Nikołaj Łobaczewski

Nikołaj Iwanowicz Łobaczewski
Portret Łobaczewskiego
Data i miejsce urodzenia	20 listopada?/ 1 grudnia 1792 Niżny Nowogród
Data i miejsce śmierci	12 lutego?/ 24 lutego 1856 Kazań
Zawód, zajęcie	matematyk

Nikołaj Iwanowicz Łobaczewski (ros. Николай Иванович Лобачевский) (ur. 20 listopada^?/ 1 grudnia 1792 w Niżnym Nowogrodzie, zm. 12 lutego^?/ 24 lutego 1856 w Kazaniu) – rosyjski matematyk.

Życiorys

Nikołaj Iwanowicz Łobaczewski urodził się w Niżnym Nowogrodzie, w Rosji, w 1792 roku. Jego rodzicami byli Iwan Maksymowicz Łobaczewski oraz Praskowia Aleksandrowna Łobaczewska. Gdy w 1800 roku zmarł jego ojciec, rodzina przeniosła się do Kazania. Tam uczęszczał do gimnazjum, a następnie od 1807 na uniwersytet w Kazaniu, założony ledwie trzy lata wcześniej. Tam w roku 1811 uzyskał magisterium z fizyki. Trzy lata później zaczął tam wykładać, w roku 1822 otrzymał profesurę, w 1827 roku zaś został wybrany rektorem. Wykładał matematykę, fizykę oraz astronomię. W 1832 ożenił się z Warwarą Aleksiejewną Moisiejewą. Razem mieli ponoć osiemnaścioro dzieci, z czego siedmioro dożyło dorosłości. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia, w 1846 został zmuszony do opuszczenia uniwersytetu. Zmarł w biedzie w 1856 roku.

Odkrycia matematyczne

Łobaczewski w 1855. Dagerotyp

Łobaczewski jest twórcą (niezależnie od Jánosa Bolyai’a) geometrii nieeuklidesowej – konkretnie hiperbolicznej, zwanej też geometrią Łobaczewskiego.

Nagrody

Kazański Uniwersytet Państwowy przyznaje Medal Łobaczewskiego od 1992 roku, natomiast od 1897 przyznawana jest Nagroda Łobaczewskiego.