Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie

Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie

Bažnytinio paveldo muziejus

Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie – wnętrze
Państwo	Litwa
Miejscowość	Wilno
Adres	Šv. Mykolo g. 9, Vilnius, Lithuania
Data założenia	2005
Dyrektor	Sigita Maslauskaitė
Położenie na mapie Wilna d. Kościół św. Michała i klasztor bernardynek w Wilnie
Położenie na mapie Litwy d. Kościół św. Michała i klasztor bernardynek w Wilnie
54°40′58″N 25°17′32″E
Strona internetowa

Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie mieści się w murach odrestaurowanego kościoła św. Michała Archanioła i klasztoru bernardynek na Starym Mieście w Wilnie – jest to była świątynia rzymskokatolicka, jedyny renesansowy kościół miasta. Obiekty te po burzliwych dziejach i wieloletnim zaniedbaniu zostały przekazane kurii diecezji wileńskiej w 1993.

7 października 2005 arcybiskup metropolita wileński kardynał Audrys Bačkis dekretem ustanowił na terenie kościoła i klasztoru Muzeum Dziedzictwa Sakralnego. W 2005 rozpoczęto prace konserwatorskie.

18 października 2009 Muzeum Dziedzictwa Sakralnego zostało otwarte.

W kościele zachował się nagrobek fundatora kościoła, Lwa Sapiehy i jego żon Doroty z Firlejów (†1591) i Elżbiety Radziwiłłówny (†1611). Jest to największy nagrobek grupowy na Litwie i jedyny zachowany. Na szczycie jest figura Chrystusa Zmartwychwstałego, pod nią został wkomponowany relief przedstawiający śpiących rycerzy. Po obu stronach reliefu są figury patronek obu żon – św. Elżbiety i św. Doroty. Nieco niżej są personifikacje cnót – Wiary i Nadziei. Nagrobek pochodzi z drugiej ćwierci XVII wieku, jednak w jego strukturze wykorzystano trzy wcześniejsze, bardziej prymitywne, reliefowe wizerunki Sapiehy i jego żon. Prawdopodobnie przed wybudowaniem kościoła św. Michała zdobiły one nagrobek, który znajdował się w katedrze wileńskiej.

Zachowały się też, epitafium wcześnie zmarłego Krzysztofa (†1631), syna Lwa Sapiehy, pomnik nagrobkowy Teodory Krystyny (†1652), żony Kazimierza Lwa Sapiehy oraz epitafium, w postaci fresku, Anny (†1760).

• 

  Wejście do muzeum

• 

  Zrekonstruowany ołtarz

• 

  Nagrobek grupowy Lwa Sapiehy i jego żon Doroty z Firlejów (†1591) i Elżbiety Radziwiłłówny (†1611)

• 

  Epitafium Krzysztofa Sapiehy (†1631), syna Lwa

• 

  Nagrobek Teodory Krystyny (†1652), żony Kazimierza Lwa Sapiehy

• 

  Epitafium Anny Sapiehy

Zbiory muzealne

Eksponaty muzealne pochodzą z katedry wileńskiej, kościołów św. Piotra i Pawła na Antokolu, kościoła św. Michała, kościoła św. Teresy i z kościołów spoza Wilna. Sercem ekspozycji są monstrancje, kielichy i relikwiarze ze skarbca katedry wileńskiej. Są to nie tylko świadectwa tradycji religijnej ale też najwyższej klasy dzieła sztuki złotniczej mistrzów litewskich i z najlepszych warsztatów złotniczych całej Europy. W ekspozycji znajdują się ponadto inne naczynia liturgiczne, szaty liturgiczne, pastorały, obrazy, koszulki i korony z obrazów, ołtarzyki procesyjne, krzyże ołtarzowe i ocalałe rzeźby drewniane z nieistniejących już dzisiaj ołtarzy.

• Wybrane monstrancje i relikwiarze
• 

  Wielka monstrancja. Srebrna monstrancja o wysokości 150 cm, ufundowana dla kościoła św. Michała w Gieranionach przez Alberta Gasztowta

• 

  Złota monstrancja. Rzeczpospolita Obojga Narodów – 1649 – 55. Ufundowana dla skarbca katedry wileńskiej przez biskupa wileńskiego Jerzego Tyszkiewicza

• 

  Srebrna monstrancja. Wilno przed 1744. Fundatorzy biskup smoleński Bogusław Korwin Gosiewski i jego siostra Teresa Gosiewska-Sapieżyna.

• 

  Relikwiarz św. Stanisława. Europa Środkowa, Wilno(?), 1500-1503. Według tradycji ten fragment szczątków świętego krakowska kapituła katedralna podarowała katedrze wileńskiej z okazji jej konsekracji w 1388. Jednak relikwiarz jest późniejszy o co najmniej sto lat.

• 

  Relikwiarze (od lewej):św. Kazimierza. Wilno 1637; św. Eustachego, Wilno przed 1539; św. Stanisława, Wilno ok. 1728-1730

• 

  Krzyż relikwiarzowy „Drzewo Życia"

• Wybrane elementy wyposażenia kościołów
• 

  Chrzcielnica z Kalwarii Żmudzkiej

• 

  Feretron

• 

  Fisharmonia, małe organy z górnymi piszczałkami(?)

Bibliografia

• Dalia Vasiliuniene: Muzeum Dziedzictwa Sakralnego. Przewodnik.. Litwa: 2010. ISBN 978-609-95148-2-6.
• Bažnytinio paveldo muziejus. [dostęp 2015-08-03].

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie (ang.)