Nash Rambler
 Nash Rambler z 1952 | |
| Inne nazwy |
Hudson Rambler |
|---|---|
| Producent | |
| Okres produkcji |
1950–1955 |
| Miejsce produkcji | |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
2 i 4-drzwiowy sedan |
| Silniki | |
| Skrzynia biegów |
3-biegowa manualna |
| Napęd |
napęd tylny, silnik z przodu |
| Długość |
4470 mm (1950) |
| Szerokość |
1867 mm[1] |
| Wysokość |
1504 mm (1950) |
| Rozstaw osi |
2540 / 2743 mm[1] |
| Masa własna |
1103–1142 kg (1950) |
| Zbiornik paliwa |
76 l[1] |
| Liczba miejsc |
3–6 |
| Bagażnik |
368 l (1950)[1] |
| Dane dodatkowe | |
| Konkurencja | |
Nash Rambler – samochód osobowy klasy kompaktowej produkowany przez amerykańską firmę Nash Motors, a następnie koncern American Motors w latach 1950–1955; w ostatnim roku także pod marką Hudson Rambler. Stanowił jeden z pierwszych amerykańskich powojennych samochodów kompaktowych i zapoczątkował powrót marki Rambler.
Wyprodukowany w liczbie około 280 tysięcy sztuk, występował początkowo jako kabriolet i dwudrzwiowe kombi, później wprowadzono także wydłużone odmiany czterodrzwiowe. Napęd stanowiły silniki sześciocylindrowe.
Historia i opis modelu[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Początek produkcji – lata 1950–1952[edytuj | edytuj kod]
W marcu 1950 roku amerykańskie przedsiębiorstwo Nash przedstawiło nowy model Rambler, nazwany tak od marki pierwszych samochodów produkcji przedsiębiorstwa Jeffery, poprzednika Nasha[2]. Stał się on pierwszym przedstawicielem nowego mniejszego segmentu na rynku amerykańskim, określanego wówczas jako kompaktowy (compact car)[3]. Przyczyną jego powstania było rosnące zainteresowanie Amerykanów mniejszymi samochodami od dominujących na rynku, w tym importowanymi[2]. Z rozstawem osi 100 cali (254 cm) był on w tym roku drugim najmniejszym samochodem produkcji amerykańskiej[a]. Samochód zyskał awangardowe kształty nadwozia typowe dla większych modeli Nash, z dominującą formą jednolitej opływowej bryły pozbawionej wystających błotników i wcięć na nadkola[2]. Styl ten nazwany był przez producenta Airflyte[2]. Przedni pas zdobiły okrągłe reflektory na przedłużeniu błotników, a pod nimi znajdowały się małe okrągłe światła pozycyjne[2]. Pomiędzy błotnikami była wybrzuszona maska. Atrapa chłodnicy w owalnym wycięciu miała dwie poprzeczki, a na środku mały ozdobny stożek[2].
Pierwszą odmianą nadwoziową był dwudrzwiowy kabriolet ze stałymi ramami drzwi (określony jako typ nadwozia Landau – lando), a po kilku miesiącach uzupełniło go dwudrzwiowe kombi (ang. Station Wagon)[2]. Oba nadwozia były o nowoczesnej konstrukcji samonośnej, pięciomiejscowe, zapewniające dobrą sztywność i bezpieczeństwo[2]. Napęd stanowił sześciocylindrowy rzędowy silnik dolnozaworowy, przejęty ze starszego modelu Nash 600, o pojemności 2,8 l (172,6 cala sześciennego) i mocy brutto 82 KM[2]. Napęd przenoszony był na tylną oś poprzez trzybiegową skrzynię mechaniczną, za dopłatą dostępny był nadbieg[2]. Koła miały rozmiar 5,90×15[4]. Samochód produkowany był początkowo w jedynej wersji wykończenia Custom i miał dobre wyposażenie jak na swoje czasy, posiadając między innymi standardowe radio, zegar elektryczny, podwójne wycieraczki szyby i kierunkowskazy[4]. Dach w kabriolecie był rozciągany mechanicznie na prowadnicach ramy drzwi i mógł być częściowo otwarty[5]. Mimo mniejszych rozmiarów, Nash Rambler nie był tani i kosztował w obu wersjach 1808 dolarów, co było ceną znacząco wyższą, niż za większe pełnowymiarowe samochody z nadwoziem sedan, chociaż niższą od ich odmian kabriolet i kombi[b]. Wygoda była jednak podobna jak w dużych samochodach, wysoko oceniana była też jakość wykonania i wyposażenie[6]. Samochód spotkał się z zainteresowaniem na rynku i powstało ich w pierwszym krótkim roku modelowym 11 420, w tym 1712 kombi[4]. Produkowano je w Kenosha w stanie Wisconsin i El Segundo w Kalifornii[2].
Już w czerwcu 1950 roku wszedł na rynek Rambler 1951 roku modelowego, który nie wprowadził zmian w stylistyce ani napędzie, natomiast doszła trzecia wersja nadwoziowa o nazwie Country Club, w modnym stylu dwudrzwiowego hardtopu[7]. Odznaczał się on stylistycznie szerokim pochylonym do tyłu tylnym słupkiem dachu (który później stał się charakterystyczny dla innych samochodów Nash) i opcjonalnym kołem zapasowym Continental[7]. Ponadto, oprócz lepiej wyposażonej odmiany Custom, w gamie pojawiło się uboższe kombi o nazwie Suburban, oznaczone jako Super[7]. Ceny wynosiły od 1885 do 1993 dolarów, a powstało aż 70 002 samochodów, w tym ponad połowa kombi (35 754)[7]. W ankiecie „Popular Mechanics” doceniano go przede wszystkim z uwagi na manewrowość, ekonomię eksploatacji i przyspieszenie, a za wady uznawano niewielki bagażnik w kabriolecie i słabe radio; 60% użytkowników oceniło samochód jako doskonały, 29% jako dobry, a 1% jako zły[6]. W tym roku doszła konkurencja amerykańska w postaci kompaktowego samochodu Henry J o tym samym rozstawie osi, który był jednak tańszy, prostszy i występował tylko jako sedan[c].
Również w 1952 roku modelowym samochód nie przeszedł istotniejszych zmian. Ceny wzrosły o ponad 6% (2003–2119$), a wyprodukowano 51 752 sztuk – tym razem najpopularniejszy okazał się hardtop, z 25 785 egzemplarzami[8]. Z konkurentów, oprócz Henry J, na rynku pojawił się także nieco większy dwudrzwiowy sedan lub hardtop Willys Aero, o podobnej cenie do Ramblera, który sprzedał się w ponad 30 tysiącach sztuk[9].
Restyling – 1953 rok[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
.jpg)
W styczniu 1953 roku Nash Rambler został zmodernizowany przez studio Pininfarina, wzorem większych modeli marki, przestylizowanych już w ubiegłym roku[10]. Zmieniono całe oblachowanie w dolnej części, wprowadzając tylne światła na niewielkich płetwach wystających do tyłu[10]. Nadal koła były w większości zakryte, a na ich wysokości na całej długości nadwozia biegła ozdobna listwa ze stali nierdzewnej[10]. Powiększona szyba przednia była nieco bardziej wygięta[10]. Z przodu obniżono linię maski pomiędzy błotnikami i zmieniono atrapę chłodnicy, która otrzymała chromowaną obwódkę i pojedynczą poziomą belkę wewnątrz, z emblematem Nash pośrodku[10].
Napęd stanowił powiększony silnik R6 Super Flying Scot, dolnozaworowy, o pojemności 3 l (184 cala sześciennego) i mocy brutto 85 KM, z trzybiegową skrzynią mechaniczną, a za dopłatą silnik R6 o pojemności 3,2 l (195,6 cala sześciennego) i mocy 90 KM ze skrzynią automatyczną Dual-Range Hydra Matic (osłabiona jednostka z modelu Nash Statesman)[10]. W wyposażeniu dodatkowym pojawiły się rozkładane siedzenia przednie, tworzące jednolitą kanapę do spania[10]. Ceny pozostały podobne, a wyprodukowano ich 30 251[10]. Do grona konkurentów doszedł natomiast sedan Hudson Jet, który wraz z Willysem Aero występował w tym roku po raz pierwszy w amerykańskim segmencie kompaktowym także w odmianie czterodrzwiowej[11].
Poszerzenie palety – 1954 rok[edytuj | edytuj kod]
W listopadzie 1953 roku został wprowadzony model Ramblera na 1954 rok, w którym oprócz dotychczasowych odmian dwudrzwiowych kombi, hardtop i kabriolet pojawił się wzorem innych marek dwudrzwiowy sedan, a nadto odmiany czterodrzwiowe o większym rozstawie osi 108 cali (2743 mm): sedan i kombi Cross Country[12]. Poszerzono jednocześnie gamę wersji wykończenia, które stanowiły teraz: najuboższa DeLuxe (tylko dwudrzwiowy sedan), Super (sedan, hardtop i mniejsze kombi) i najlepiej wyposażona Custom (wszystkie nadwozia poza dwudrzwiowym sedanem)[12]. Odmiany Custom miały standardowo koło w stylu Continental na tylnym zderzaku, przez co były dłuższe o 18 cm[12]. Wersje czterodrzwiowe mieściły sześciu pasażerów[12]. Silniki pozostały takie same, z tym że odmiany czterodrzwiowe otrzymywały tylko silnik 3,2 l (90 KM) z trzybiegową skrzynią mechaniczną, a za dopłatą skrzynią automatyczną[12].
Oprócz poszerzenia cennika o tańsze wersje nadwoziowe, znacząco obniżono ceny wszystkich wersji Ramblera, które zaczynały się teraz od 1550 dolarów za dwudrzwiowy sedan DeLuxe przez 1795 za czterodrzwiowy sedan Super i 1800 za dotychczasowe kombi Super do 2050 dolarów za czterodrzwiowe kombi Custom Cross Country[12]. Ceny sedanów były ogólnie porównywalne z cenami większych samochodów pełnowymiarowych, jednakże bardziej prestiżowe odmiany hardtop, kabriolet i kombi Ramblera były nadal tańsze od ich odpowiedników[d]. Wyprodukowano jednak niewiele więcej – 36 175 samochodów, z tego prawie 21 tysięcy w odmianach czterodrzwiowych[12].
Usamodzielnienie modelu Rambler – 1955 rok[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Od listopada 1954 roku wprowadzono model na 1955 rok, który w ramach nowo utworzonego koncernu American Motors był sprzedawany także pod marką i ze znakiem firmowym Hudson[13]. Odtąd był określany po prostu jako Rambler i traktowany jako samodzielny model koncernu[14]. Zrezygnowano w nim z charakterystycznych zakrytych przednich nadkoli, które ograniczały promień skrętu. Dzięki temu, średnica skrętu dwudrzwiowego modelu – 11 m, była najniższa z samochodów amerykańskich w tym roku[14]. Zmieniono także atrapę chłodnicy na kratę[15].
Z gamy nadwozi usunięto kabriolet oraz dokonano w niej przesunięć, udostępniając więcej nadwozi w bazowej wersji DeLuxe, a także dodając w niej dwudrzwiowy trzymiejscowy Business Sedan obok pięciomiejscowego Club Sedan[15]. Jedynym silnikiem pozostał 3,2 l o mocy 90 KM[15]. W wyposażeniu opcjonalnym pojawiła się klimatyzacja (345 dolarów)[15]. Dokonano niewielkich korekt cen, które wynosiły od 1457 dolarów za DeLuxe Business Sedan do 1995 dolarów za kombi Custom Cross Country i 2098 dolarów za hardtop Custom Country Club[15]. Rambler był w tym roku najtańszym samochodem produkcji amerykańskiej, chociaż jego cena była niewiele niższa od budżetowego segmentu samochodów pełnowymiarowych Chevrolet, Ford i Plymouth[16]. W drugiej połowie roku pozostał on ostatnim amerykańskim samochodem kompaktowym z uwagi na zaprzestanie w kwietniu produkcji samochodów Willys Aero, a jeszcze w poprzednim roku Hudson Jet i Henry J[17]. Wyprodukowano w konsekwencji znacznie więcej samochodów – 56 009 jako Nash i 24 194 jako Hudson, które stanowiły ponad 50% sprzedaży obu marek[18].
Następcą na 1956 rok modelowy był już tylko czterodrzwiowy Nash Rambler nowej generacji o dłuższym rozstawie osi 108 cali (późniejszy Rambler Six). Z uwagi jednak na zainteresowanie na rynku, produkcję nieco przestylizowanego dotychczasowego modelu o rozstawie osi 100 cali wznowiono w 1958 roku modelowym pod nazwą Rambler American[19].
Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]
|
1951:
Wymiary:
Napęd:
Układ jezdny: |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Niszowa marka Crosley produkowała w tym czasie w stosunkowo niewielkiej liczbie małe tanie spartańsko wykończone samochody Crosley CD o rozstawie osi 80 cali (Flory 2008 ↓, s. 267-268)
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 298. Ceny sedanów Chevroleta czy Forda z 1950 zaczynały się odpowiednio od 1403 lub 1424 dolarów, lecz ceny kombi od 1994 lub 2111 dolarów (Flory 2008 ↓, s. 261-279)
- ↑ Henry J w pierwszym roku sprzedał się w większej liczbie 78 383 sztuk, przy cenie bazowej poniżej 1500 dolarów. W 1952 roku produkcja Henry J i jego bliźniaczej marki Allstate wyniosła już tylko 25 tysięcy sztuk (o ponad połowę mniej od Ramblera), w 1953 roku 18 tysięcy, a w 1954 ją zakończono, sprzedając nieco ponad tysiąc (Flory 2008 ↓, s. 352, 393, 425, 471, 502, 577)
- ↑ Na przykład ceny Forda z 1954: sedan 4-d Ford Customline 1793 dolary, dwudrzwiowe kombi Ranch Wagon – 2029 dolarów, czterodrzwiowe kombi Country Sedan – 2202 dolary (Flory 2008 ↓, s. 575-577).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Flory 2008 ↓, s. 297-298, 671-674.
- ↑ a b c d e f g h i j k Flory 2008 ↓, s. 295-298.
- ↑ Jessica Donaldson: 1950 Nash Rambler. [dostęp 2020-05-12]. (ang.).
- ↑ a b c Flory 2008 ↓, s. 297-298.
- ↑ Nash Rambler. „Popular Mechanics”. 93 (5), s. 105, maj 1950. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Floyed Clymer. The owners report on the Nash Rambler. „Popular Mechanics”. 95 (1), s. 141-145, 258-260, styczeń 1951. (ang.).
- ↑ a b c d Flory 2008 ↓, s. 368-371.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 444-447.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 466-468.
- ↑ a b c d e f g h Flory 2008 ↓, s. 518-521.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 506, 544.
- ↑ a b c d e f g Flory 2008 ↓, s. 593-597.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 653-654.
- ↑ a b New cars for 1955. „Popular Mechanics Magazine”. 102 (6), s. 99, grudzień 1954. (ang.).
- ↑ a b c d e Flory 2008 ↓, s. 671-674.
- ↑ Leo Donovan. Parade of 1955 cars. „Popular Mechanics Magazine”. 103 (2), s. 144-145, luty 1955. (ang.).
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 577-580, 697.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 656-657, 671-674.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 928.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J. "Kelly" Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).