Narodowa Biblioteka Walijska
Budynek biblioteki | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Aberystwyth |
Adres |
Ceredigion SY23 3BU |
Dyrektor |
Aled Gruffydd Jones |
Data założenia |
1907 |
Położenie na mapie Ceredigion | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Walii | |
52°24′52″N 4°04′08″W/52,414444 -4,068889 | |
Strona internetowa |
Narodowa Biblioteka Walijska[1][2], także Biblioteka Narodowa Walii[3] (wal. Llyfrgell Genedlaethol Cymru [ˈɬəvrgeɬ geneˈdlaɪθol kəmˈrɪ], ang. National Library of Wales) – walijska biblioteka narodowa w Aberystwyth.
Biblioteka wykonuje swoje zadania (gromadzi, opracowuje, udostępnia, a także prowadzi działalność wydawniczą i informacyjną) zarówno w języku angielskim, jak i walijskim[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Biblioteka została utworzona na mocy przywileju królewskiego (Royal Charter) z dnia 19 marca 1907 roku[5][6]. Oparta została na zbiorach znajdujących się w Old College oraz na prywatnych zbiorach kolekcjonera książek Sir Johna Williamsa. Budynek, w którym mieści się biblioteka, oddano do użytku w 1916 roku.
26 kwietnia 2013 roku dach budynku biblioteki zapalił się w części biurowej[7]. Na skutek szybko ugaszonego pożaru częściowemu zniszczeniu uległy dokumenty i zapisy inwentaryzacyjne[8].
Zbiory
[edytuj | edytuj kod]Narodowa Biblioteka Walijska jako jedna z bibliotek narodowych Wysp Brytyjskich – wraz z Biblioteką Brytyjską w Londynie, Biblioteką Bodlejańską w Oksfordzie, Biblioteką Uniwersytecką w Cambridge, Biblioteką Trinity College w Dublinie i Szkocką Biblioteką Narodową w Edynburgu – jest uprawniona do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego wszystkich publikacji wydawanych w Wielkiej Brytanii, na żądanie w ciągu roku od daty wydania, choć pierwotnie jako jedyna miała częściowo ograniczone prawa w tym zakresie[1][9].
Biblioteka posiada w swych zbiorach ok. 6 milionów druków, m.in. Czarną księgę z Carmarthen sprzed 1250 roku, będącą najstarszym zachowanym manuskryptem napisanym w całości w języku walijskim[10], pierwszą książkę wydrukowaną w 1546 roku w języku walijskim (Yny lhyvyr hwnn)[11] oraz pierwsze kompletne tłumaczenie Biblii na język walijski (Y Beibl Cysegr-lan) z roku 1588 dokonane przez biskupa Williama Morgana[12][13].
W zbiorach biblioteki znajduje się:
- 6 mln książek i czasopism,
- 5 mln dokumentów elektronicznych,
- 1,5 mln map,
- 950 tys. fotografii,
- 50 tys. dzieł sztuki,
- 30 tys. rzadkich rękopisów,
a także:
- ponad 2,1 mln metrów taśmy filmowej,
- 550 tys. godzin nagrań dźwiękowych i wideo,
- 200 tys. zapisów archiwalnych audycji telewizyjnych,
- 15 mln metrów bieżących unikatowych archiwaliów[14].
Od lat 70. XX wieku Narodowa Biblioteka Walijska potroiła liczbę gromadzonych druków[15].
Działalność
[edytuj | edytuj kod]Od roku 1988 Biblioteka Narodowa Walii prowadzi badania nad charakterystyką treściową zbiorów oraz kontroluje zgodność nabytków z przyjętą przez dyrekcję polityką ich gromadzenia. W odróżnieniu jednak od konsorcjów książnic angielskich i szkockich, kierowanych przez biblioteki narodowe, nie podjęła się realizacji programu współpracy w zakresie gromadzenia i porównywania zbiorów z innymi bibliotekami walijskimi[3].
Jest jedną z sześciu bibliotek, które od roku 1993 współtworzą bibliografię narodową Wielkiej Brytanii[16]. Wraz z Biblioteką Narodową Szkocji oraz bibliotekami uniwersyteckimi w Oksfordzie i Cambridge opracowuje 30% dokumentów[17]. Narodowa Biblioteka Walijska odpowiada za opracowanie druków z terenu Walii i dokumentów wytworzonych w języku walijskim oraz książek z terenu Wielkiej Brytanii, których tytuły zaczynają się od liter W-Z[16]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Maria Matuszewska. Egzemplarz obowiązkowy w Polsce i za granicą. „Roczniki biblioteczne”. 1, s. 261, 1971.
- ↑ Marzanna Baś, Elżbieta Kopyś. Struktura usług informacyjnych w Uniwersytecie Aberystwyth. „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”. LXI, s. 635-640, 2012. [dostęp 2014-06-20]. (pol.).
- ↑ a b Ann Wade. Wprowadzenie do Conspectusa. „Rocznik Biblioteki Narodowej”. XXXII, s. 191, 192, 1996.
- ↑ Welsh Language Scheme. National Library of Wales, 2006. [dostęp 2014-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-15)]. (ang.).
- ↑ J. H. Bowman, British librarianship and information work 2006-2010, Lulu.com, 2012, ISBN 978-1471683527 s.14
- ↑ The National Library of Wales’ Governance. National Library of Wales. [dostęp 2014-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-19)]. (ang.).
- ↑ Pożar Biblioteki Narodowej-Walia. polscott24.com, 26 kwietnia 2013. [dostęp 2014-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-25)]. (pol.).
- ↑ National Library of Wales identifies fire-damaged archives. BBC News, 4 June 2013. [dostęp 2014-06-20]. (ang.).
- ↑ Legal Deposit Libraries Act 2003. The National Archives, 30.10.2003. [dostęp 2014-06-19]. (ang.).
- ↑ The Black Book of Carmarthen. www.library.wales. [dostęp 2024-02-11]. (ang.).
- ↑ The first printed Welsh book: Yny lhyvyr hwnn (1546). Llyfrgell Genedlaethol Cymru - National Library of Wales, 30.10.2003. [dostęp 2014-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-13)]. (ang.).
- ↑ Welsh Bible 1588. Llyfrgell Genedlaethol Cymru - National Library of Wales. [dostęp 2014-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-03)]. (ang.).
- ↑ Y Beibl Cysegr-lan. Llyfrgell Genedlaethol Cymru - National Library of Wales. [dostęp 2014-06-20]. (ang.).
- ↑ Strona główna biblioteki. National Library of Wales. [dostęp 2014-06-19]. (ang.).
- ↑ Antoni Furdal. Języki celtyckie w Wielkiej Brytanii. „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Komisja Językowa”. 32, s. 27, 1978.
- ↑ a b Jan Leończuk: Od księgoznawstwa przez bibliotekoznawstwo do nauki o informacji XXI w.. Białystok: Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, 2007, s. 257.
- ↑ Jadwiga Sadowska. Międzynarodowa Konferencja na temat Narodowych Służb Bibliograficznych (Kopenhaga, 25-27 listopada 1998 r.). „Przegląd Biblioteczny”. 67 (1/2), s. 87, 1999.
- ISNI: 0000000406057171
- VIAF: 139269948
- ULAN: 500304420
- LCCN: n50062130
- GND: 1005759-6
- BnF: 12145253s
- SUDOC: 029931576
- NLA: 36113433
- NKC: kn20060124011, ko20201081262
- BNE: XX187957
- BIBSYS: 90552075
- CiNii: DA00956957
- PLWABN: 9810697463705606
- NUKAT: n2015067576
- J9U: 987007300725905171
- LNB: 000045535
- NSK: 000026254
- LIH: LNB:a16;=0L