Przejdź do zawartości

Narodowy plan bezpieczeństwa „Tarcza Wschód”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Narodowy plan bezpieczeństwa „Tarcza Wschód”
„Tarcza Wschód”
Ilustracja
Zdjęcie ilustracyjne zapory inżynieryjnej
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Granica Polski:

z Rosją

z Białorusią

Typ

Fortyfikacja stała

700 (500) km granicy

Data budowy

2024–2028

Data eksploatacji

pełna od 2028

brak współrzędnych

Narodowy plan bezpieczeństwa „Tarcza Wschód” – planowana operacja umacniania wschodniej granicy Polski i wschodniej flanki NATO; planowany system umocnień na polskich granicach z Rosją i Białorusią z budową fortyfikacji wojskowych oraz innych środków obronnych, fizycznych zapór, najnowocześniejsze systemy monitorowania przestrzeni powietrznej oraz sprzęt i system elektroniczny (2024–2028).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

18 maja 2024 podczas krakowskich uroczystości 80 rocznicy zwycięstwa w bitwie o Monte Cassino, premier Donald Tusk zapowiedział inwestycje w fortyfikacje na wschodniej granicy i system obrony powietrznej pod nazwą Narodowy plan bezpieczeństwa „Tarcza Wschód” na który zostało uruchomionych 10 mld zł z przeznaczeniem na umocnienie granicy z Rosją i Białorusią oraz budowę komponentu satelitarnego – finansowanego ze środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego[1][2]. Będzie to oddzielny projekt od istniejącej już bariery na granicy polsko-białoruskiej (będzie wzmacniana[3]), który zostanie zintegrowany z tą zaporą[4][5].

27 maja 2024 roku w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego, wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz, sekretarz stanu w MON Cezary Tomczyk oraz szef Sztabu Generalnego WP gen. Wiesław Kukuła zaprezentowali główne założenia narodowego programu odstraszania i obrony „Tarcza Wschód”[6]. Na konferencji prasowej wskazano, że narodowy programu odstraszania i obrony – „Tarcza Wschód” ma działać odstraszająco, a w razie konfliktu zwiększyć bezpieczeństwo ludności i naszych wojsk. To największa operacja umacniania wschodniej flanki NATO od 1945 roku. W ciągu czterech lat na 700-kilometrowym odcinku wschodniej i północnej granicy państwa zostanie wybudowany pas instalacji wojskowych, sięgający do 50 km w głąb kraju[7][8]. „Tarcza Wschód” ma być realizowana na czterech poziomach: wzmocnienie zdolności przeciwzaskoczeniowych (zdolności rozpoznawcze, rozwój wywiadu satelitarnego, rozbudowa systemów kamer, czujników i obiektów obserwacyjnych wzdłuż granicy, rozwój w drony); ograniczenie mobilności przeciwnika (budowa systemu fortyfikacji, zapór i obiektów obronnych, przekształcanie niektórych terenów i stopniowa zamiana ich w mokradła lub gęste lasy); zapewnienie mobilności własnych wojsk (specjalna infrastruktury dla armii); zwiększenie bezpieczeństwa wojsk i ochrona ludności cywilnej (schrony i ukrycia dla wojska i cywilów)[9]. W pasie przygranicznym zostanie wybudowana sieć masztów, które będą spełniać rolę stacji bazowych dla systemów łączności i rozpoznania na których zostaną zamontowane czujniki i kamery, a dane z nich będą przekazywane do centrów operacyjnych, zajmujących się ich analizą. Instalacje naziemne mają być wsparte rozpoznaniem z powietrza oraz przez system rozpoznania satelitarnego[7]. Powstaną także m.in. rowy przeciwczołgowe, pogłębione rowy melioracyjne, obszary przygotowane do ustawienia pól minowych oraz magazyny sprzętu i materiałów, niezbędnych w przygotowaniu granicy do obrony w przededniu ewentualnego konfliktu i późniejszego prowadzenia operacji obronnej[7][10]. W 2024 w Sztabie Generalnym WP rozpoczęły się już prace planistyczne. Został powołany międzyresortowy zespół, złożony z przedstawicieli ministerstw obrony, spraw wewnętrznych i administracji, aktywów państwowych, klimatu oraz infrastruktury. Do Sejmu RP ma wpłynąć projekt ustawy o inwestycjach mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa, który ułatwi przeprowadzenie infrastrukturalnej części programu[7].

W 2024 MON i wojsko rozpoczęło zakup sprzętu i materiałów potrzebnych do wzmocnienia granicy, a w pierwszym kwartale 2025 mają się rozpocząć pierwsze projekty budowlane. Program „Tarcza Wschód” ma być zakończony w 2028 o kosztach ok. 10 mld zł. (budżet państwa, część kosztów może sfinansować Unia Europejska). „Tarcza Wschód” jako program wzmocnienia granicy ma być uzupełnieniem projektu Bałtycka linia obrony, który jest realizowany przez kraje bałtyckie: Litwa, Łotwa i Estonia, by ostatecznie tworzyły całość będąc jedną linią obrony Unii Europejskiej i NATO[7][11][8].

Przebieg i konstrukcja programu Tarcza Wschód

[edytuj | edytuj kod]
Rejony przyszłej „Tarczy Wschód”
System umocnień „Tarcza Wschód” będzie zintegrowany z powstałą w 2022 barierą na granicy polsko-białoruskiej
Granica polsko-białoruska w Białowieży, znak graniczny nr 1488
Przebieg granicy polsko-białoruskiej
Pas drogi granicznej pomiędzy Polską i Rosją niedaleko Piasków
Przesmyk suwalski. Pogranicze Polski, Litwy, Białorusi i Rosji

W ramach programu Tarcza Wschód w roku 2024 rozpoczęła się budowa ośrodka szkolno-testowego na terenie Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych w Orzyszu, a jego głównym zadaniem będzie przygotowanie i szkolenie pododdziałów inżynieryjnych, które będą realizować zadania związane z rozbudową inżynieryjną w ramach programu oraz zadania w zakresie testowania funkcjonalności rozwiązań technologicznych i elementów fortyfikacyjnych[12].

14 października 2024 odbyły się ćwiczenia w zakresie testowania elementów do budowy Tarczy Wschód w Ośrodku Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych Orzysz (Wyręby), w tym pokaz dynamiczny obrony z wykorzystaniem obiektu „Zapora”, który obserwował premier RP Donald Tusk, wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz wiceminister obrony narodowej Cezary Tomczyk. Testy elementów Tarczy Wschód prowadzone są na obiekcie szkoleniowo-badawczym „Zapora” na poligonie w Orzyszu, a działania w zakresie testowania elementów Tarczy Wschód przeprowadzają żołnierze i sprzęt 16 Dywizji Zmechanizowanej i 2 pułku saperów z Nowego Dworu Mazowieckiego[12]. 30 listopada 2024 został ukończony pierwszy odcinek umocnień „Tarcza Wschód” na granicy z obwodem królewieckim w okolicach miejscowości Dąbrówka, woj. warmińsko-mazurskie[13].

Podstawowe dane planowanego projektu

[edytuj | edytuj kod]

Cele projektu

[edytuj | edytuj kod]

Projekt programu „Tarcza Wschód” ma na celu m.in. wzmocnienie zdolności Wojska Polskiego, w tym[6]:

  • wzmocnienie systemów wykrywania,
  • ostrzegania i śledzenia,
  • przygotowanie wysuniętych baz operacyjnych,
  • przygotowanie węzłów logistycznych
  • stworzenie odpowiedniej infrastruktury dla systemów antydronowych.

Założenia

[edytuj | edytuj kod]

Główne założenia projektu „Tarcza Wschód”[6]:

  • zwiększenie odporności państwa, odstraszanie i przygotowanie do obrony,
  • nowa infrastruktura i wykorzystane technologie mają na celu ochronę Rzeczypospolitej,
  • utrudnianie przemieszczania się wojsk przeciwnika,
  • ułatwianie poruszania się wojsk własnych,
  • ochronę ludności, zapewnienie bezpieczeństwa tym, którzy strzegą bezpieczeństwa państwa.

Wykonawca, miejsce, czas, koszty

[edytuj | edytuj kod]

W pracach zespołu ds. koordynacji zadań w ramach programu zaangażowani będą[14]:

Plan końcowego projektu

[edytuj | edytuj kod]

Planowana konstrukcja końcowego projektu

[edytuj | edytuj kod]

Planowany projekt charakteryzują m.in. następujące czynniki[6][14]:

  • wzmocniona odporność państwa w terenie przygranicznym w przygotowaniu do obrony
    • wzmocnienie zdolności przeciwzaskoczeniowych
    • ograniczenia mobilności przeciwnika
    • mobilność i kontrmobilność wojsk własnych
    • ochrona ludności cywilnej
Ilustracyjne elementy projektu
Przeciwczołgowe jeże stalowe
Ilustracyjny rów przeciwczołgowy – przełęcz nad Bartosovicami w Górach Orlickich
Ilustracyjny teren rozlewisk, bagien. Widok w pobliżu wsi Pajewo

Planowane elementy projektu

[edytuj | edytuj kod]

Projekt ma składać się m.in. z następujących elementów[6][5]

  • rowy przeciwczołgowe
  • palisady
  • drut kolczasty
  • zintegrowane zapory inżynieryjne
  • kamuflety do wysadzania
  • studzienkowanie dróg
  • pogłębianie rowów melioracyjnych
  • objazdy z przyczółkiem
  • przygotowane miejsca do niszczeń zaporowych
  • ukrycia dla żołnierzy i ludności cywilnej
  • magazyny materiałów
  • bunkry na środki rażenia
  • bunkry na środki bojowe
  • wieże systemu wykrywania
  • posterunki z Hesco
  • zabagnienia
  • zalesienia
  • planowane pola minowe
  • gniazda oporu
  • ukrycia (UBM)

Planowany przebieg, mapa projektu

[edytuj | edytuj kod]

Projekt „Tarcza Wschód” jest planowany w latach[14]:

  • prace zespołu międzyresortowego (2024-2028)
  • zakup materiałów, urządzeń i sprzętu (2025-2028)
  • wykonanie infrastruktury (2025-2028)
  • utrzymywanie infrastruktury (od 2026)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Premier Donald Tusk w Krakowie: 10 mld zł na Tarczę Wschód, umocnimy granicę. krakow.wyborcza.pl. [dostęp 2024-05-30].
  2. Zanieśmy lepszą Polskę następnym pokoleniom. polska-zbrojna.pl. [dostęp 2024-05-30].
  3. Czym jest „Tarcza Wschód”? Wicepremier, minister obrony narodowej wyjaśnia. pap.pl. [dostęp 2024-05-30].
  4. Tarcza Wschód za miliardy. Założenia Narodowego Programu Odstraszania i Obrony. rp.pl. [dostęp 2024-05-30].
  5. a b Wyrwał i Żemła: Tarcza Wschód – dlaczego wzbudza obawy. onet.pl. [dostęp 2024-05-30].
  6. a b c d e „Tarcza Wschód” wzmocni bezpieczeństwo Polski i wschodniej flanki NATO. krakow.wyborcza.pl. [dostęp 2024-05-30].
  7. a b c d e Tarcza Wschód – odstraszanie i obrona. polska-zbrojna.pl. [dostęp 2024-05-30].
  8. a b Tarcza Wschód. Eksperci mówią, co Polska powinna zrobić w pierwszej kolejności. wiadomosci.wp.pl. [dostęp 2024-05-30].
  9. „Tarcza Wschód”: rząd Tuska odrobił lekcję. Powstaną fortyfikacje, umocnienia i schrony za 10 mld zł. oko.press. [dostęp 2024-05-30].
  10. Jak będzie wyglądała Tarcza Wschód? Fortyfikacje, zapory i systemy monitorowania przestrzeni powietrznej za 10 mld zł. gazetaprawna.pl. [dostęp 2024-05-30].
  11. "Bałtycka linia obrony" ma być połączona z polską "Tarczą Wschód". Jak to może wyglądać? [online], www.rmf24.pl [dostęp 2024-05-30].
  12. a b Żołnierze testują elementy infrastruktury Tarczy Wschód [online], gov.pl [dostęp 2024-10-14].
  13. Wzmacnianie granicy w toku [online], gov.pl [dostęp 2024-11-30].
  14. a b c „Tarcza Wschód” wzmocni bezpieczeństwo Polski i wschodniej flanki NATO [online], gov.pl [dostęp 2024-05-30].