządkowany był Zjednoczeniu Przemysłu Papierniczego w Łodzi.

W 1979 roku kombinat produkował: celulozę bukową i sosnową, karton i tekturę (papier workowy, pakowy, karton na fale i wkładkę), worki papierowe, tekturę falistą, furfural i olej talowy[11]. Eksport wyrobów obejmował niewielki ułamek produkcji globalnej i skierowany był do krajów Bloku Wschodniego i tzw. Trzeciego Świata[14].

Budowa kombinatu przyczyniła się do rozwoju Świecia. W latach 1960–1980 miasto 2,5-krotnie zwiększyło liczbę mieszkańców[15]. Zakłady obok działalności produkcyjnej organizowały wczasy pracownicze i kolonie dla dzieci, prowadziły własną gastronomię, dom kultury, zbudowały stadion i basen. W 1975 roku przedsiębiorstwo zatrudniało 4500 pracowników i dysponowało 979 mieszkaniami, które wzniesiono na osiedlach Kościuszki i Marianki w Świeciu[12].

W latach 80. XX w. park maszynowy zakładu był wyeksploatowany. W wyniku trudności z zakupem części zamiennych do licencyjnych urządzeń, większy akcent zwrócono na produkcję deficytowego wówczas papieru toaletowego[c][8]. Narastającym problemem było zanieczyszczenie środowiska, gdyż do 1980 roku w planach rozwoju zakładu w ogóle nie uwzględniano nakładów na ochronę środowiska. Ogromny kombinat spowodował obniżenie się wód gruntowych i lustra rzeki Wdy[16]. W otoczeniu zakładu rozchodziła się dusząca woń merkaptanów (siarczki metylu i etylu), a nieoczyszczone ścieki poprodukcyjne kierowano bezpośrednio do Wisły[16]. Od 1976 zakład płacił kary za zatruwanie środowiska naturalnego.

Okres III RP[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1991 nastąpiła komercjalizacja przedsiębiorstwa i przekształcenie w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa. W 1997 roku rozpoczęto prywatyzację ówcześnie jednej z największych fabryk papieru w Polsce. 15% akcji wprowadzono na Giełdę Papierów Wartościowych, a większościowy pakiet 60% akcji nabył inwestor strategiczny – Framondi N.V., konsorcjum austriackiego Frantschach AG i południowoafrykańskiego Mondi Holding GmbH. Nazwę zmieniono na Frantschach Świecie S.A. Od tej pory spółka była własnością kapitału zagranicznego, a udziały mniejszościowe posiadał Skarb Państwa oraz drobny kapitał prywatny[3].

W 2004 r., w wyniku globalnych działań konsolidacyjnych, grupa Mondi przejęła całkowitą kontrolę nad Frantschach AG. W wyniku tych działań zakład zmienił nazwę na Mondi Packaging Paper Świecie S.A. W 2012 roku akcje wycofano z GPW w Warszawie. W latach 2000–2012 przedsiębiorstwo otrzymało szereg nagród, m.in.: Perły Polskiej Gospodarki, Orły Rzeczpospolitej, Premium Brand tygodnika Forbes i inne[17]. We wszystkich obszarach działalności spółki (poprawa stanu bezpieczeństwa, wpływ na środowisko, produkcja, sprzedaż, eksport) uzyskano wyraźny postęp[8]. Począwszy od 2000 roku przedsiębiorstwo znajdowało się rokrocznie w rankingu największych polskich firm (Lista 500 Polityki), plasując się na miejscach 50-150[18].

W 2008 roku struktura geograficzna sprzedaży kształtowała się następująco: Polska – 27%, Niemcy – 14%, inne kraje Europy Zachodniej – 34%, Izrael – 4%[19].

Biurowiec

Zakład wszedł też w skład europejskiej dywizji Mondi Europe & International i zmienił nazwę na Mondi Świecie S.A.[20] W 2009 podjęto największą w historii zakładu inwestycję (350 mln euro), polegającą na zainstalowaniu nowego ciągu technologicznego produkcji tektury i opakowań[8]. Natomiast w 2016 roku zrealizowano projekt o nazwie Green Świecie (166 mln euro), polegający na instalacji kotła sodowego oraz kotła na biomasę, które zapewniły samowystarczalność zakładu w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną[21].

Nazwy:

  • 1961-1991 – Zakłady Celulozy i Papieru w Świeciu
  • 1990-1997 – Celuloza Świecie S.A.
  • 1998-2005 – Frantschach Świecie S.A.
  • 2005-2008 – Mondi Packaging Paper Świecie S.A.
  • od 2008 – Mondi Świecie S.A.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W Świeciu, Bystrzycy Kłodzkiej, Dorohusku k/Chełma, Kliniskach k/Szczecina, Mszczonowie, Mielcu, Solcu k. Warszawy, Poznaniu, Dopiewie, Kutnie i Wierzbicy – za http://www.mondijobs.pl/pl/desktopdefault.aspx/tabid-1836/.
  2. Mondi Corrugated Świecie sp. z o.o. i Mondi Bags Świecie sp. z o.o.
  3. Maszynę do produkcji papieru toaletowego zainstalowano w 1976, dzięki inicjatywie i myśli technicznej pracowników.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. https://www.stockwatch.pl/gpw/SWIECIE,wykres,historia.aspx dostęp 2017-10-10.
  2. http://www.rynekpapierniczy.pl/firma/mondi-swiecie-sa-110 dostęp 2017-10-10.
  3. a b c d Kamosiński Sławomir: Miasta przemysłowe dolnej Wisły, [w:] Historia polskich okręgów i rejonów przemysłowych. Tom I. Praca pod redakcją Łukasza Dwilewicza i Wojciecha Morawskiego. Polskie Towarzystwo Historii Gospodarczej. Warszawa 2015. ISBN 978-83-942170-1-3, s. 149–201.
  4. https://www.mondigroup.com/en/about-mondi/where-we-operate/our-locations/europe/poland/mondi-%C5%9Bwiecie-sa/ dostęp 2017-10-11.
  5. Varius Manx w Świeciu. Grupa zagra w naszym mieście, wstęp na koncert będzie bezpłatny! [online], nswiecie.pl, 15 maja 2019 [dostęp 2019-12-19].
  6. #SpotkanieZMikołajemMondi [online], nswiecie.pl, 13 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-19].
  7. http://www.mondijobs.pl/pl/desktopdefault.aspx/tabid-1832/ dostęp 2017-10-10.
  8. a b c d e http://swieto-papieru.pl/pl/index.php?t=historia dostęp 2017-10-10.
  9. a b Marek Edward Nita: Rozwój przemysłu celulozowo-papierniczego w Polsce w latach 1956–1970. Plany i ich realizacja. [w:] Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne 2015, t. XIV, s. 161–189.
  10. a b c d e f g h i Kamosiński Sławomir, Przemiany w technice i technologii produkcji, [w:] Sławomir Kamosiński, Mikroekonomiczny obraz przemysłu Polski Ludowej w latach 1950–1980 na przykładzie regionu kujawsko-pomorskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007, s. 75–179, ISBN 978-83-7177-420-1, OCLC 177361790.
  11. a b Kamosiński Sławomir, Jakość produkcji, [w:] Sławomir Kamosiński, Mikroekonomiczny obraz przemysłu Polski Ludowej w latach 1950–1980 na przykładzie regionu kujawsko-pomorskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007, s. 180–234, ISBN 978-83-7177-420-1, OCLC 177361790.
  12. a b Kamosiński Sławomir, Pracownicy przemysłu, [w:] Sławomir Kamosiński, Mikroekonomiczny obraz przemysłu Polski Ludowej w latach 1950–1980 na przykładzie regionu kujawsko-pomorskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007, s. 259–307, ISBN 978-83-7177-420-1, OCLC 177361790.
  13. Kamosiński Sławomir, Efektywność ekonomiczna przedsiębiorstw, [w:] Sławomir Kamosiński, Mikroekonomiczny obraz przemysłu Polski Ludowej w latach 1950–1980 na przykładzie regionu kujawsko-pomorskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007, s. 316–334, ISBN 978-83-7177-420-1, OCLC 177361790.
  14. Kamosiński Sławomir, Kierunki i asortyment eksportu, [w:] Sławomir Kamosiński, Mikroekonomiczny obraz przemysłu Polski Ludowej w latach 1950–1980 na przykładzie regionu kujawsko-pomorskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007, s. 235–258, ISBN 978-83-7177-420-1, OCLC 177361790.
  15. http://www.pomorska.pl/wiadomosci/swiecie/art/6457816,fabryka-papieru-raz-na-zawsze-odmienila-swiecie-wiatru-w-zagle-dostala-tez-kultura,id,t.html dostęp 2017-10-10.
  16. a b Kamosiński Sławomir, Przemysł, a ochrona środowiska naturalnego, [w:] Sławomir Kamosiński, Mikroekonomiczny obraz przemysłu Polski Ludowej w latach 1950–1980 na przykładzie regionu kujawsko-pomorskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007, s. 335–341, ISBN 978-83-7177-420-1, OCLC 177361790.
  17. https://www.mondigroup.com/en/about-mondi/where-we-operate/our-locations/europe/poland/mondi-%C5%9Bwiecie-sa/ dostęp 2017-10-10.
  18. https://web.archive.org/web/20171031071653/http://www.lista500.polityka.pl/companies/show/141 dostęp 2017-10-10.
  19. http://grafika.parkiet.com/gparkiet/52888 dostęp 2017-10-10.
  20. http://www.mondijobs.pl/pl/desktopdefault.aspx/tabid-1834/ dostęp 2017-10-10.
  21. http://www.rynekpapierniczy.pl/artykul/mondi-swiecie-inwestuje-w-zielona-energie-961 dostęp 2017-10-10.