Moss
| gmina | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Region | |||||
| Siedziba |
Moss | ||||
| Kod statystyczny |
0104 | ||||
| Powierzchnia |
63,12 km² | ||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
444,23 os./km² | ||||
Adres urzędu: Fleisersgate1501 MOSS | |||||
Położenie na mapie okręgu
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Norwegia
| |||||
Moss – norweskie miasto i gmina leżąca w okręgu Viken.
Moss jest 414. norweską gminą pod względem powierzchni.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Jest to miasto portowe, położone w południowej Norwegii (59°27′N 10°42′E), ok. 60 km na południowy wschód od Oslo. Część miasta i gminy (pow. 19 km² z 12 tysiącami mieszkańców) położona jest na największej wyspie fiordu Oslofjord – Jeløya, (niegdyś półwyspie, oddzielonym od lądu stałego dwudziestometrowej szerokości kanałem przekopanym w latach 1853-56); do gminy należy także m.in. wyspa Dillingøy na jeziorze Vansjø na wschód od miasta.
W odległości 13 km w kierunku południowo-wschodnim od miasta znajduje się Port lotniczy Moss-Rygge otwarty 8 października 2007 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o Moss pochodzą z okresu renesansu, a ośrodkiem administracyjnym osada stała się w 1720 roku. 14 sierpnia 1814 podpisano tutaj układ z Moss, ustanawiający unię Norwegii ze Szwecją, w związku z czym 14 sierpnia ustanowiono "dniem flagi" – świętem miasta i gminy Moss. W 1943 do gminy przyłączono samodzielną wówczas jeszcze gminę Jeløy – fragment wyspy Jeløya poza samym miastem Moss – z czterema tysiącami mieszkańców.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według danych z roku 2005 gminę zamieszkuje 28 040 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 444,23 os./km². Pod względem zaludnienia Moss zajmuje 27. miejsce wśród norweskich gmin.
| ludność stan na 1 stycznia 2005 | |||
| kobiety | mężczyźni | razem | |
|---|---|---|---|
| osób | 13 669 | 14 371 | 28 040 |
| % | 48,75% | 51,25% | 100% |
| wykształcenie stan na 1 października 2004 | ||||
| podst. | średnie | wyższe | niezn. | |
|---|---|---|---|---|
| osób | 4590 | 12 355 | 4879 | 779 |
| % | 20,31% | 54,66% | 21,59% | 3,45% |
| Liczba mieszkańców gminy Moss według spisów w XVIII – XX wieku | ||||
|---|---|---|---|---|
| 15 sierpnia 1769 |
1 lutego 1801 |
3 grudnia 1900 |
1 grudnia 1950 |
3 listopada 2001 |
| 2 382 | 3126 | 12 029 | 18 489 | 27 329 |
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
Według danych z 1 października 2004:
- liczba szkół podstawowych (norw. grunnskolar): 14
- liczba uczniów szkół podst.: 3567
Władze gminy[edytuj | edytuj kod]
Według danych na rok 2011 administratorem gminy (norw. rådmann) jest Bente Hedum, natomiast burmistrzem (norw. ordfører, d. borgermester) jest Paul Erik Krogsvold.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
W Moss i okolicach zlokalizowane są fabryki, m.in. przemysłu metalurgicznego, papierniczego, szklarskiego; na Dillingøy mieści się ośrodek cywilnej służby zastępczej dla poborowych. Wśród zakładów przemysłowych mających siedzibę w Moss jest też m.in. producent specjalistycznej odzieży, przeznaczonej dla osób działających w ekstremalnie trudnych warunkach (np. wyprawy polarne, wysokogórskie, żeglarstwo oceaniczne) – "Helly-Hansen".
Sport[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- dane liczbowe: Statistisk sentralbyrå
- dane adresowe i dotyczące władz: Kommunenøkkelen