Nagroda im. Igora Zabla
Nagroda im. Igora Zabla (Igor Zabel Award for Culture and Theory) – ustanowiona w 2008 i przyznawana co dwa lata nagroda dla badaczy, kuratorów i aktywistów przyczyniających się do rozwoju kultury i sztuk wizualnych w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Nagroda jest formą upamiętnienia Igora Zabla (1958–2005), pochodzącego ze Słowenii kuratora, historyka i krytyka sztuki.
Organizatorami nagrody są austriacka Fundacja ERSTE oraz Stowarzyszenie Igora Zabla na rzecz Kultury i Teorii, powołane tym samym roku co nagroda przez Fundację ERSTE i rodzinę Zabla: żonę Mateję Kos Zabel i Bojana Zabla, ojca[1][2]. Kandydatami i kandydatkami do nagrody są wybitne osoby działające międzynarodowo w takich obszarach jak kuratorstwo, historia sztuki, pisarstwo czy krytyka artystyczna, które albo mieszkają i pracują w regionie, albo też wiążą z nim swoją działalność.
Pula nagród wynosi każdorazowo 76 tysięcy euro – na nagrodę główną przeznaczone jest 40 tysięcy euro, a resztę stanowią trzy stypendia po 12 tysięcy euro. Laureat lub laureatka nagrody zostają wybrani przez międzynarodowe jury składające się z trzech osób wyznaczonych przez organizatorów: artysty bądź artystki, kuratora/kuratorki oraz teoretyka/teoretyczki sztuki. Ponadto jedna z osób zasiadających w jury musi pochodzić ze Słowenii. Stypendyści i stypendystki nominowane są przez grono dziesięciorga ekspertów, spośród których jury wybiera dwie osoby, a trzecią wskazuje laureatka bądź laureat nagrody głównej[3][2]. W gronie jurorów i osób nominujących zasiadali związani z Polską: Hanna Wróblewska, Magdalena Radomska i Adam Szymczyk. Polskimi laureatami nagrody zostali Piotr Piotrowski (2010) i Joanna Mytkowska (2018).
Jest to najwyższa i najbardziej prestiżowa tego typu nagroda w regionie, a uroczystość jej wręczenia odbywała się każdorazowo w jednej z uznanych europejskich instytucji sztuki[4]. Jak napisała Katarzyna Bojarska:
Nagroda, jak zostało już częściowo powiedziane, przyznawana jest w dowód uznania osób, których działalność w polu kultury charakteryzuje przede wszystkim wkład w poszerzanie granic wiedzy o międzynarodowej kulturze wizualnej w rejonie Europy Środkowo-Wschodniej i na odwrót: wyprowadzanie sztuki i teorii tej części kontynentu z jej postkolonialnego getta[5].
W 2012 roku gala miała miejsce w Polsce – w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki[6]. Od 2018 r. jest wręczana wyłącznie w Lublanie, z którą Igor Zabel związany był przez całe życie, m.in. pracując jako kurator w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Moderna galerija)[7]. Ceremonii towarzyszą zwykle rozmaite wydarzenia – konferencje, wykłady, panele dyskusyjne, pokazy filmów, promocje książek etc.
Laureaci i laureatki oraz osoby uhonorowane stypendium[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ About us – Igor Zabel Association for Culture and Theory [online], www.igorzabel.org [dostęp 2020-01-28].
- ↑ a b Igor Zabel Award for Culture and Theory [online], ERSTE Stiftung, 2018 [dostęp 2020-01-28] (ang.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-01-28].
- ↑ Nagroda im. Igora Zabla dla Joanny Mytkowskiej – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie [online], artmuseum.pl [dostęp 2020-01-28] (pol.).
- ↑ Na Wschodzie dialog wciąż trwa! Wspomnienie z Ljubljany, rozmowy z WHW i Fouadem Asfourem | obieg.pl [online], archiwum-obieg.u-jazdowski.pl [dostęp 2020-01-28].
- ↑ Huncwot.com, Igor Zabel Award for Culture and Theory 2012 – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2020-01-28] (pol.).
- ↑ About award – Igor Zabel Association for Culture and Theory [online], www.igorzabel.org [dostęp 2020-01-28].