Niegodność dziedziczenia
Niegodność dziedziczenia – instytucja regulowana przez art. 928 IV księgi polskiego Kodeksu cywilnego (prawo spadkowe). Spadkobiercę wyłączonego od dziedziczenia z powodu uznania za niegodnego dziedziczenia, traktuje się w taki sposób, jak gdyby nie dożył otwarcia spadku.
Uznanie za niegodnego dziedziczenia może być dokonane wyłącznie przez sąd i tylko w przypadkach, kiedy spadkobierca[1]:
- dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciw spadkodawcy
- podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z powyższych czynności
- umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez kogoś podrobionego lub przerobionego
- uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową
- uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.
Legitymację do domagania się uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia ma każdy, kto ma w tym interes prawny. Z żądaniem tym można wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym powzięto informację o przyczynie niegodności, jednakże nie później niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku[2].
Jeżeli jednak spadkodawca przebaczy spadkobiercy, który mógłby na podstawę ww. przesłanek zostać uznany za niegodnego dziedziczenia, to spadkobierca taki nie może zostać uznany za niegodnego[3]. Jeżeli natomiast przebaczenie nastąpiło w chwili, kiedy spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, to przebaczenie takie jest skuteczne, pod warunkiem, że nastąpiło ono z dostatecznym rozeznaniem[4].
Spadkobierca wyłączony od dziedziczenia z powodu uznania za niegodnego dziedziczenia jest traktowany w taki sposób, jak gdyby nie dożył otwarcia spadku[5]. Przyjęta w ten sposób fikcja prawna nie wyklucza dziedziczenia po zmarłym spadkodawcy przez osoby uprawnione do dziedziczenia po osobie uznanej za niegodną dziedziczenia. Tytułem przykładu: jeżeli uprawniony do dziedziczenia po spadkodawcy jego syn zostanie uznany za niegodnego dziedziczenia, po spadkodawcy dziedziczą jego małżonka i zstępni lub w ich braku, inni spadkobiercy.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Art. 928 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)
- ↑ Art. 929 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)
- ↑ Art. 930 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)
- ↑ Art. 930 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)
- ↑ Art. 928 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)
Artykuł uwzględnia ograniczony pod względem terytorialnym stan prawny na 2 września 2011. Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.