Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
pl. Kościelny 4 |
| Data założenia | |
| Zakres zbiorów |
dokumentacja historii polskiej reformacji |
Położenie na mapie Mikołajek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Mikołajki  | |
 53°48′01,7″N 21°34′14,7″E/53,800472 21,570750
| |
| Strona internetowa | |
Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach – pierwsze w Polsce muzeum poświęcone w całości historii reformacji polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Mazur.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budynek probostwa, w którym znajduje się obecnie Muzeum, powstał w połowie XIX w., kiedy wzniesiono w Mikołajkach (wówczas: Nikolaiken) klasycystyczny kościół luterański według projektu Springera z Węgorzewa (Angerburga). Początkowo zbiory były eksponowane w kościele, a następnie w dawnym budynku liceum im. Marion von Dönhoff. W 2002 zostało przeniesione do obecnego budynku przy parafii ewangelickiej w Mikołajkach (Plac Kościelny 4).
Miejscowy pastor Władysław Pilchowski zgromadził bogate zbiory dokumentów, w większości starodruków, dotyczących historii reformacji głównie na Mazurach, Śląsku i Pomorzu oraz innych regionach I Rzeczypospolitej. W 1973, gdy Pilchowski był na emeryturze, utworzył - przy udziale prof. Stanisława Lorentza[1] - Muzeum Reformacji Polskiej, którego zadaniem było przede wszystkim zachowanie cennych dokumentów, związanych z rozwojem protestantyzmu na Mazurach; takie dokumenty były często bezmyślnie niszczone w okresie PRL.
Zbiory[edytuj | edytuj kod]
Muzeum posiada unikatowy zbiór zabytków piśmiennictwa i drukarstwa polskiego na Mazurach do 1945[2]. Zbiory muzealne zawierają również inne cenne druki, dokumenty, zdjęcia itp., związane z ruchem reformacyjnym (i nie tylko) na terenie Polski i Europy.
Najstarszy starodruk pochodzi z 1658. Są księgi parafialne, tablice z nazwiskami mieszkańców Mikołajek, poległych podczas wojen napoleońskich. Jest też Biblia w języku polskim z 1726.
Zgromadzone w Muzeum wydawnictwa książkowe obejmują nie tylko druki oficyn królewieckich, które najczęściej zaopatrywały ewangelików mazurskich i wydawały np. Kancjonały polskie aż do początków XX wieku. Są też wydawnictwa i cieszyńskie i dolnośląskie (brzeskie i oleśnickie), berlińskie i łużyckie (m.in. XVIII-wieczne).
Bogate są zbiory czasopiśmiennicze. Najwięcej spotykamy pism wychodzących w Cieszynie. Jest też dokumentacja poświęcona ewangelikom warszawskim oraz zbiór map historycznych regionu mazurskiego. Zbiory dopełniają kopie obrazów słynnych pastorów.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- P. Skurzyński, E. Tomczak, Warmia i Mazury, Pascal, Bielsko-Biała 2005, s. 100, ISBN 83-7304-522-8.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejnold Kuchn, Jubileusz 40-lecia Muzeum Reformacji Polskiej [online], Luteranie.pl [dostęp 2022-09-19].
- ↑ Henryk Dominik. Dzieło wyrosłe z serca. Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach. „Myśl Protestancka”, 1998. Fundacja Kultury Chrześcijańskiej w Katowicach. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).