Nonouti
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Archipelag |
Wyspy Gilberta |
| Powierzchnia |
19,85 km² |
| Populacja (2010) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Kiribati | |
Nonouti – atol w archipelagu Wysp Gilberta, położony w środkowej części Oceanu Spokojnego. Należy do Kiribati. Trzeci co do wielkości atol Wysp Gilberta i piąty Kiribati. Ma 36,72 km długości, 0,92 km w najszerszym miejscu i 0,07 km w najwęższym miejscu. Centrum administracyjnym wyspy jest Matang[1].
Siedziba lokalnej rady wyspiarskiej[1].
Ludność
[edytuj | edytuj kod]Liczba mieszkańców w 2010 wynosiła 2 683 osób, natomiast w 2020 2749 osób. 40% ludności ma mniej niż 15 lat[1][2].
Na atolu znajduje się 9 wsi (w nawiasie liczba mieszkańców w 2020):[2]
- Abamakoro (113)
- Autukia (71)
- Benuaroa (200)
- Matang (583)
- Rotuma (396)
- Taboiaki (667)
- Temanoku (280)
- Temotu (220)
- Teuabu (219)
Warunki naturalne
[edytuj | edytuj kod]Głównym źródłem wody pitnej jest woda podziemna, wydobywana ze studni o głębokości 3-5 m. Łatwo ulegają one wysychaniu szczególnie na północnych i południowych krańcach wyspy oraz zasalaniu przez wody morskiej. Wysepka Noumatong jest ostoją ptaków i podlega ochronie. W lagunie występuje bogata różnorodność ryb. Problemem są erozja wybrzeża i powodzie[1].
Gospodarka, transport, edukacja
[edytuj | edytuj kod]Ludność zajmuje się głównie rybołówstwem i rolnictwem. Ważną gałęzią gospodarki atolu jest produkcja kopry. Pieniądze przysłane są również przez krewnych pracujących na Tarawie lub za granicą[1].
Dostęp do atolu mają średniej wielkości łodzie. Wzdłuż wyspy biegnie droga. Znajduje się tu port lotniczy Nonouti[1].
Na Nonouti znajduje się 7 szkół podstawowych i 2 szkoły średnie (1 junior secondary school i 1 high school)[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wyspa jest kolebką katolicyzmu na Wyspach Gilberta. Religię tą wprowadziło w drugiej połowie XIX w. dwóch mieszkańców wyspy, którzy przyjęli chrzest pracując na innych wyspach Pacyfiku. Katolicy zbudowali kościół, w którym gromadzili się w niedziele na modlitwę i śpiewanie hymnów. 10 maja 1888 przybyli pierwsi europejscy misjonarze, zostając na Nonouti zorganizowaną wspólnotę katolicką, liczącą 560 osób ochrzczonych i 600 osób przygotowujących się do chrztu[3].
Ludzie związani z Nonouti
[edytuj | edytuj kod]- Ieremia Tabai – pierwszy prezydent Kiribati; urodzony na Nonouti
- Tonginako Nakuau – kiribatyjski polityk; urodzony na Nonouti
- David Katoatau – kiribatyjski sztangista, olimpijczyk; urodzony na Nonouti
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Office of Te Beretitent - Republic of Kiribati Island Report Series. 2012 11. Nonouti. REPUBLIC OF KIRIBATI ISLAND REPORT SERIES. [dostęp 2025-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-19)]. (ang.).
- ↑ a b Population and Housing Census 2020. Kiribati National Statistics Office. [dostęp 2025-09-16]. (ang.).
- ↑ Unia Pacyfiku Misjonarzy Najświętszego Serca Jezusowego. [dostęp 2025-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-16)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Office of Te Beretitent - Republic of Kiribati Island Report Series. 2012 11. Nonouti. REPUBLIC OF KIRIBATI ISLAND REPORT SERIES. [dostęp 2025-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-19)]. (ang.).