
Muzea w Toruniu
![]() Ratusz Staromiejski, siedziba główna Muzeum Okręgowego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
![]() |
Muzea w Toruniu – wykaz muzeów mających siedzibę na terenie Torunia.
Historia[edytuj | edytuj kod]



Początki muzealnictwa w Toruniu sięgają końca XVI wieku, kiedy to w Gimnazjum Akademickim utworzono tzw. Musaeum, w którym zaczęto gromadzić m.in. portrety uczonych i instrumenty naukowe. Ze zbiorów tego muzeum zachowały się do dziś m.in. XVI i XVII -wieczne portrety Mikołaja Kopernika, które wiszą w Sali Wielkiej Ratusza Staromiejskiego i są obecnie we władaniu Muzeum Okręgowego. W okresie, gdy Toruń należał do Królestwa Prus powołano do życia w 1861 roku Muzeum Miejskie z siedzibą w Ratuszu Staromiejskim. W czasie zaboru pruskiego istniało także polskie Muzeum Towarzystwa Naukowego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, władze Torunia w 1930 roku połączyły Muzeum Miejskie z Muzeum Towarzystwa Naukowego. W okresie międzywojennym rozpoczęto także budowę gmachu przy ul. Chopina na siedzibą Muzeum Ziemi Pomorskiej. Jego budowę, według projektu Stefana Putowskiego i Tadeusza Kaszubskiego z Warszawy, rozpoczęto w 1937 roku, a ukończono już podczas okupacji niemieckiej i przeznaczono na niemiecką szkołę inżynierii lotniczej. Po II wojnie światowej budynek przejął Uniwersytet Mikołaja Kopernika, lokując w nim Bibliotekę Główną[1][2].
Po 1945 roku kontynuatorem i spadkobiercą dawnych toruńskich muzeów stało się Muzeum Okręgowe, które obecnie prowadzi pięć swoich oddziałów. W późniejszym okresie otwarto m.in. Muzeum Etnograficzne (1959), Muzeum Artylerii (1978), Muzeum Uniwersyteckie (2005), Muzeum Sztuki Współczesnej (2008) oraz Muzeum Zabawek i Bajek (2013)[3].
15 lipca 2021 roku otwarto Muzeum Rycerzy i Żołnierzyków[4].
Statystyka[edytuj | edytuj kod]
Liczba odwiedzających toruńskie muzea (2008-2017)[5]:
Muzea[edytuj | edytuj kod]
Sztuki Współczesnej[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie | Nazwa | Rok Otwarcia | Adres | Uwagi | Źródło |
---|---|---|---|---|---|
![]() |
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu | 2006/2008 | Wały gen. Sikorskiego 13 | Powstało w ramach Narodowego Programu Kultury[6] | [7] |
Okręgowe[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie | Nazwa | Rok Otwarcia | Adres | Uwagi | Źródło |
---|---|---|---|---|---|
![]() |
Muzeum Okręgowe | 1861 | Rynek Staromiejski 1 | Wystawy stałem to m.in. Galeria sztuki gotyckiej, Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233-1793, Mennice i monety toruńskie 1233/1238 – 1765, Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI-XVIII w., Sala Królewska. Poczet królów polskich[8] | [9] |
Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu | 1970 | Rynek Staromiejski 35 | Poświęcone tematyce sztuki dalekowschodniej, stąd największą ekspozycją jest wystawa zatytułowana „Świat Orientu” | [10] | |
Domu Kopernika | 1973 | ul. Kopernika 15/17 | Wystawy stałe to: Mikołaj Kopernik – życie i dzieło, Makieta średniowiecznego Torunia | [11] | |
![]() |
Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika | 2003 | ul. Franciszkańska 9/11 | Prezentuje pamiątki po tym podróżniku | [12] |
Muzeum Historii Torunia | 1990 | ul. Łazienna 16 | Wystawy stałem to: Toruń i jego historia, Księga Toruń 3D | [13] | |
![]() |
Muzeum Toruńskiego Piernika | 2015 | ul. Strumykowa 4 | Mieści się w specjalnie zaadaptowanych XIX-wiecznych zabudowaniach fabryki pierników Gustawa Weesego. Prezentuje ponad 600-letnią historię słynnych toruńskich korzennych wypieków[14] | [15] |
![]() |
Muzeum Twierdzy Toruń | 2021 | ul. Wały gen. Sikorskiego 23/25 | Znajduje się w dawnych Koszarach Bramy Chełmińskiej, zwanych także podwalnią Bastionu IV | [16][17][18] |
Etnograficzne[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie | Nazwa | Rok Otwarcia | Adres | Źródło |
---|---|---|---|---|
Muzeum Etnograficzne | 1959 | Wały Generała Władysława Sikorskiego 19 | [19] |
Diecezjalne[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie | Nazwa | Rok Otwarcia | Adres | Źródło |
---|---|---|---|---|
![]() |
Muzeum Diecezjalne | 2006/2014 | ul. Żeglarska 7 | [20] |
Wojskowe[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie | Nazwa | Rok Otwarcia | Adres | Źródło |
---|---|---|---|---|
![]() |
Muzeum Artylerii | 1978 | ul. Sobieskiego 36 | [21] |
Inne[edytuj | edytuj kod]
- Muzeum Inżynierii Komunalnej Torunia[22]
- Żywe Muzeum Piernika[23]
- Muzeum Uniwersyteckie[24]
- Muzeum Motoryzacji[25]
- Muzeum Fortyfikacji Pancernej Twierdzy Toruń – Bateria A.B. IV, zwiedzanie z przewodnikiem, ekspozycja historii Twierdzy Toruń i fortyfikacji[26]
- Fort IV – XIX-wieczny fort artyleryjski, dostępny do zwiedzania z przewodnikiem, ekspozycja historii Twierdzy Toruń[27]
- Bunkier - Wisła – były niemiecki schron przeciwlotniczy
- Dom Legend Toruńskich
- Muzeum Historyczno-Wojskowe
- Kolejowa Izba Tradycji
- Dom PRL-u
- Muzeum Rycerzy i Żołnierzyków[28]
Planowane[edytuj | edytuj kod]

- Muzeum Pamięć i Tożsamość im. św. Jana Pawła II (w budowie)
- Centrum Historyczne im. gen. E. Zawackiej (planowane)[29]
Zamknięte[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pierwsze muzea w Toruniu - Atrakcje Torunia - Przewodnik po Toruniu | Toruń Tour Toruński Portal Turystyczny, Toruński Portal Turystyczny [dostęp 2019-01-03] (pol.).
- ↑ Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, turystyka.torun.pl [dostęp 2019-01-03] (pol.).
- ↑ Muzea | www.torun.pl, torun.pl [dostęp 2019-01-03] .
- ↑ https://torun.naszemiasto.pl/torun-muzeum-rycerzy-i-zolnierzykow-juz-otwarte-zdjecia/ar/c15-8369910
- ↑ Toruń w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-01-02] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu [dostęp 2017-01-14] (pol.).
- ↑ Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu [dostęp 2019-01-02] (pol.).
- ↑ Strona Muzeum Okręgowego – Historia. [dostęp 2019-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-04)].
- ↑ Muzeum Toruń, muzeum.torun.pl [dostęp 2019-01-02] .
- ↑ Muzeum Toruń Kamienica pod Gwiazdą, muzeum.torun.pl [dostęp 2019-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-04] .
- ↑ Muzeum Toruń Dom Mikołaja Kopernika, muzeum.torun.pl [dostęp 2019-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-16] .
- ↑ Muzeum Toruń Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika, muzeum.torun.pl [dostęp 2019-01-02] .
- ↑ Muzeum Toruń Dom Eskenów, muzeum.torun.pl [dostęp 2019-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-27] .
- ↑ W Toruniu otwarto muzeum piernika, onet.pl, 19 czerwca 2015 [dostęp 2015-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-20] (pol.).
- ↑ Muzeum Toruń Muzeum Toruńskiego Piernika, muzeum.torun.pl [dostęp 2019-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-03] .
- ↑ Szymon Spandowski , Toruń. Muzeum Twierdzy Toruń ma powstać w forcie obok dworca autobusowego, „nowosci.com.pl” [dostęp 2017-01-05] .
- ↑ Ruszają roboty budowlane w Muzeum Twierdzy Toruń | www.torun.pl, torun.pl [dostęp 2018-05-29] (pol.).
- ↑ https://torun.wyborcza.pl/torun/7,48723,26758201,muzeum-twierdzy-torun-juz-czynne-czy-warto-odwiedzic-to-miejsce.html
- ↑ Muzeum Etnograficzne, etnomuzeum.pl [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ Twoje-Miasto Sp. , Muzeum diecezjalne, diecezja-torun.pl [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ http://www.csaiu.torun.pl/muzeum.aspx [dostęp 2017-01-14]
- ↑ JW Web Development , Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, turystyka.torun.pl [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ Żywe Muzeum Piernika, muzeumpiernika.pl [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu, muzeum.umk.pl [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ Szkolne Muzeum Motoryzacji – Zespół Szkół Samochodowych w Toruniu, „Zespół Szkół Samochodowych w Toruniu” [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ MUZEUM FORTYFIKACJI PANCERNEJ TWIERDZY TORUŃ – BATERIA AB IV, torun.fortyfikacje.pl [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ Fort IV Toruń, Fort IV Toruń [dostęp 2017-01-14] .
- ↑ https://nowosci.com.pl/w-toruniu-powstaje-muzeum-rycerzy-i-zolnierzykow-co-w-nim-zobaczymy-oto-zdjecia/ar/c13-15704404
- ↑ Fort świętego Jakuba bazą generał „Zo"?! - nowosci.com.pl, nowosci.com.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Muzeum Przyrodnicze Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UMK w Toruniu, mp.umk.pl [dostęp 2017-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-16] .
- ↑ Muzeum Sportu Żużlowego | www.torun.pl, torun.pl [dostęp 2017-06-27] (pol.).