Przejdź do zawartości

Motu (lud)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Motu
Ilustracja
Kobieta z ludu Motu
Miejsce zamieszkania

Papua-Nowa Gwinea

Język

motu, tok pisin, hiri motu, angielski

Religia

chrześcijaństwo

Grupa

ludy melanezyjskie

Lakatoi

Motulud melanezyjski zamieszkujący obszar nadbrzeżny w południowo-wschodniej Papui-Nowej Gwinei[1].

Podobnie jak wiele innych ludów z nadbrzeżnych terenów Papui-Nowej Gwinei posługują się językiem z rodziny austronezyjskiej[2][3]. W ramach języka motu wyróżnia się dialekty wschodni i zachodni[4]. Na bazie ich języka powstał hiri motu, regionalna lingua franca[5]. W użyciu są też języki tok pisin i angielski[2][6]. Pod wpływem działalności misjonarzy przyjęli chrześcijaństwo, poddali się także silnej modernizacji[7][8].

Tradycyjnie zajmowali się rolnictwem (główne uprawy: pochrzyn, banany), rybołówstwem i handlem; pewne znaczenie miało garncarstwo, które było zadaniem kobiet. Hodowano trzodę chlewną, aczkolwiek głównie do celów ceremonialnych[5].

Rozwinęli tradycję tatuażu, dziś w dużej mierze zarzuconą; tatuowano przede wszystkim kobiety[9][10]. Zostali dobrze opisani w literaturze ze względu na podejmowane przez nich coroczne wyprawy handlowe do odległych części Zatoki Papua. Mężczyźni z ludu Motu budowali duże jednostki żeglarskie zwane lakatoi(inne języki) (lagatoi). Wypraw zaniechano, jednakże dawną tradycję upamiętniają coroczne ceremonie[2][6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Joy Claire Reymond, A study of emotions in the Motu people of Papua New Guinea, University of Hawaii, 1978, s. 60 [dostęp 2020-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03] (ang.).
  2. a b c Williams 2009 ↓, s. 679.
  3. Gall i Gall 2012 ↓, s. 113–114.
  4. David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Motu, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2020-09-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
  5. a b Groves 1991 ↓, s. 213.
  6. a b Gall i Gall 2012 ↓, s. 113.
  7. Williams 2009 ↓, s. 680.
  8. Gall i Gall 2012 ↓, s. 114–115.
  9. Groves 1991 ↓, s. 215.
  10. Williams 2009 ↓, s. 681.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Motu, [w:] Timothy L. Gall, Susan Bevans Gall (red.), Junior Worldmark Encyclopedia of World Cultures, wyd. 2, t. 7: Norway—Russia, Farmington Hills: U·X·L, 2012, s. 113–118, ISBN 978-1-4144-8678-9 [dostęp 2020-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03] (ang.).
  • Murray Groves, Motu, [w:] David Levinson (red.), Encyclopedia of World Cultures, t. 2: Oceania, Boston: G.K. Hall, 1991, s. 212–215, ISBN 0-8168-8840-X, OCLC 22492614 [dostęp 2020-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03] (ang.).
  • J. Williams, Motu, [w:] Timothy L. Gall, Jeneen Hobby (red.), Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life, wyd. 2, t. 4: Asia & Oceania, Farmington Hills: Gale, 2009, s. 679–682, ISBN 978-1-4144-4892-3, OCLC 388481759 [dostęp 2020-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03] (ang.).