Most Pokoju
 |
Ten artykuł od 2012-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| ||
 Widok na most od strony północno-wschodniej, w głębi gmach Muzeum Narodowego | ||
| Poprzednie nazwy | Lessingbrücke most Fenigowy | |
| Państwo |  Polska
| |
| Miejscowość | Wrocław | |
| Podstawowe dane | ||
| Przeszkoda | Odra | |
| Długość | 125,3 m | |
| Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników |
25,7 m 2 × 6,4 m 2 × 3,75 m | |
| Liczba torów tramwajowych | 2 | |
| Liczba przęseł | 3 | |
| Data zburzenia | 1945 | |
| Data odbudowy | 1959 | |
| Data remontu | 2003 | |
| Projektant | Jan Kmita | |
Położenie na mapie Wrocławia  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | ||
 51°06′42,26″N 17°02′57,25″E/51,111739 17,049236
| ||
Most Pokoju – most przez główny nurt Odry wybudowany we Wrocławiu po II wojnie światowej na miejscu zniszczonego w czasie oblężenia Festung Breslau mostu Lessinga – Lessingbrücke.
Dawniej[edytuj | edytuj kod]
Przed zburzeniem w 1808 fortyfikacji miejskich na miejscu dzisiejszego mostu znajdowała się przeprawa, łącząca znajdujący się na lewym (południowym) brzegu rzeki „miejski plac drzewny” (Städtlicher Holzplatz[a]) z Przedmieściem Piaskowym na prawym brzegu. Później powstał na jej miejscu drewniany most Fenigowy[b], który w 1875 zastąpiono zaprojektowanym przez Alexandra Kaumanna stalowym czteroprzęsłowym mostem kratownicowym systemu Schwendlera podpartym kamiennymi filarami. Patronem mostu, tak jak sąsiadującego z mostem dawnego placu drzewnego[c], został dramatopisarz niemiecki epoki oświecenia, Gotthold Ephraim Lessing. W 1945 dwa z czterech przęseł mostu uległy zniszczeniu tak poważnemu, że uznano, iż odbudowa tej konstrukcji jest nieopłacalna; postanowiono wybudować w tym miejscu most całkiem od nowa.
Obecnie[edytuj | edytuj kod]
Powojenny trójprzęsłowy most ma 125,3 m długości[1] i 25,7 m szerokości i niesie dwie dwupasmowe jezdnie (po 6,40 m szerokości), dwa chodniki (po 3,75 m) oraz dwutorową linię tramwajową. Pierwotnie linia tramwajowa przebiegała obok jezdni (na zachód od niej) po osobno zdylatowanej konstrukcji. Obie kablobetonowe przeprawy (drogowa i tramwajowa) zrealizowano jako skrzynkowe, w ustroju Gerbera, podparte na dwóch wspólnych betonowych filarach. Most zaprojektował Jan Kmita, a budowę prowadzili inżynierowie S. Szyndlar oraz B. Christoff. Budowę rozpoczęto w 1954, a most do eksploatacji oddano w roku 1959; nazywał się wówczas „mostem Wojewódzkim”[d], nazwa „most Pokoju” obowiązuje od 1966. Wtedy, 8 maja, minister spraw zagranicznych PRL Adam Rapacki wmurował przy północnym przyczółku mostu tablicę pamiątkową, która w zamierzeniu miała upamiętniać zaplanowane wzniesienie w tym miejscu „Pomnika Powrotu do Macierzy Ziem Zachodnich i Północnych”. Konkurs na pomnik rozstrzygnięto rok później (zwyciężył projekt Henryka Morela), ale do jego realizacji nigdy nie doszło, została tylko granitowa tablica. W późniejszych latach most był kilkakrotnie remontowany; ostatni jego remont generalny wykonano w roku 2003; przebudowano wówczas zarówno sam most, jak i będącą jego przedłużeniem ulicę Wyszyńskiego, przenosząc torowisko tramwajowe pomiędzy jezdnie.
Jezdnie i torowisko mostu, po przebudowie w 2003
Most widziany z Ostrowa Tumskiego; w głębi gmach Urzędu Wojewódzkiego
Tablica pamiątkowa – ślad po niezrealizowanym pomniku
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tak oznaczony na planie G.W. Redekera z 1847.
- ↑ Most fenigowy, most groszowy – potoczna nazwa mostów na których było pobierane myto; poprzednik znajdujących się w innej części miasta mostów Osobowickich także nosił w XIX wieku nazwę „groszowego” – Gröschelbrücke.
- ↑ Dzisiejszego placu Powstańców Warszawy.
- ↑ Obok mostu, na południowym brzegu Odry, znajduje się gmach Urzędu Wojewódzkiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane według opracowania Leszka Budycha „Mosty Wrocławia w rysunkach projektowych”; według Encyklopedii Wrocławia ma 124,7 metra.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Most Pokoju - 1959-1966 Most Wojewódzki na str. polska-org.pl
