Neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego
Neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego (BDNF, z ang. brain-derived neurotrophic factor) – białko wydzielane przez neurony, należące do rodziny czynników wzrostu nerwów[1]. W mózgu BDNF warunkuje funkcjonowanie neuronów siatkówki, cholinergicznych i dopaminergicznych. W obwodowym układzie nerwowym wywiera wpływ na motoneurony i neurony czuciowe.
BDNF może swobodnie przekraczać barierę krew mózg[2]. Jego efekt centralny i obwodowy polega na regulacji istotnych funkcji fizjologicznych i patologicznych organizmu: rozwój i wzrost neuronów, procesy uczenia się i pamięci, apoptozy, neurogenezy oraz neuroregeneracji poprzez aktywację receptorów TrkB i p75NTR[2]. Obniżenie poziomu BDNF pośredniczy w neurodegeneracji neuronów w tym neuronów dopaminergicznych i jest obserwowane w chorobie Parkinsona[2]. Regularnie powtarzany długotrwały wysiłek fizyczny lub proces treningowy o średniej lub dużej intensywności wywołuje wzrost poziomu BDNF i receptora TrkB w regionach mózgu odpowiedzialnych za aktywność motoryczną, zapobiegając procesom neurodegeneracji, szczególnie u osób starszych[2]. Wyniki licznych badań wykazują, że regularna długotrwała aktywność fizyczna zapobiega występowaniu chorób neurodegeneracyjnych u osób starszych[2]. Wysiłek fizyczny powoduje poprawę sprawności ruchowej, zwiększenie siły mięśni u osób w podeszłym wieku[2]. Ponadto terapia ruchowa w postaci treningu wytrzymałościowego, treningu oporowego, intensywnego treningu mieszanego lub interwałowego wytrzymałościowego treningu o dużej intensywności powodowała zmniejszenie objawów klinicznych[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ P. Lu, A. Blesch, M.H. Tuszynski, Neurotrophism without neurotropism: BDNF promotes survival but not growth of lesioned corticospinal neurons, „The Journal of Comparative Neurology”, 436 (4), 2001, s. 456–470, DOI: 10.1002/cne.1080, PMID: 11447589 [dostęp 2025-02-27] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Paulina Małczyńska i inni, Rola mózgowego czynnika neurotroficznego (BDNF) w procesach neurodegeneracji oraz w mechanizmach neuroregeneracji wywołanej wzmożoną aktywnością fizyczną, „Postępy Biochemii”, 65 (1), 2019, s. 2–8, DOI: 10.18388/pb.2019_251 [dostęp 2025-02-27].
