Novi (silnik)

Novi – doładowany silnik V8 używany w wyścigach Indianapolis 500. Został zaprojektowany przez Buda Winfielda i Leo Goossena, a zbudował go Fred Offenhauser^[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Silnik ten został po raz pierwszy użyty pod nazwą „Winfield” w 1941 roku w Millerze z 1935 roku i osiągał moc maksymalną 450 KM. Wystawiony on został w tym samym roku w wyścigu Indianapolis 500. Mimo faktu, iż samochód ten bardzo trudno się prowadził^[2], to Ralph Hepburn zajął nim czwarte miejsce w Indianapolis^[3]. W 1946 roku jednostka Novi osiągała 510 KM mocy^[4]. Silnik ten był hałaśliwy i wydawał charakterystyczny dźwięk^[1].

W latach 50. Frank Kurtis przekonał właściciela Novi Lewisa Welcha, by firma przeprojektowała silnik tak, by dostosować go do tylnego napędu^[5]. W 1956 roku Paul Russo, korzystając z Kurtisa Krafta-Novi, prowadził w Indianapolis 500 do 21 okrążenia^[6]. Rok później Russo zajął czwarte miejsce^[7]. W 1961 roku firma Novi została zakupiona przez Andy'ego Granatellego^[8]. Ostatnim występem silników Novi w Indianapolis był rok 1966, kiedy to Greg Weld nie zakwalifikował się po wypadku w treningu^[9].

Wyniki w Indianapolis 500[edytuj | edytuj kod]

Legenda oznaczeń w tabelach wyników Wyświetl szablon na nowej stronie
Oznaczenie	Wyjaśnienie
Złoty	Zwycięzca lub mistrzostwo
Srebrny	2. miejsce lub wicemistrzostwo
Brązowy	3. miejsce lub II wicemistrzostwo
Zielony	Ukończył, punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy zdobył co najmniej jeden punkt na przestrzeni sezonu, poza trzema powyższymi opcjami)
Niebieski	Ukończył, nie punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy nie zdobył co najmniej jednego punktu na przestrzeni sezonu)
Czerwony	Nie zakwalifikował się (NZ)
Czerwony	Nie prekwalifikował się (NPK)
Różowy	Nie ukończył (NU)
Różowy	Niesklasyfikowany (NS) (w klasyfikacji generalnej, gdy nie został sklasyfikowany w żadnym wyścigu sezonu)
Czarny	Zdyskwalifikowany (DK)
Czarny	Wykluczony (WYK/EX)
Biały	Nie wystartował (NW)
	Kontuzjowany (K/INJ)
	Wyścig odwołany (OD/C)
Bez koloru	Został wycofany (WYC/WD)
	Nie przybył (NP/DNA)
	Nie brał udziału w treningach (NT/DNP)
	Nie został zgłoszony (–)
Pogrubienie	Start z pole position
Kursywa	Najszybsze okrążenie wyścigu
†	Nie ukończył, ale jego rezultat został zaliczony ze względu na przejechanie więcej niż 90% dystansu wyścigu.
*	Sezon w trakcie
^1/2/3	Punktowana pozycja w sprincie kwalifikacyjnym
Lista systemów punktacji Formuły 1

Rok	Konstruktor	Kierowca	Nr	Kwal.	Wynik	Okr.	Lider	Uwagi
1941	Miller	Ralph Hepburn	54	10	4	200	0
1946	Kurtis Kraft	Ralph Hepburn	2	19	14	121	44	wycofał się
1947	Kurtis Kraft	Cliff Bergere	18	2	21	62	23	tłok
		Cliff Bergere	54		4	200	0	samochód dzielony z Ardingerem (okr. 70–200)
		Herb Ardinger	54	4	4	200	0	samochód dzielony z Bergerem (okr. 1–69)
1948	Novi	Ralph Hepburn	12	NZ				śmiertelny wypadek w kwalifikacjach
1948	Kurtis Kraft	Duke Nalon	54	11	3	200	9
1949	Kurtis Kraft	Rex Mays	5	2	25	48	12	magneto
1949	Kurtis Kraft	Duke Nalon	54	1	29	23	23	wypadek
1950	Kurtis Kraft	Duke Nalon	38	NZ
1950	Kurtis Kraft	Chet Miller	43	NZ
1951	Kurtis Kraft	Duke Nalon	18	1	10	151	0	wycofał się
	Kurtis Kraft	Chet Miller	32	28	25	56	0	zapłon
	Meyer	Jimmy Daywalt	33	NZ
1952	Kurtis Kraft	Chet Miller	21	27	30	51	0	sprężarka
		Duke Nalon	36	4	25	84	0	sprężarka
		Jimmy Daywalt	64	NZ
1953	Kurtis Kraft	Duke Nalon	9	26	11	191	0	poślizg
1953	Kurtis Kraft	Chet Miller	15	NZ
1954	Kurtis Kraft	Duke Nalon	8	NZ
1955	Kurtis Kraft	Troy Ruttman	18	NZ
1956	Kurtis Kraft	Paul Russo	29	8	33	21	11	wypadek
1956	Kurtis Kraft	Jimmy Davies	31	NZ
1957	Kurtis Kraft	Tony Bettenhausen	27	22	15	195	0
1957	Kurtis Kraft	Paul Russo	54	10	4	200	80
1958	Kurtis Kraft	Paul Russo	15	14	18	122	0	chłodzenie
		Bill Cheesbourg	54	33	10	200	0
		Juan Manuel Fangio	54	NZ
1959	Kurtis Kraft	Dempsey Wilson	34	NZ
1959	Kurtis Kraft	Paul Russo	38	NZ
1961	Kurtis Kraft	Ralph Liguori	75	NZ
1961	Kurtis Kraft	Dick Rathmann	75	NZ
1962	Kurtis Kraft	Chuck Stevenson	16	NZ
1962	Kurtis Kraft	Bill Cheesbourg	59	NZ
1963	Kurtis Kraft	Bobby Unser	6	16	33	2	0	wypadek
		Jim Hurtubise	56	2	22	102	1	wycieki oleju
		Art Malone	75	23	31	18	0	sprzęgło
1964	Kurtis Kraft	Art Malone	3	30	11	194	0
	Kurtis Kraft	Jim McElreath	28	26	21	77	0	system filtrów
	Ferguson	Bobby Unser	9	22	32	1	0	wypadek
1965	Granatelli	Bobby Unser	6	NZ
	Ferguson	Bobby Unser	9	8	19	69	0	przewód olejowy
	Kurtis Kraft	Jim Hurtubise	59	23	33	1	0	przeniesienie napędu
1966	Granatelli	Greg Weld	15	NZ

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Gordon Eliot White: Offenhauser: The Legendary Racing Engine and the Men Who Built It. MBI Publishing, 2004, s. 74. ISBN 978-0-7603-1918-5.
↑ 1935 /41 Miller Ford /Winfield V8. [w:] rmauctions.com [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).
↑ 29. Indianapolis 500. [w:] indycar-hungary.hu [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (węg.).
↑ Ralph Kramer: Indianapolis Motor Speedway: 100 Years of Racing. Krause Publications, 2009, s. 134. ISBN 978-1-4402-2157-6.
↑ Karl Ludvigsen: Novi V-8 Indy Cars 1941-1965. Iconografix, 2001. ISBN 978-1-58388-037-1.
↑ 40. Indianapolis 500. [w:] indycar-hungary.hu [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (węg.).
↑ 41. Indianapolis 500. [w:] indycar-hungary.hu [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (węg.).
↑ The Granatelli's, the Indy 500, the Novi Engines and STP's Sponsorship. [w:] gyronautx1.com [on-line]. 2012-09-12. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).
↑ Marshall Pruett: Andy Granatelli, Indy racing pioneer, dies at 90. [w:] roadandtrack.com [on-line]. 2013-12-29. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).

[white74-1] Gordon Eliot White: Offenhauser: The Legendary Racing Engine and the Men Who Built It. MBI Publishing, 2004, s. 74. ISBN 978-0-7603-1918-5.

[2] 1935 /41 Miller Ford /Winfield V8. [w:] rmauctions.com [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).

[3] 29. Indianapolis 500. [w:] indycar-hungary.hu [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (węg.).

[4] Ralph Kramer: Indianapolis Motor Speedway: 100 Years of Racing. Krause Publications, 2009, s. 134. ISBN 978-1-4402-2157-6.

[5] Karl Ludvigsen: Novi V-8 Indy Cars 1941-1965. Iconografix, 2001. ISBN 978-1-58388-037-1.

[6] 40. Indianapolis 500. [w:] indycar-hungary.hu [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (węg.).

[7] 41. Indianapolis 500. [w:] indycar-hungary.hu [on-line]. [dostęp 2014-08-25]. (węg.).

[8] The Granatelli's, the Indy 500, the Novi Engines and STP's Sponsorship. [w:] gyronautx1.com [on-line]. 2012-09-12. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).

[9] Marshall Pruett: Andy Granatelli, Indy racing pioneer, dies at 90. [w:] roadandtrack.com [on-line]. 2013-12-29. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]