Myszarka
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Apodemus[1] | |||
Kaup, 1829[2] | |||
Okres istnienia: miocen–holocen [3] | |||
![]() Przedstawiciel rodzaju – myszarka leśna (Apodemus flavicollis) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj |
myszarka | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Mus agrarius Pallas, 1771 | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
|
Myszarka[11] (Apodemus) – rodzaj ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Europie, Azji i Afryce[12][13][3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 65–150 mm, długość ogona 65–146 mm, długość ucha 11–22 mm, długość tylnej stopy 17–28 mm; masa ciała 10–60 g[13].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Apodemus: gr. αποδημος apodēmos „być poza domem, za granicą”[14].
- Nemomys: gr. νεμος nemos „pastwisko, polana”, od νεμω nemō „jechać na pastwisko”[15]; μυς mus, μυoς muos „mysz”[16]. Gatunek typowy: Mus sylvaticus Linnaeus, 1758.
- Sylvaemus: łac. sylva „las”[17]; mus, muris „mysz” od μυς mus, μυoς muos „mysz”[16]. Gatunek typowy: Mus sylvaticus Linnaeus, 1758.
- Alsomys: gr. αλσος alsos, αλσεος alseos „lasek, gaj”[18]; μυς mus, μυoς muos „mysz”[16]. Gatunek typowy: Mus sylvaticus major Radde, 1862 (= Micromys specious peninsulae O. Thomas, 1906).
- Petromys: gr. πετρα petra „skała”[19]; μυς mus, μυος muos „mysz”[16]. Gatunek typowy: Sylvaemus mystacinus epimelas Nehring, 1902.
- Karstomys: niem. karst „rodzaj ukształtowania terenu, zwykle z wieloma jaskiniami powstałymi w wyniku rozpuszczania wapienia przez podziemne wody”[9]; gr. μυς mus, μυος muos „mysz”[16].
- Bihorimys: Bihor, Rumunia; gr. μυς mus, μυος muos „mysz”[10]. Gatunek typowy: †Parapodemus (Bihorimys) betfiensis Terzea, 1994.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[12][20][11]:
- Apodemus gurkha O. Thomas, 1924 – myszarka himalajska
- Apodemus argenteus (Temminck, 1845) – myszarka srebrna
- Apodemus witherbyi (O. Thomas, 1902) – myszarka stepowa
- Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758) – myszarka zaroślowa
- Apodemus hyrcanicus Vorontsov, Boyeskorov & Mezhzherin, 1992 – myszarka kaukaska
- Apodemus ponticus (Sviridenko, 1936) – myszarka pontyjska
- Apodemus flavicollis (Melchior, 1834) – myszarka leśna
- Apodemus rusiges G.S. Miller, 1913 – myszarka kaszmirska
- Apodemus alpicola Heinrich, 1952 – myszarka alpejska
- Apodemus uralensis (Pallas, 1811) – myszarka zielna
- Apodemus pallipes (Barrett-Hamilton, 1900) – myszarka pamirska
- Apodemus mystacinus (Danford & Alston, 1877) – myszarka skalna
- Apodemus epimelas (Nehring, 1902) – myszarka bałkańska
- Apodemus speciosus (Temminck, 1845) – myszarka japońska
- Apodemus agrarius (Pallas, 1771) – myszarka polna
- Apodemus chevrieri (Milne-Edwards, 1868) – myszarka chińska
- Apodemus latronum O. Thomas, 1911 – myszarka wielkoucha
- Apodemus peninsulae (O. Thomas, 1907) – myszarka koreańska
- Apodemus nigrus Ge, Feijó, Cheng, Lu, Liu, Abramov, Xia, Wen, Zhang, Shi & Yang, 2019
- Apodemus semotus O. Thomas, 1908 – myszarka tajwańska
- Apodemus ilex O. Thomas, 1922
- Apodemus draco (Barrett-Hamilton, 1900) – myszarka smocza
Opisano również szereg gatunków wymarłych[21]:
- Apodemus agustii Martín-Suárez, 1988[22] (Hiszpania; pliocen)
- Apodemus alae Nesin, 2011[23] (Ukraina; miocen)
- Apodemus alsomyoides Schaub, 1938[24] (Węgry; plejstocen)
- Apodemus argyropuloi Topachevsky, 1977[25] (Ukraina; plejstocen)
- Apodemus atavus Heller, 1936[26] (Niemcy; pliocen)
- Apodemus barbarae (Van de Weerd, 1976)[27] (Hiszpania; pliocen)
- Apodemus betfiensis (Terzea, 1994)[10] (Rumunia; plejstocen)
- Apodemus dominans Kretzoi, 1959[28] (Węgry; pliocen)
- Apodemus etruscus Engesser, 1989[29] (Włochy; miocen)
- Apodemus gorafensis Ruiz Bustos, Sesé Benito, Dabrio, Peña & Padial, 1984 [30] (Hiszpania; pliocen)
- Apodemus gudrunae Van de Weerd, 1976[31] (Hiszpania; miocen)
- Apodemus hariensis (Vasishat, 1985)[32] (Indie; miocen)
- Apodemus jeanteti Michaux, 1967[33] (Francja; pliocen)
- Apodemus jordanicus (Haas, 1966)[34] (Izrael; plejstocen)
- Apodemus lewisi (Newton, 1899)[35] (Wielka Brytania; plejstocen)
- Apodemus lii Qiu & Storch, 2000[36] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
- Apodemus lugdunensis (Schaub, 1938)[37] (Francja; pliocen)
- Apodemus maastrichtiensis Van Kolfschoten, 1985[38] (Holandia; plejstocen)
- Apodemus meini (Martín-Suárez & Freudenthal, 1993)[39] (Hiszpania; muiocen)
- Apodemus pasquierae (Aguilar & Michaux, 1996)[40] (Francja; pliocen–plejstocen)
- Apodemus qiui Wu & Flynn, 1992[41] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
- Apodemus whitei Hinton, 1915[42] (Wielka Brytania; fanerozoik)
- Apodemus zhangwagouensis Wu & Flynn, 1992[43] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Apodemus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Cz. 1. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 154. (niem.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Apodemus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-13].
- ↑ O. Thomas. On a New Field-Mouse, from Nepal, with a Note on the Classification of the Genus Apodemus. „The Journal of the Bombay Natural History Society”. 29, s. 889, 1924. (ang.).
- ↑ С.И. Огнев & К.А. Воробьев: Фауна позвоночных Воронежской губернии. Москва: Новая деревня, 1924, s. 143. (ros.).
- ↑ N.M. Dukelski. Zwei neue Nagetiere aus dem Ussuri-Gebiet (Sudost-Siberien). „Zoologischer Anzeiger”. 77, s. 43, 1928. (niem.).
- ↑ С.И. Огнев & В.Г. Гептнер. Млекопитающие среднего Копет-Дага и прилежащей равнины. „Труды НИИ зоологии Московского государственного университета”. 3 (1), s. 96, 1929. (ros.).
- ↑ В.Э. Мартино. Зоогеографическое положение горного кряжа Бистра. „Записки Русского научного института в Белграде”. 10, s. 85, 1934. (ros.).
- ↑ a b В.Э. Мартино. Материалы по экологии и зоогеографии Южной Сибири. „Записки Русского научного института в Белграде”. 14, s. 88, 1939. (ros.).
- ↑ a b c E. Terzea. Une nouvelle espece de Muridae Rodentia, Mammalia du Pleistocene inferieur de Roumanie. „Travaux de l’Institut de Speologie „Emile Racovitza””. 33, s. 90, 1994. (fr.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 263. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 526–528. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 780–786. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 113, 1904. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 145.
- ↑ a b c d e Jaeger 1944 ↓, s. 141.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 226.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 12.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 168.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.10) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-03-01]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra , Apodemus Kaup, 1829, Hesperomys project (Version 23.2.0), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-03-01] (ang.).
- ↑ E. Martín-Suárez. Une nouvelle espèce d’Apodemus (Rodentia, Mammalia) du Pliocène de la Dépression de Guadix-Baza (Grenada, Espagne). „Geobios”. 21 (4), s. 524, 1988. DOI: 10.1016/S0016-6995(88)80049-4. (fr.).
- ↑ В.А. Несин. Новьій вид мьішей (Rodentia, Muridae) из позднего миоцена Украиньі / A new species of mice (Rodentia, Muridae) from the Late Miocene of Ukraine. „Вісник зоології”. 45 (5), s. 470, 2011. (ukr. • ang.).
- ↑ S. Schaub. Über einige fossile Simphcidentaten aus China und der Mongolei. „Abhandlungen der schweizerischen paläontologischen Gesellschaft”. 54, s. 36, 1938. (niem.).
- ↑ В.А. Топачевский: Грызуны Таманского фаунистического комплекса Крыма. Киев: Наукова Думка, 1977, s. 1–236. (ros.).
- ↑ F. Heller. Eine oberpliocäne Wirbeltierfauna aus Rheinhessen. „Neues Jahrbuch für Mineralogie, Geologie und Paläontologie”. Abteilung B: Geologie und Paläontologie. 76, s. 99–160, 1936. (niem.).
- ↑ van de Weerd 1976 ↓, s. 79.
- ↑ M. Kretzoi. Insectivoren, Nagetiere und Lagomorphen der jungstpliozänen Fauna von Csarnóta im Villányer Gebirge (Südungarn). „Vertebrata Hungarica”. 1 (2), s. 243, 1959. (niem.).
- ↑ B. Engesser. The late tertiary small mammals of the Maremma region (Tuscany, Italy). 2nd part 2: Muridae and Cricetidae (Rodentia, Mammalia). „Bollettino della Società Paleontologica Italiana”. 28 (2/3), s. 227–252, 1989. (ang.).
- ↑ A. Ruiz Bustos, C. Sesé Benito, C. Dabrio, J.A. Peña & J. Padial. Geología y fauna de micromamíferos del nuevo yacimiento del Plioceno inferior de Gorafe-A (Depresión de Guadix-Baza, Granada). „Estudios Geológicos”. 40 (3–4), s. 235, 1984. (hiszp.).
- ↑ van de Weerd 1976 ↓, s. 84.
- ↑ R.N. Vasishat: Antecedents of Early Man in Northwestern India: Paleontological and Paleoecological Evidences. New Delhi: Inter India, 1985, s. 97. ISBN 978-81-210-0003-1. (ang.).
- ↑ J. Michaux. Origine du dessin dentaire «Apodemus» (Rodentia, Mammalia). „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. Série D: Sciences naturelles. 264 (5), s. 712, 1867. (fr.).
- ↑ G. Haas: On the vertebrate fauna of the lower Pleistocene site of ʻUbeidiya. Jerusalem: Israel Academy of Sciences and Humanities, 1966, s. 1–68. (ang.).
- ↑ E.T. Newton. Exhibition of, and remarks upon, some fossil remains of a Mouse (Mus abbotti, now to be M. lewisi) from Ightham, Kent. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1899, s. 381, 1899. (ang.).
- ↑ Z.-d. Qiu & G. Storch. The early Pliocene micromammalian fauna of Bilike, Inner Mongolia, China (Mammalia: Lipotyphla, Chiroptera, Rodentia, Lagomorpha). „Senckenbergiana lethaea”. 80 (1), s. 197, 2000. DOI: 10.1007/BF03043669. (ang.).
- ↑ S. Schaub. Tertiäre und quartäre Murinae. „Abhandlungen der schweizerischen paläontologischen Gesellschaft”. 61, s. 26, 1938. (niem.).
- ↑ T. van Kolfschoten. The Middle Pleistocene (Saalian) and Late Pleistocene (Weichselian) mammal faunas from Maastricht-Belvédere, Southern Limburg, The Netherlands. „Mededelingen Rijks Geologische Dienst”. 39 (1), s. 59, 1985. (ang.).
- ↑ E. Martín-Suárez & M. Freudenthal. Muridae (Rodentia) from the Lower Turolian of Crevillente (Alicante, Spain). „Scripta Geologica”. 103, s. 91, 1993. (ang.).
- ↑ J.-P. Aguilar & J. Michaux. The beginning of the age of Murinae (Mammalia: Rodentia) in southern France. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 39 (1), s. 40, 1966. (ang.).
- ↑ Wu i Flynn 1992 ↓, s. 26.
- ↑ M.A.C. Hinton. Note on British fossil species of Apodemus. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 15 (90), s. 580, 1915. (ang.).
- ↑ Wu i Flynn 1992 ↓, s. 27.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256. (ang.).
- A. van de Weerd. Rodent faunas of the Mio-Pliocene continental sediments of the Teruel-Alfambra region, Spain. „Utrecht Micropaleontological Bulletins, Special Publication”. 2, s. 1–218, 1976. (ang.).
- 吴文裕 & 劳伦斯•J•弗林 / W.-y. Wu & L.J. Flynn. 记山西榆社晚新生代鼠科化石新属种 / New murid rodents from the Late Cenozoic of Yushe Basin, Shanxi. „古脊椎动物学报 / Vertebrata PalAsiatica”. 30 (1), s. 17–38, 1992. (chiń. • ang.).