Na Skraju

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Na Skraju
Osiedle Warszawy
Ilustracja
Szesnastokondygnacyjne budynki mieszkalne przy ul. Szolc-Rogozińskiego 19, 17 i 15; na pierwszym planie ulica Indiry Gandhi
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

W granicach Warszawy

14 maja 1951

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, na dole znajduje się punkt z opisem „Na Skraju”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Na Skraju”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Na Skraju”
Ziemia52°09′17″N 21°02′53″E/52,154722 21,048056

Na Skraju lub Ursynów Południowy-Na Skraju[1] – osiedle w dzielnicy Ursynów w Warszawie.

Położenie i charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Na Skraju to osiedle na stołecznym Ursynowie, na obszarze Miejskiego Systemu Informacji Ursynów-Centrum, w jego wschodniej części[2][3].

Wchodzi w skład zespołu dwóch osiedli, Imielin i Na Skraju, budowanego od 1977 roku o nazwie Ursynów Południowy[4]. Granice osiedla wyznaczają skarpa wiślana, ulica Jana Ciszewskiego i jej przedłużenie do skarpy wiślanej, aleja Komisji Edukacji Narodowej i ulica Filipiny Płaskowickiej wraz z jej przedłużeniem do skarpy[4][5].

Według państwowego rejestru nazw geograficznych (PRNG) Na Skraju to część miasta o identyfikatorze 85150[6]. Przez jego obszar przebiegają m.in. ulice: Cynamonowa, Jana Rosoła, Nowoursynowska, Zbigniewa Kiedacza, Stefana Szolc-Rozińskiego, Nugat, Indiry Gandhi, Stefana Kopcińskiego, Marii Grzegorzewskiej i Kokosowa[3]. W pobliżu, na alei Komisji Edukacji Narodowej, zlokalizowano stację warszawskiego metra Imielin[3]. Według PRNG osiedle obejmuje obszar Wolicy[7].

Na Skraju to teren o przewadze zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, z wyjątkiem skrajnie wschodniej części, gdzie występuje zabudowa jednorodzinna[8].

Działa tu utworzona w 1990 i administrująca terenem o powierzchni ok. 54 hektarów, a wydzielona ze Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego „Ursynów” – Spółdzielnia Mieszkaniowa „Na Skraju”[9].

Na terenie osiedla kręcono odcinki polskiego serialu Alternatywy 4. Budynek odgrywający tytułową rolę znajduje się pod adresem Grzegorzewskiej 3[10].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W dniu 14 maja 1951 rozporządzeniem Rady Ministrów obszar późniejszego osiedla Na Skraju został włączony w granice administracyjne Warszawy wraz z resztą gminy Wilanów[11].

Od 1977 budowano tu zespół osiedli o nazwie Ursynów Południowy o łącznej powierzchni 213,5 hektara[4]. Pasmo dzieliło się na dwa osiedla przedzielone aleją Komisji Edukacji Narodowej: Imielin (na zachodzie) i Na Skraju (na wschodzie)[4][5]. Całość zaplanowano na 10,2 tys. mieszkań i ok. 35,7 tys. mieszkańców[4]. Projektantami zespołu wybranymi w drodze konkursu byli A. Fabierkiewicz (główny projektant), P. Jankowski, E. Sander-Krysiak i S. Stefanowicz[4] ze Stołecznej Dyrekcji Inwestycji Spółdzielczych[5]. Inwestorem naczelnym był Stołeczny Związek Budownictwa Mieszkaniowego[5]. Inwestycja miała być realizowania w podstawowym zakresie w latach 1976–1981[5]. Według projektów budynki mieszkalne miały mieć od 4 do 16 kondygnacji i powstawać w technologii wielkiej płyty w systemie „Ż”[4]. Lokale miały być wykończone (malowanie, podłogi, sanitariaty, drzwi), a w ramach części wspólnych zaplanowano sauny i pralnie[5]. Na osiedlu Na Skraju przewidziano dodatkowo budowę 150 budynków jednorodzinnych[5]. Główna zasada urbanistyczna przyjęta podczas planowania była zbliżona do tej stosowanej podczas wznoszenia Ursynowa Północnego, a więc obudowa obiektami mieszkalnym i usługowymi ciągów pieszych[4]. Główną osią miała być aleja Komisji Edukacji Narodowej, pod którą miała przebiegać linia szybkiej kolei miejskiej (metra)[5].

Samo osiedle Na Skraju obejmowało 85 ha i miało mieć 282 tys. m² powierzchni użytkowej, na którą składać się miało 5445 mieszkań oraz 150 domów jednorodzinnych[5]. Średnią wielkość domu przewidziano na 100–110 m², a mieszkania na 52,5 m²[5]. Zaplanowano 18 mieszkań M1, 181 M2, 2168 M3, 1842 M4, 407 M5 i 72 M6[5].

Od marca 1994 roku osiedle znajduje się w granicach dzielnicy Ursynów[12]. W 1998 roku weszło w skład obszaru MSI Imielin[2][3]. W 2000 wyodrębniono teren obszaru w obecnych jego granicach i nadano mu nazwę Ursynów-Centrum[13].

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Na terenie osiedla znajduje się utworzony w 2020 roku park Polskich Wynalazców[3][14].

Ochroną objętych jest sześć pomników przyrody. Wszystkie to głazy narzutowe, w tym cztery nazwane: Aleksandra, Ludwika Sawickiego, Straży Ochrony Przyrody i im. Stanisława Zwierza[15]. Północno-wschodnie krańce osiedla znajdują się w zasięgu otuliny rezerwatu przyrody Skarpa Ursynowska[16].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rada miasta stołecznego Warszawy, Uchwała nr XXV/697/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 16 stycznia 2020, s. 54.
  2. a b Rada Gminy Warszawa-Ursynów, Uchwała Nr 563 Rady Gminy Warszawa-Ursynów z dnia 18 czerwca 1998r. z późniejszymi zmianami z dnia 18 czerwca 1998 r. w sprawie wprowadzenia Miejskiego Systemu Informacji w Gminie Warszawa-Ursynów [online].
  3. a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-01-29].
  4. a b c d e f g h Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 920–921, ISBN 83-01-08836-2.
  5. a b c d e f g h i j k Spółdzielnia Budownictwa Mieszkaniowego Ursynów, Ursynów Południowy. Osiedla Imielin i Na Skraju, Prospekt, 1977.
  6. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 85150
  7. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 150471
  8. Rada m.st. Warszawy, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy ze zmianami [online], 1 marca 2018, s. 10 [dostęp 2020-01-29].
  9. Spółdzielnia Mieszkaniowa "Na Skraju" - Warszawa Ursynów. Historia [online] [dostęp 2020-01-29].
  10. Maciej Mazur, Alternatywy 4 Najsłynniejszy serial z Ursynowem w tle. Warto zobaczyć, gdzie powstawał! [online], 5 lutego 2018 [dostęp 2021-01-31].
  11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199).
  12. Ustawa z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy. (Dz.U. z 1994 r. nr 48, poz. 195).
  13. Rada Gminy Warszawa-Ursynów, Uchwała Nr 366 Zarządu Gminy Warszawa-Ursynów z dnia 9 lutego 2000r. w sprawie uzupełnienia i skorygowania Miejskiego Systemu Informacji w Gminie Warszawa-Ursynów [online].
  14. Rada m.st. Warszawy, Uchwała nr XXX/901/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie utworzenia parku miejskiego na terenie Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy i nadania mu nazwy [online], 14 maja 2020.
  15. Makarewicz Andrzej, Pomniki przyrody na terenie m.st. Warszawy, pomniki przyrody na terenie dzielnicy Ursynów [online], bip.warszawa.pl [dostęp 2021-01-23].
  16. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Rezerwat przyrody Skarpa Ursynowska [online] [dostęp 2021-01-21].