Most Biskajski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Most Biskajski
{{{alt zdjęcia}}}
Państwo

 Hiszpania

Miejscowość

Portugalete i Getxo

Podstawowe dane
Przeszkoda

ujście rzeki Nervión

Długość

ok. 160 m

Data budowy

1893

Data zburzenia

1937

Data odbudowy

1941

Projektant

Alberto Palacio

Położenie na mapie Kraju Basków
Mapa konturowa Kraju Basków, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Most Biskajski”
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, u góry znajduje się punkt z opisem „Most Biskajski”
Ziemia43°19′24″N 3°01′01″W/43,323333 -3,016944
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Most Biskajski[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Hiszpania

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II

Numer ref.

1217

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2006
na 30. sesji

  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Most Biskajski (bask. Bizkaiko Zubia, hiszp. Puente de Vizcaya) – most gondolowy ponad ujściem rzeki Nervión (Ibaizabal), w hiszpańskim Kraju Basków w prowincji Bizkaia[1].

Nazwy[edytuj | edytuj kod]

Oficjalną nazwą mostu jest Most Biskajski. Oprócz niej funkcjonują także inne: Most Wiszący (hiszp. Puente Colgante), Most Portugalete, Most Getxo, Most Bilbao, a także Most Palacio (od nazwiska głównego inżyniera tego mostu)[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Most promowy został zaprojektowany przez znanego architekta Alberto Palacio (jednego z uczniów Gustawa Eiffla) i zbudowany w 1893 r.[2] Połączył on miasto Portugalete oraz dzielnicę miasta Getxo – Las Arenas (bask. Areeta)[3]. Przy budowie zastosowano nowoczesne jak na koniec XIX wieku rozwiązania. Oprócz ciężkiej żelaznej konstrukcji wykorzystano lżejsze stalowe liny. Był to pierwszy i zarazem najstarszy na świecie most-gondola, który był zdolny przewozić na dużej wysokości ludzi i pojazdy. Stanowił wzorzec dla innych mostów w Europie, Afryce czy Amerykach, z których przetrwało tylko kilka. Przy jego tworzeniu zastosowano nowoczesne technologie, aby umożliwić dalsze działanie portu w Bilbao. W 1937 r., podczas hiszpańskiej wojny domowej most został częściowo zbombardowany, czego świadkiem był sam Albert Palacio. Jego gruntowna odbudowa i restauracja nastąpiła w 1941 r. Most Biskajski został zapisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO 13 lipca 2006 r.

Współczesność[edytuj | edytuj kod]

Most jest ciągle w użyciu. Ma około 160 m długości i 50 m wysokości. Do przęsła znajdującego się 45 metrów nad wodą podwieszona jest na długich linach gondola, która może przewieźć co 8 minut jednorazowo 6 pojazdów i kilkudziesięciu pasażerów w ciągu 1,5 minuty. Na przejazd mostem obowiązuje zbiorczy bilet komunikacji miejskiej Bilbao. Atrakcją turystyczną jest wyjazd na szczyt filaru, z którego można podziwiać panoramę okolicy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Annac, Dziedzictwo UNESCO: Most Biskajski. Hiszpania 2006, Dziedzictwo UNESCO, 23 grudnia 2016 [dostęp 2021-12-14].
  2. ↑ a b Victoria Charles, Bridges., Bournemouth: Parkstone, s. 93, ISBN 1-78525-726-9, OCLC 946059419 [dostęp 2021-12-14].
  3. ↑ Sailing Directions for the Bay of Biscay: West Coast of France and North Coast of Spain, 1951, s. 248.
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Hiszpanii

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze
Kulturowe i przyrodnicze
Niematerialne

Hiszpania

  1. ↑ Wspólnie z Portugalią
  2. ↑ Wspólnie ze Słowenią
  3. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami
  4. ↑ Wspólnie z Francją
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Most_Biskajski&oldid=69272088”