Nicola Chiaromonte
.png)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
Nicola Chiaromonte (ur. 12 lipca 1905 w Rapolla, zm. 18 stycznia 1972 w Rzymie) – włoski eseista i działacz antyfaszystowski.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1934 roku Chiaromonte opuścił Włochy, sprzeciwiając się w faszystowskiemu rządowi Benita Mussoliniego. Walczył podczas hiszpańskiej wojny domowej po stronie republikańskiej w eskadrze André Malraux. W 1941 roku przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie był ważną postacią wśród lewicowych ruchów sprzeciwiających się stalinizmowi. W latach 1956-1968 z Ignazio Silonem współredagował włoski miesięcznik Tempo presente[1].
Zmarł na atak serca[2] w Rzymie, podczas nagrywania wywiadu radiowego[3].
Chiaromonte za swojego mistrza i „przewodnika duchowego” uważał Andreę Caffiego (1886-1955), „włosko-rosyjskiego kosmopolitę, człowieka skrytego, o zadziwiającej kulturze i szerokości zainteresowań”[4], którego poznał w Paryżu w 1932 roku. Do śmierci Caffiego Chiaromonte toczył z nim dyskusje na tematy polityczne, społeczne i kulturalne[5]. Książka Critica della violenza (Krytyka przemocy) Caffiego z 1966 roku została przygotowana do druku i opatrzona przedmową przez Chiaromontego[6].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
W języku oryginalnym[edytuj | edytuj kod]
- 1960 La situazione drammatica
- 1971 Credere e non credere
- 1976 Scritti politici e civili (pisma polityczne)
- 1976 Scritti sul teatro (pisma teatralne)
- 1978 Silenzio e parole (pisma literacko-filozoficzne)
- 1992 Il tarlo della conscienza (z przedmową Gustawa Herlinga-Grudzińskiego)
- 1995 Che cosa rimane. Taccuini 1955-1971 (z przedmową Wojciecha Karpińskiego)
- 2013 Fra me e te la verità, lettere a Muska (pod redakcją Wojciecha Karpińskiego i Cesare Panizza, posłowie Wojciech Karpiński)
Trzy tomy wydane w latach 1976-1978 opracowała po śmierci pisarza wdowa po nim, Miriam Chiaromonte.
W języku angielskim[edytuj | edytuj kod]
- 1970 The Paradox of History: Stendhal, Tolstoy, Pasternak and Others
- 1976 The Worm of Consciousness and Other Essays (pod redakcją Miriam Chiaromonte, wstęp Mary McCarthy)
W języku polskim[edytuj | edytuj kod]
- 1996 Granice duszy (tłum. Stanisław Kasprzysiak)
- 2001 Co pozostaje. Notesy 1955-1971 (tłum. Stanisław Kasprzysiak)
- 2014 Notatki (tłum. Stanisław Kasprzysiak)
- 2018 Listy do Muszki (tłum. Alina Kreisberg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nota biograficzna [w:] Nicola Chiaromonte, Granice duszy, Warszawa 1996, ss. 404-406.
- ↑ Wojciech Karpiński, Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”' [w:] tegoż, Herb wygnania, Warszawa 2012, s. 61.
- ↑ Gustaw Herling-Grudziński, Z dziennika pisanego nocą, wpis z 18 stycznia 1972 [w:] Nicola Chiaromonte, Granice duszy, Warszawa 1996, s. 5.
- ↑ Wojciech Karpiński, Nicola Chiaromonte i jego „Notesy” [w:] tegoż, Herb wygnania, Warszawa 2012, s. 64.
- ↑ Gino Bianco, Chiaromonte i Caffi — wzajemne listy [w:] Nicola Chiaromonte, Granice duszy, Warszawa 1996, s. 388.
- ↑ Nicola Chiaromonte, Andrea Caffi [w:] tegoż, Granice duszy, Warszawa 1996, s. 217.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wojciech Karpiński, Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”' [w:] tegoż, Herb wygnania, Warszawa 2012.
- Wojciech Karpiński, Czytanie Chiaromontego [w:] tegoż, Twarze, Warszawa 2012 (tekst dostępny online).
- Piero Craveri: Nicola Chiaromonte in Dizionario Biografico — Treccani. [dostęp 2015-03-03]. (wł.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ISNI: 0000000121230268, 0000000382481188
- VIAF: 264608918
- LCCN: n50037998
- GND: 11936414X
- BnF: 12059632x
- SUDOC: 028845277
- SBN: RAVV026366
- NLA: 35027875
- BNE: XX1168631, XX1155785
- NTA: 071887296
- CiNii: DA14372375
- Open Library: OL137433A
- PLWABN: 9810676319105606
- NUKAT: n96500222
- J9U: 987007272696805171
- PTBNP: 1540503
- CANTIC: a19653712
- LIH: LNB:BASB;=r5
- WorldCat: lccn-n50037998