Mundżak
(Przekierowano z Muntiacus)
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| ||
| Muntiacus[1] | ||
| Rafinesque, 1815[2] | ||
 Przedstawiciel rodzaju – mundżak indyjski (M. muntjak) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | Cetartiodactyla | |
| Podrząd | przeżuwacze | |
| Infrarząd | Pecora | |
| Rodzina | jeleniowate | |
| Podrodzina | jelenie | |
| Plemię | Muntiacini | |
| Rodzaj | mundżak | |
| Typ nomenklatoryczny | ||
|
Cervus muntjak E.A.W. Zimmermann, 1780 | ||
| Synonimy | ||
| ||
| Gatunki | ||
|
zobacz opis w tekście | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Mundżak[9] (Muntiacus) – rodzaj ssaka podrodziny jeleni (Cervinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
W warunkach naturalnych występują na Półwyspie Indyjskim, Półwyspie Indochińskim, w południowo-wschodnich Chinach i na Archipelagu Malajskim[10][11][12].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 58–120 cm, długość ogona 10–20 cm, wysokość w kłębie 40–70 cm; długość rogów samców 1–28,5 cm; masa ciała 12–35 kg[11]. Charakteryzują się długością owłosienia nasad poroży. Ich poroża dorastają do 17 cm długości i mają zwykle dwa, rzadziej trzy krótkie rozgałęzienia.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Muntiacus: sundajska nazwa Muntjak dla mundżaka[13].
- Cervulus: rodzaj Cervus Linnaeus, 1758 (jeleń); łac. przyrostek zdrabniający -ulus[14]. Gatunek typowy: Cervus muntjak E.A.W. Zimmermann, 1780.
- Stylocerus: gr. στυλος stulos „kolumna, słup”; κερας keras, κερατος keratos „róg”[15]. Gatunek typowy: Cervus muntjak E.A.W. Zimmermann, 1780.
- Prox: gr. προξ prox, προκος prokos „jeleń, sarna”[16]. Gatunek typowy: Prox moschatus Ogilby, 1837 (= Cervus muntjak E.A.W. Zimmermann, 1780).
- Procops: gr. προξ prox, προκος prokos „jeleń, sarna”[17]; ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd, oblicze”[18]. Gatunek typowy: Cervulus feae O. Thomas & Doria, 1889.
- Megamuntiacus: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē „wielki”[19]; rodzaj Muntiacus Rafinesque, 1815. Gatunek typowy: Megamuntiacus vuquangensis Tuoc, Dung, Dawson, Arctander & Mackinnon, 1994.
- Caninmuntiacus: ang. canine „kieł”; rodzaj Muntiacus Rafinesque, 1815[8]. Gatunek typowy: Caninmuntiacus truongsonensis Giao, Tuoc, Dung, Wikramanayake, Amato, Arctander & Mackinnon, 1997.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[10][9]:
- Muntiacus reevesi (Ogilby, 1839) mundżak chiński
- Muntiacus vuquangensis (Tuoc, Dung, Dawson, Arctander & Mackinnon, 1994) – mundżak olbrzymi
- Muntiacus rooseveltorum Osgood, 1932 – mundżak laotański
- Muntiacus puhoatensis Trai, 1997 – mundżak stokowy
- Muntiacus truongsonensis (Giao, Tuoc, Dung, Wikramanayake, Amato, Arctander & Mackinnon, 1997) – mundżak annamski
- Muntiacus putaoensis Amato, Egan & Rabinowitz, 1999 – mundżak liściowy
- Muntiacus gongshanensis Ma, 1990 – mundżak czuboczelny
- Muntiacus crinifrons (P.L. Sclater, 1885) – mundżak czarny
- Muntiacus feae (O. Thomas & Doria, 1889) – mundżak samotny
- Muntiacus atherodes Groves & Grubb, 1982 – mundżak żółty
- Muntiacus muntjak (E.A.W. Zimmermann, 1780) – mundżak indyjski
- Muntiacus vaginalis (Boddaert, 1785) – mundżak szczekliwy
- Muntiacus malabaricus Lydekker, 1915
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Muntiacus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 56. (fr.)
- ↑ H.M.D. de Blainville. Sur plusieurs especcs d’animaux mammifères, de l’ordre des ruminans. „Bulletin des Sciences, par la Société philomathique de Paris”. Année 1814, s. 74, 1816 (fr.).
- ↑ C.H. Smith: Synopsis of the species of Mammalia. W: G. Cuvier: The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: Printed for G.B. Whittaker, 1827, s. 319. (ang.)
- ↑ W. Ogilby. On the generic characters of Ruminants. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 4, s. 135, 1837 (ang.).
- ↑ R.I. Pocock. On the External Characters of Elaphurus, Hydropotes, Pudu, and other Cervidae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1923 (1), s. 207, 1923 (ang.).
- ↑ D. Tuoc, V.V. Dung, S. Dawson, P. Arctander & J. MacKinnon: Introduction of a new large mammal species in Viet Nam. Hanoi: Forest Inventory and Planning Institute, 1994, s. 1, seria: Science and Technology News. (wiet.)
- ↑ a b N.A. Ha. Another new animal discovered in Vietnam. „ietnam Economic New”. 38, s. 46, 1997 (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 175. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.)
- ↑ a b S. Mattioli: Family Cervidae (Deer). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 409. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.)
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Muntiacus (ang.). W: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-05].
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 435.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 174.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 651.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 587.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 184.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 155.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 133.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904 (ang.).
- H. Komosińska & E. Podsiadło: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.