Norny

Norny pod drzewem Yggdrasil

Norny – w mitologii nordyckiej trzy boginie przeznaczenia, przędące nić ludzkiego życia, odpowiednik greckich Mojr. Ponadto potrafiły zsyłać koszmary nocne i tworzyły runy. Pojawiały się przy narodzinach, ale mogły też przeciąć złotą nić życia sprowadzając śmierć. Norny nie należały do odrębnej rasy. Mogły pochodzić zarówno od karłów (córki krasnoluda Dwalina), olbrzymów, elfów, jak i samych Asów. Ich kult przetrwał nawet przyjęcie chrześcijaństwa. Na ścianie kościoła Borgund (Norwegia) odkryto inskrypcję mówiącą: „Zarówno dobro, jak i zło dają Norny, mnie przyniosły wielką boleść”.

• Urd (Urdhr; Los, Przeznaczenie) – odpowiedzialna jest za przeszłość. Utożsamiana z przybywającym księżycem, uważana za dobroczynną i błogosławiącą ludziom.
• Werdandi (Werdhandi, Stawanie Się) – odpowiedzialna za teraźniejszość. Utożsamiana z księżycową pełnią, także uznawana za boginię dobroczynną.
• Skuld (Obowiązek) – odpowiedzialna za przyszłość. Najmłodsza z Norn, określała długość życia narodzonych dzieci, uważano ją za bezlitosną i okrutną, personifikowała księżyc ubywający.

Norny mieszkały w okolicach najwyższego korzenia Yggdrasila (wiecznie zielonego jesionu, gałęziami sięgającego nieba, a korzeniami – podziemnej krainy zmarłych) wychodzącego z Asgardu, nieopodal mrocznej studni Urd (była ona źródłem siły drzewa). W pobliżu znajdowało się jezioro, z którego czerpały wodę, by podlewać korzeń.

Zobacz też

• bogowie nordyccy
• bóstwa lunarne
• mitologia nordycka
• Pierścień Nibelunga – Zmierzch bogów
• dola (mitologia)

Bibliografia

• Magdalena Turowska-Rawicz, Robert Sypek, Mitologie świata - Ludy Skandynawskie, Tom 12, Wydawnictwo; Rzeczpospolita S.A., Warszawa 2007, ​ISBN 978-83-89840-13-4​