National Geographic

„National Geographic”

okładka numeru „National Geographic” ze stycznia 1915 roku
Częstotliwość	miesięcznik
Państwo	Stany Zjednoczone
Adres	P.O. Box 63002, Tampa, Florida 33663-3002
Wydawca	National Geographic Society
Tematyka	geografia
Pierwszy numer	22 września 1888
Redaktor naczelny	Nathan Lump
Strona internetowa

Logo National Geographic – żółta ramka

National Geographic (dawniej „The National Geographic Magazine”, czasami oznaczany jako NAT GEO) – amerykański miesięcznik wydawany przez National Geographic Partners. Czasopismo zostało założone w 1888 roku jako czasopismo naukowe, dziewięć miesięcy po założeniu towarzystwa, ale obecnie jest czasopismem popularnym. W 1905 roku zaczął zawierać zdjęcia, styl, za który stał się dobrze znany. Pierwsze kolorowe zdjęcia pojawiły się w latach 1910. Podczas zimnej wojny magazyn zobowiązał się do przedstawienia zrównoważonego spojrzenia na fizyczną i ludzką geografię krajów za żelazną kurtyną. Później magazyn otwarcie wypowiadał się na tematy środowiskowe.

Do 2015 roku magazyn był w całości własnością i był zarządzany przez Towarzystwo National Geographic. Od 2019 roku pakiet kontrolny należy do The Walt Disney Company.

Tematy artykułów dotyczą zazwyczaj geografii, historii, przyrody, nauki i kultury światowej. Magazyn jest dobrze znany ze swojego charakterystycznego wyglądu: grubego kwadratowego formatu z błyszczącą okładką i żółtym prostokątnym obramowaniem. Dodatki mapowe od National Geographic Maps są dołączane do subskrypcji, a magazyn jest dostępny w tradycyjnym wydaniu drukowanym i interaktywnym wydaniu online.

W czerwcu 2023 roku oddział amerykański zwolnił wszystkich swoich dziennikarzy.

„National Geographic Polska”

Pierwszy numer polskiej wersji magazynu – wydawanego pod nazwą „National Geographic Polska” – ukazał się w październiku 1999, a poprzedził go Numer specjalny, zapowiadający ukazywanie się polskiej edycji „National Geographic”. Pierwszym redaktorem naczelnym był Dariusz Raczko (1999–2005), następnie funkcję tę pełnili: Marcin Jamkowski (2005–2007), Martyna Wojciechowska (2007–2017) i Agnieszka Franus (2017–2023), Łukasz Załuski (od 2023). Polskim wydawcą na zasadzie licencji jest wydawnictwo Hubert Burda Media. Średnia sprzedaż magazynu wynosi 22 057 egzemplarzy (I półrocze 2019).

Fotografia

Oprócz artykułów o krajobrazach, historii czy kulturze rozmaitych miejsc na Ziemi, magazyn publikuje doskonałej jakości fotografie i jest uważany za jedno z prekursorskich czasopism w dziedzinie foto-dziennikarstwa. Już w latach 20. XX wieku magazyn publikował kolorowe fotografie, w owym czasie bardzo rzadkie.

Jednym z najsławniejszych zdjęć „National Geographic” jest „Afgańska dziewczyna”. Zdjęcie to ukazało się na okładce czerwcowego wydania Magazynu z 1985 roku. Autorem zdjęcia jest fotograf Steve McCurry, który zrobił słynne zdjęcie w 1984. Przedstawia ono 14-letnią wówczas uciekinierkę z oczami o przenikliwym, pełnym strachu spojrzeniu. Po poszukiwaniach została ona w 2002 zidentyfikowana jako Sharbat Gula z plemienia Pasztunów. Żyje ona do dziś w Afganistanie wraz z mężem i trójką córek. Jej historia ukazała się w marcu 2003 na łamach miesięcznika, a także jako film dokumentalny pokazany w kanale telewizyjnym towarzystwa.

Magazyn jest też znany z częstego publikowania bardzo dokładnych map regionów, które opisuje w artykułach. Archiwa map były niejednokrotnie wykorzystywane przez rząd amerykański, gdy sam nie miał dostępu do dokładniejszych map we własnych zasobach.

Dopiero w 1960 zaczęto publikować zdjęcia na okładce – wcześniej okładka zawierała wyłącznie tekst.

Edycje językowe

W 1995 zadebiutowała japońska wersja magazynu „National Geographic” jako pierwsza nieanglojęzyczna edycja, a w następnych latach pojawiły się kolejne. Poniższa tabela zawiera listę ukazujących się obecnie edycji językowych.

Język (państwo)	Strona internetowa	Pierwszy numer
angielski (Stany Zjednoczone)	http://www.nationalgeographic.com/ngm	październik 1888
angielski (Wielka Brytania)	https://www.nationalgeographic.co.uk/	styczeń 2018
arabski	ngalarabiya.com	październik 2010
bułgarski	http://www.nationalgeographic.bg	listopad 2005
chiński	http://www.ngchina.com.cn/	lipiec 2007
chiński (Tajwan)	http://www.ngm.com.tw/	styczeń 2001
czeski	http://www.national-geographic.cz/	październik 2002
francuski	http://www.nationalgeographic.fr/	październik 1999
gruziński	http://www.nationalgeographic.ge/	październik 2012
hebrajski		czerwiec 1998
hiszpański (Ameryka Łacińska)	http://www.ngenespanol.com/	listopad 1997
hiszpański (Hiszpania)	http://www.nationalgeographic.com.es/	październik 1997
hiszpański (Meksyk)	https://www.ngenespanol.com/	maj 2018
indonezyjski	http://www.nationalgeographic.co.id/	marzec 2005
japoński	http://www.nationalgeographic.jp/	kwiecień 1995
kazachski	www.nationalgeographic.kz	luty 2016
koreański (Korea Południowa)	http://www.nationalgeographic.co.kr/	styczeń 2000
litewski	http://www.nationalgeographic.lt/	październik 2009
niderlandzki (Holandia/Belgia)	http://www.nationalgeographic.nl/	październik 2000
niemiecki	http://www.nationalgeographic.de/	październik 1999
polski	http://www.national-geographic.pl/	październik 1999
portugalski (Portugalia)	http://www.nationalgeographic.pt/	kwiecień 2001
słoweński	http://www.nationalgeographic.si/	kwiecień 2006
tajski	http://www.ngthai.com/	sierpień 2001
węgierski	http://www.geographic.hu/	marzec 2003
włoski	http://www.nationalgeographic.it/	luty 1998

Następujące wersje językowe magazynu przestały się ukazywać:

Język (państwo)	Pierwszy numer	Ostatni numer	Liczba wydanych numerów
mongolski	październik 2012	czerwiec 2014	21
grecki	październik 1998	grudzień 2014	194
ukraiński	kwiecień 2013	styczeń 2015	21
azerski	wrzesień 2014	grudzień 2015	16
łotewski	październik 2012	marzec 2016	42
perski (Iran)	październik 2012	wrzesień 2018	69
portugalski (Brazylia)	maj 2000	listopad 2019	234
duński	wrzesień 2000	grudzień 2020	243
norweski	wrzesień 2000	grudzień 2020	243
szwedzki	wrzesień 2000	grudzień 2020	243
fiński	styczeń 2001	grudzień 2020	239
angielski (Indie)	sierpień 2013	grudzień 2021	100
estoński	październik 2011	grudzień 2021	123
rumuński	maj 2003	grudzień 2021	224
rosyjski	październik 2003	marzec 2022	221
turecki	maj 2001	czerwiec 2022	254
chorwacki	listopad 2003	styczeń 2023	230
serbski	listopad 2006	grudzień 2023	206

Nagrody

• 1978: Nagroda im. Ericha Salomona.

Linki zewnętrzne

• National Geographic Polska
• National Geographic Online (ang.)
• How They Found National Geographic’s „Afghan Girl” (ang.)