Mosty Wielkie
| Mosty Wielkie | |||
|
|||
| Państwo |  Ukraina |
||
| Obwód | lwowski | ||
| Powierzchnia | 0,791 km² | ||
| Populacja (2004) • liczba ludności • gęstość |
6037 7632 os./km² |
||
|
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
  Mosty Wielkie
|
|||
|
Położenie na mapie Ukrainy
 Mosty Wielkie
|
|||
 50°14′21″N 24°08′45″E/50,239167 24,145833 |
|||
Portal  Ukraina |
|||
Mosty Wielkie[1] (dawniej Augustów, Mostki, Mosty, ukr. Великі Мо́сти, hebr. מוסט רבתי, niem. Groß-Mosty) – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie sokalskim, do 1945[2] w Polsce, w województwie lwowskim, w powiecie żółkiewskim, siedziba gminy Mosty Wielkie.
Mosty Wielkie leżą około 45 km od granicy z Polską.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasto należało do dóbr koronnych, dzierżawy królewskie, w powiecie i województwie bełzkim tworzącym starostwo. Początkowo była to wieś założona na prawie wołoskim w roku 1472. Następnie zniszczona przez Tatarów. W roku 1497 przez wieś przeszedł oddział 400 zbrojnych, wielkiego mistrza Jana Tiefena wezwanego przez króla Jana Olbrachta na wyprawę wojenną. 9 lipca 1497 sekretarz wielkiego mistrza Naker, odnotował " in eyn wurste dorff genent zcur Brucke und das flies dabey Rotha " . Przywilej miejski otrzymały Mosty w dniu 23 lipca 1549. Pierwszym wójtem miasta założonym na prawie magdeburskim król Zygmunt August uczynił Andrzeja Rokickiego. Na uposażenia wójta w Mostach składało się wówczas 3 łany ziemi, rzeźnia, słodownia, browar, wyszynk gorzałki, 3 miara z młyna. Targ raz w tygodniu obowiązywał w środę, jarmarki na Boże Ciało i Wszystkich Świętych. Oprócz podatku czopowego, miasto zostało zwolnione na 10 lat od szosu, ceł, myt, podatku targowego. Przywilejami objęto również przybyłych do Mostów Żydów. Kolejne przywileje z roku 1550, 1553, 1566, przywileje Stefana Batorego z roku 1576, kolejnych królów z roku 1583, 1604. Do roku 1772 siedziba starostwa. 19 lutego 1796 dawniejsze przywileje miejskie potwierdził cesarz Franciszek I. W roku 1846 właściciel Mostów Józef Udrycki wybudował na terenie miasta nowe koszary wojskowe. W okolicy Mostów znajdują się liczne stanowiska archeologiczne z okresu epoki brązu.
W roku 1880 miasto liczyło 3809 mieszkańców, parafia łacińska w miejscu, dekanat bełzki, diecezja lwowska, kościół pararafialny założony przez króla Zygmunta Augusta w roku 1549. Kościół murowany, konsekrowany w roku 1837, cerkiew drewniana wystawiona w roku 1712.
W okresie międzywojennym w Mostach Wielkich znajdowała się Centralna Szkoła Policji Państwowej, której kadeci, wraz z ostatnim dowódcą szkoły insp. Witoldem Dunin-Wąsowiczem zostali po agresji ZSRR na Polskę wymordowani przez Armię Czerwoną ogniem z karabinów maszynowych po zgromadzeniu się na placu apelowym szkoły na wezwanie okupantów[3].
W Mostach Wielkich działa oddział Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej[4].
Ludzie związani z miastem[edytuj | edytuj kod]
- Włodzimierz Puchalski - polski przyrodnik, fotografik, reżyser filmów przyrodniczych,
- Włodzimierz Stożek - polski matematyk, jeden z przedstawicieli lwowskiej szkoły matematycznej, profesor Politechniki Lwowskiej,
Przypisy
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r. o ustaleniu urzędowych nazw miast (M.P. z 1937 r. Nr 69, poz. 104).
- ↑ Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz. U. z 1946 r. Nr 2, poz. 5).
- ↑ Krystyna Balicka Zagłada policji polskiej w: Cracovia Leopolis nr 4(40)/2004, Czas wojny, czas zagłady
- ↑ Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- (6) Mosty Wielkie w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VI (Malczyce – Netreba) z 1885 r.
|
||||||||||||||||||||
