Nadwodnik sześciopręcikowy

Nadwodnik sześciopręcikowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	nadwodnikowate
Rodzaj	nadwodnik
Gatunek	nadwodnik sześciopręcikowy
	Nazwa systematyczna
	Elatine hexandra (Lapierre) DC.; J.B.A.M.de Lamarck & A.P.de Candolle, Fl. Franç., éd. 3, 6: 609 (1815)
Synonimy
	Elatine hexandra DC.; Tillaea hexandra Lapierre;
	Elatine hexandra DC.; Tillaea hexandra Lapierre;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nadwodnik sześciopręcikowy (Elatine hexandra (Lapierre) DC.) – gatunek rośliny z rodziny nadwodnikowatych (Elatinaceae).

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Występuje w zachodniej i środkowej Europie^[3]. W Polsce współcześnie rośnie w Borach Dolnośląskich, Kotlinie Oświęcimskiej i na Płaskowyżu Rybnickim^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Płożąca się, cienka, rozgałęziona, do 15 cm długości.
Liście: Ustawione naprzeciwlegle po dwa, podługowato-jajowate, z ogonkiem krótszym od blaszki.
Kwiaty: Drobne, na szypułkach, 3-krotne. Płatki białoróżowe lub różowe. Pręcików 6.
Owoc: Torebka. Nasiona prawie proste.

Kwitnący i owocujący pęd
Liście
Kwiat
Owoc

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna. Występuje głównie na dnach osuszonych stawów. Kwitnie od lipca do września. Liczba chromosomów 2n=72. Gatunek charakterystyczny zespołu Eleocharetum ovatae^[5].

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Od 2014 roku roślina jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową^[6]. W latach 2004–2014 znajdowała się pod ochroną ścisłą^[7]. Gatunek uznany został za narażony na wyginięcie i wpisany na Czerwoną listę roślin i grzybów Polski (2006)^[8] (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię EN (zagrożony)^[9]. Umieszczony także w Polskiej czerwonej księgi roślin (2001) (kategoria zagrożenia VU). W wydaniu z 2014 roku otrzymał kategorię EN (zagrożony)^[10]. Przyczyną zagrożenia jest zanieczyszczenie wód oraz niszczenie i zanikanie siedlisk^[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-18] (ang.).
↑ ^a ^b Elatine hexandra (Lapierre) DC., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-22] .
↑ Popiela A. 2001. Nadwodnik sześciopręcikowy. s. 256-258. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
↑ W. Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
↑ Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Wyd. II. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2006, s. 46, seria: Flora Polski. ISBN 83-7073-444-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-18] (ang.).

[powo-3] Elatine hexandra (Lapierre) DC., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-22] .

[4] Popiela A. 2001. Nadwodnik sześciopręcikowy. s. 256-258. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.

[matuszkiewicz-5] W. Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.

[rozp2014-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[rozp2004-7] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).

[redlist-8] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[9] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[10] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[mirkowa-11] Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Wyd. II. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2006, s. 46, seria: Flora Polski. ISBN 83-7073-444-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]