Muzeum chmielarskie Žatec

Muzeum chmielarskie Žatec

Chmelařské muzeum Žatec

Widok ogólny o zmroku
Państwo	Czechy
Miejscowość	Žatec
Adres	nám. Prokopa Velkého 1952, 438 01 Žatec
Data założenia	1997, 2007
Zakres zbiorów	chmielarstwo
Dyrektor	Vladimír Valeš
Położenie na mapie kraju usteckiego Muzeum chmielarskie Žatec
Położenie na mapie Czech Muzeum chmielarskie Žatec
50°19′29,5″N 13°32′42,1″E
Strona internetowa

Muzeum chmielarskie Žatec (cz. Chmelařské muzeum Žatec) – muzeum chmielarstwa zlokalizowane w czeskim mieście Žatec (kraj ustecki).

Charakter zbiorów

Muzeum jest największą tego typu wystawą na świecie - ma powierzchnię 4.000 m². Ekspozycja ukazuje rozwój chmielarstwa od wczesnego średniowiecza do współczesności. Sama siedziba placówki jest zabytkiem techniki i przykładem architektury przemysłowej końca XIX wieku (budynki służyły jako magazyny chmielu i pakowalnie). W zbiorach znajdują się narzędzia, maszyny, dokumenty i fotografie związane z uprawą chmielu i jego przetwarzaniem tak na świecie, jak i w regionie žateckim, gdzie istnieje długa tradycja w tym zakresie.

Historia

Widok ogólny

Zabudowania obecnego muzeum powstawały wieloetapowo, w różnych latach. Najstarsze obiekty (nr 305, 306 i 1952) istniały już w 1881, kolejne powstały w 1890, 1898 i 1900. Według wyciągu z rejestru gruntów kompleks został podzielony na dwie odrębne części, należące do różnych właścicieli i stan ten utrzymał się aż do nacjonalizacji w 1945. Od 1881 domy nr 1952 i 305 należały do rodziny Melzerów. W 1939 zostały zajęte przez III Rzeszę. Ostatnimi prywatnymi właścicielami w 1943 byli Fritz Roth i Alois Kaiser. W 1945 kompleks przejęło państwo czeskie. Inne części zespołu architektonicznego zostały zakupione w 1882 przez Leonharda i Hahna. Od 1885 do konfiskaty w 1945 należały do spółki Pfister i Wüstl.

Od momentu powstania do 1995 pomieszczenia pełniły funkcję magazynów chmielu i pakowalni. Przechowywano tu suszoney chmiel, przeprwadzano kontrolę jakości, siarkowanie, tłoczenie i przechowywanie w opakowaniach do wysyłki. Obie części miały własne magazyny, komory siarkowe i pakowarki. Jedna z komór została zachowana w doskonałym stanie, ale jej komin został rozebrany. Po II wojnie światowej, od 1950, wszystkie budynki były własnością Centrali ds. Produktów Rolnych, a od 1954 składnicy chmielu. W latach pięćdziesiątych XX wieku jeden z narożnych domów spłonął. Po jego usunięciu wybudowano tam garaże. W 1961 zakład "Chmelařství", który nadal jest właścicielem kompleksu był wymieniony jako właściciel całego terenu. Następcą organizacji w 1991 stała się wytwórnia chmielu, spółdzielnia "Žatec", która jest założycielem Muzeum chmielarskiego.

Pod koniec 1995 powstał zamysł renowacji obiektów zakładu i umieszczenia tu placówki dokumentującej historię chmielarstwa. Muzeum otwarto w 1997, z okazji 45. Międzynarodowego Kongresu Chmielarskiego IHGC. W 2006 budynki zostały czasowo zamknięte i odnowione. Ponowne otwarcie odbyło się 5 maja 2007 w ramach corocznego wiosennego święta "Chmelfest". W 2010 muzeum stało się częścią projektu "Świątynia Chmielu i Piwa" (cz. Chrám Chmele a Piva).

Ekspozycja

Pokój wejściowy służy do projekcji filmu animowanego o chmielowym elfie "Hop", który prowadzi gości przez wszystkie etapy wzrostu, zbioru i przetwarzania chmielu. Na parterze znajdują się instrumenty laboratoryjne, różne naczynia do piwa, maszyny do przetwarzania i pakowania chmielu. Dominantą jest średniowieczny piec garncarski z XIV wieku, który został odkryty podczas przebudowy budynku w 1996.

Pierwsze piętro wystawy przeznaczone jest na przedstawienie procesu uprawy i zbioru chmielu. Znajduje się na nim mapa znalezisk archeologicznych szczątków chmielu, reprodukcje obrazów chmielu w zielnikach, zbiór rysunków i rycin czeskich miast autorstwa Jana Willenberga, na których widnieją uprawy chmielowe. Wystawa zawiera także stare fotografie, pieczęcie, szczypce do pieczętowania, próbki chmielu, maszynę do tworzenia balotów i inne narzędzia ręczne. W części wystawy znajdują się panele opisujące ochronę chmielu przed szkodnikami i chorobami.

Drugie piętro poświęcone jest konstrukcjom do uprawy chmielu, narzędziom do ich budowy oraz innym ręcznym narzędziom rolniczym i częściom uprzęży dla koni przeznaczonych do uprawy chmielu. Przedstawione są również fotografie Josefa Wary, który uchwycił szczytowy okres uprawy chmielu w Žatcu i okolicach.

Na trzecim piętrze, czyli poddaszu, przedstawiono ogród chmielowy, a także narzędzia ręczne - łom, haki, kosze wiklinowe, miarki na chmiel, motyki, łopaty, drabiny oraz najstarszy, XIX-wieczny sprzęt do orki, w tym wozy i sanie. Innym eksponatem jest winda używana do zawieszania bel ze świeżym chmielem, wciągarka przeznaczona do transportu bel z suchym chmielem oraz wózek używany do transportu bel do komór.