Most Biskajski
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda |
ujście rzeki Nervión |
| Długość |
ok. 160 m |
| Data budowy | |
| Data zburzenia | |
| Data odbudowy | |
| Projektant | |
Położenie na mapie Kraju Basków  | |
Położenie na mapie Hiszpanii  | |
 43°19′24″N 3°01′01″W/43,323333 -3,016944
| |
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
I, II |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Europa i Ameryka Północna |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
2006 |
Most Biskajski (bask. Bizkaiko Zubia, hiszp. Puente de Vizcaya) – most gondolowy ponad ujściem rzeki Nervión (Ibaizabal), w hiszpańskim Kraju Basków w prowincji Bizkaia[1].
Nazwy[edytuj | edytuj kod]
Oficjalną nazwą mostu jest Most Biskajski. Oprócz niej funkcjonują także inne: Most Wiszący (hiszp. Puente Colgante), Most Portugalete, Most Getxo, Most Bilbao, a także Most Palacio (od nazwiska głównego inżyniera tego mostu)[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Most promowy został zaprojektowany przez znanego architekta Alberto Palacio (jednego z uczniów Gustawa Eiffla) i zbudowany w 1893 r.[2] Połączył on miasto Portugalete oraz dzielnicę miasta Getxo – Las Arenas (bask. Areeta)[3]. Przy budowie zastosowano nowoczesne jak na koniec XIX wieku rozwiązania. Oprócz ciężkiej żelaznej konstrukcji wykorzystano lżejsze stalowe liny. Był to pierwszy i zarazem najstarszy na świecie most-gondola, który był zdolny przewozić na dużej wysokości ludzi i pojazdy. Stanowił wzorzec dla innych mostów w Europie, Afryce czy Amerykach, z których przetrwało tylko kilka. Przy jego tworzeniu zastosowano nowoczesne technologie, aby umożliwić dalsze działanie portu w Bilbao. W 1937 r., podczas hiszpańskiej wojny domowej most został częściowo zbombardowany, czego świadkiem był sam Albert Palacio. Jego gruntowna odbudowa i restauracja nastąpiła w 1941 r. Most Biskajski został zapisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO 13 lipca 2006 r.
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
Most jest ciągle w użyciu. Ma około 160 m długości i 50 m wysokości. Do przęsła znajdującego się 45 metrów nad wodą podwieszona jest na długich linach gondola, która może przewieźć co 8 minut jednorazowo 8 pojazdów i kilkudziesięciu pasażerów w ciągu 1,5 minuty. Na przejazd mostem obowiązuje zbiorczy bilet komunikacji miejskiej Bilbao. Atrakcją turystyczną jest wyjazd na szczyt filaru, z którego można podziwiać panoramę okolicy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Annac, Dziedzictwo UNESCO: Most Biskajski. Hiszpania 2006, Dziedzictwo UNESCO, 23 grudnia 2016 [dostęp 2021-12-14].
- ↑ a b Victoria Charles, Bridges., Bournemouth: Parkstone, s. 93, ISBN 1-78525-726-9, OCLC 946059419 [dostęp 2021-12-14].
- ↑ Sailing Directions for the Bay of Biscay: West Coast of France and North Coast of Spain, 1951, s. 248.
