Naleśnik amerykański
Naleśnik amerykański lub amerykański placek, placuszek, pankejks, pankejk[a] (ang. American pancake, flapjack, slapjack, griddle cake albo hotcake[5]) – amerykańska wersja europejskiego naleśnika z ciasta naleśnikowego z dodatkiem środka spulchniającego (drożdży, sody lub proszku do pieczenia).
Opis[edytuj | edytuj kod]
Naleśnik amerykański to mały i gruby, okrągły i płaski, miękki i pulchny placek zrobiony ze średnio rzadkiego ciasta na bazie mąki, mleka i jajek, z dodatkiem środka spulchniającego, usmażony na złocisty kolor z obu stron na lekko natłuszczonej patelni[5][6].
Amerykanie jedzą naleśniki na śniadanie[7].
Do przygotowania amerykańskich naleśników najczęściej używa się mąki pszennej, gryczanej lub kukurydzianej[5]. Tradycyjnymi dodatkami do usmażonych naleśników są: jagody, owoce, masło razem z miodem, słodkie syropy, w tym syrop klonowy[5]. W wersji bardziej ekskluzywnej bywa podawana bita śmietana i świeże owoce[5]. W Ameryce gotowe naleśniki układa się w stos na talerzu, na samej górze kładzie kosteczkę masła i polewa syropem klonowym[8]. Naleśniki amerykańskie mogą także być podawane z plasterkami chrupiącego bekonu, usmażonego oddzielnie lub na naleśniku[9][10] oraz jajkami jako dodatek do dania głównego[6].
Szkic historyczny[edytuj | edytuj kod]
Naleśniki, w stylu francuskich crêpe, dotarły do Ameryki z Europy wraz z kolonistami. Ich smażenie i spożywanie było bardzo popularne wśród kolonistów pochodzenia angielskiego, francuskiego i holenderskiego, podczas różnych uroczystości. W późnych latach XVIII wieku ciasto na naleśniki zaczęto przygotowywać z dodatkiem środków spulchniających, najpierw drożdży, a następnie sody[11].
Przepis na naleśnik z mąki kukurydzianej, pod nazwą Indian Slapjack, znalazł się w książce kucharskiej Amelii Simmons pt. American Cookery z 1796 roku[12][13]. Naleśniki wykonane według tego przepisu były cięższe niż współczesne naleśniki ze względu na dużą proporcję mąki kukurydzianej (1 półkwarta) w stosunku do mąki pszennej (4 łyżki), oraz brak środka spulchniającego. Nie zawierały też tłuszczu ani cukru jak w obecnych przepisach na naleśniki[14].
Ewoluowały także patelnie, na których smażono naleśniki: od prostej żeliwnej patelni z rączką, trzymanej nad ogniem, aż do elektrycznej płyty umożliwiającej smażenie kilku placuszków jednocześnie czy patelni z kilkoma wgłębieniami, do których wlewa się gotowe ciasto, co pozwala uzyskać idealnie okrągły kształt[11].
W Polsce[edytuj | edytuj kod]
Współczesne amerykańskie naleśniki są grubsze i pulchniejsze niż polskie czy angielskie[b][6][7], bardziej przypominają polskie placuszki niż naleśniki[8]. W Polsce naleśniki amerykańskie są też serwowane na podwieczorek, kolację lub jako deser, np. posypane cynamonem lub z konfiturą owocową[3][8].
Przygotowanie[edytuj | edytuj kod]
Naleśniki amerykańskie przygotowuje się z mąki, jajek, mleka, roztopionego masła, soli i cukru, a ich niezbędnym składnikiem jest środek spulchniający, zwykle proszek do pieczenia, ale również soda oczyszczona lub drożdże. Wyrobione ciasto wylewa się porcjami na natłuszczoną patelnię, formując małe placuszki, i smaży przez kilka minut po obu stronach[16][17].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W potocznym języku polskim naleśniki amerykańskie są też nazywane amerykańskimi placuszkami lub amerykańskimi plackami, a także „pankejksami” lub „pankejkami”[1][2][3][4].
- ↑ Angielskie naleśniki są cienkie i lekko chrupiące, na rozgrzaną patelnię wylewa się jedynie niewielką ilość płynnego surowego ciasta, zrobionego bez środka spulchniającego, aby ledwie pokryć dno. Usmażony z obu stron naleśnik posypuje się sproszkowanym cukrem i polewa sokiem z cytryny, po czym zawija w rulonik. Tradycyjnie Anglicy jedzą tak przyrządzone naleśniki w „Dniu Naleśnika” (ang. Pancake Day albo Shrove Tuesday), czyli ostatnim dniu karnawału tzw. tłusty wtorek - odpowiednik polskiego tłustego czwartku[15]. W Ameryce Północnej angielskie naleśniki nazywają crêpe[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oryginalne amerykańskie pancakes'y. [dostęp 2017-02-24].
- ↑ Tomek Lach: Pancakes, czyli amerykańskie placki a la Nigella Lawson. 2012. [dostęp 2017-02-24].
- ↑ a b Amerykańskie naleśniki (pancakes). [dostęp 2017-02-24].
- ↑ Amerykańskie pankejki Magdy Gessler z restauracji „Marilyn”. [dostęp 2017-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-25)].
- ↑ a b c d e Andrew F. Smith: Food and Drink in American History: A "Full Course" Encyclopedia. [w:] Pancakes [on-line]. ABC - CLIO, LLC, 2013. s. 648 Volume I. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
- ↑ a b c d Geoff Wells: How to Make Authentic English Recipes. [w:] Pancakes [on-line]. Geezer Guides, 2012. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
- ↑ a b Magdalena Kisielewska: Jankeskie śniadanie - naleśniki amerykańskie. 2012. [dostęp 2012-02-24].
- ↑ a b c Naleśniki amerykańskie - na śniadanie i deser. [dostęp 2017-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-25)].
- ↑ James Martin: American-style pancakes with bacon and maple syrup. [w:] Food Recipes [on-line]. 2007. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
- ↑ Martha Stewart: Bacon Pancakes. [w:] Everday Food [on-line]. 2010. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
- ↑ a b Andrew F. Smith: The Oxford Companion to American Food and Drink. [w:] Pancake pans [on-line]. Oxford University Press, 2007. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
- ↑ Darra Goldstein: The Oxford Companion to Sugar and Sweets. [w:] Pancakes in America [on-line]. Oxford University Press, 2015. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
- ↑ Amelia Simmons: American Cookery. 1796. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
- ↑ Trudy Eden: Cooking in America, 1590-1840. [w:] Indian Slapjack [on-line]. Greenwood Press, 2006. s. 90. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
- ↑ Anglicy mają „tłusty wtorek”. [dostęp 2017-02-25].
- ↑ Nigella Lawson: American breakfast pancakes. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
- ↑ Louisa Carter: Fluffy American pancakes. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Naleśniki amerykańskie kontra angielskie (różnice) – krótki film w j. angielskim.
- Kaczor Donald robi naleśniki – film animowany pt. Śniadanie dla trojga.