Nużeniec

Nużeniec
Demodex
Owen, 1843
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Podgromada	roztocze
Rząd	Trombidiformes
Podrząd	Prostigmata
Nadrodzina	Cheyletoidea
Rodzina	nużeńcowate
Rodzaj	nużeniec

Nużeniec (Demodex) – rodzaj roztoczy z rzędu Trombidiformes i rodziny nużeńcowatych. Obejmuje komensale, bytujące głównie w torebkach włosowych i gruczołach łojowych ssaków. Mają kształt cygara o długości 0,15-0,3 mm, a więc widoczne są jedynie pod mikroskopem. Na przedniej części ciała pasożyta znajdują się 4 pary kikutowych odnóży, które umożliwiają mu tylko bardzo powolne przesuwanie się do przodu wzdłuż włosa. Nużeńce nie drążą kanałów w skórze, jak świerzbowce, ani nie wysysają krwi. Stąd wywoływany przez nie świąd nie jest zbyt silny. Wywołują chorobę zwierząt zwaną nużycą. U człowieka wywołują chorobę zwaną demodeciodozą. U ludzi inwazja dotyczy głównie głowy oraz twarzy. U zwierząt w zależności od gatunku rozmieszczenie pasożytów może być różne. Roztocza zagnieżdżają się w torebkach włosowych i gruczołach łojowych. Tu składają jaja, z których rozwijają się larwy, a z nich w ciągu miesiąca dojrzałe płciowo nużeńce.

Nużeniec psi

Należą tutaj:

• Demodex aries
• Demodex aurati
• Demodex bovis – nużeniec bydlęcy
• Demodex brevis
• Demodex caballi
• Demodex canis – nużeniec psi
• Demodex caprae – nużeniec kozi
• Demodex cati – nużeniec koci
• Demodex cornei
• Demodex criceti
• Demodex cuniculi – nużeniec króliczy
• Demodex gapperi
• Demodex gatoi
• Demodex equi – nużeniec koński
• Demodex injai
• Demodex folliculorum – nużeniec ludzki
• Demodex ovis – nużeniec owczy
• Demodex phylloides – nużeniec świński
• Demodex zalophi

Bibliografia

1. Stefański W., Parazytologia weterynaryjna tom II, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1970, str 254-260.