Adres IP
- Adres IP (ang. IP address) – liczbowy identyfikator nadawany interfejsowi sieciowemu, grupie interfejsów (broadcast, multicast), bądź całej sieci komputerowej w protokole IP, służący identyfikacji elementów sieci w warstwie trzeciej modelu OSI – w obrębie sieci lokalnej oraz poza nią (tzw. adres publiczny).
Adres IP nie jest „numerem rejestracyjnym” komputera – nie identyfikuje jednoznacznie fizycznego urządzenia – może się dowolnie często zmieniać (np. przy każdym wejściu do sieci Internet) jak również kilka urządzeń może dzielić jeden publiczny adres IP, lub pojedynczy adapter sieciowy może mieć wiele[1][2] adresów IP (tzw. IP aliasing). Ustalenie prawdziwego adresu IP użytkownika, do którego następowała transmisja w danym czasie, jest możliwe dla systemu/sieci odpornej na przypadki tzw. IP spoofingu (por. man in the middle, zapora sieciowa, ettercap) na podstawie historycznych zapisów systemowych.
W najpopularniejszej wersji czwartej (IPv4) jest zapisywany zwykle w podziale na oktety zapisywane w systemie dziesiętnym i oddzielane kropkami, rzadziej szesnastkowym bądź dwójkowym (oddzielane dwukropkami bądź spacjami).
IP a pozostałe warstwy[edytuj | edytuj kod]
W przeciwieństwie do adresu sprzętowego (MAC; warstwa druga modelu OSI) adres IP nie musi identyfikować jednoznacznie urządzenia ani w czasie, ani fizycznie (szczególnie, jeśli nie należy on do zakresu publicznego, a jest adresem podlegającym translacji, bądź jest przydzielany dynamicznie). Protokół komunikacyjny IP pracuje w trzeciej warstwie modelu (warstwie sieciowej) niezależnie od rodzaju nośnika warstwy pierwszej. Jest trasowalny (routowalny), a więc umożliwia trasowanie, które odbywa się właśnie w warstwie trzeciej. Aby zapewnić pomyślność komunikacji w tym protokole, konieczne jest przyporządkowanie adresów IP interfejsom sieciowym urządzeń.
Z warstwą łącza danych, drugą warstwą rzeczonego modelu, komunikuje się zwykle za pomocą protokołów ARP i RARP. Pierwszy z nich informuje warstwę trzecią o adresie sprzętowym urządzenia, drugi umożliwia wskazanie adresu IP urządzenia przy znajomości adresu sprzętowego.
Protokół IP gwarantuje jedynie odnalezienie interfejsu lub grupy interfejsów sieciowych w pewnej sieci, jednak nie zapewnia poprawności transmisji danych. Współpracę z czwartą we wspomnianym modelu OSI warstwą transportową, która służy właśnie temu celowi, umożliwia m.in. protokół TCP w niej działający. Z tego powodu powstał stos protokołów TCP/IP będący kombinacją m.in. tych dwóch protokołów.
Adresy IP stosuje się nie tylko w Internecie, ale również w sieciach lokalnych korzystających z TCP/IP. W pierwszym przypadku przypisywany jest on przez dostawcę internetu, w drugim o poprawne jego przypisanie dba zwykle jej administrator.
W celu zapewnienia jednoznaczności rozpoznawania się poszczególnych uczestników komunikacji stosuje się system odwzorowania unikatowej nazwy symbolicznej do adresów IP (protokół DNS), dzięki czemu użytkownicy Internetu nie muszą ich pamiętać i aktualizować. Np. adresowi 208.80.152.2 odpowiada obecnie interfejs sieciowy urządzenia/urządzeń (por. redundancja) obsługujących serwis Wikipedii. Aby korzystać z tej encyklopedii, wystarczy zapamiętanie łatwiejszej nazwy wikipedia.org, która tłumaczona jest na adres IP serwera przez serwery DNS (warstwy: piąta, szósta i siódma modelu OSI nazywane odpowiednio: sesji, prezentacji i aplikacji).
Rodzaje[edytuj | edytuj kod]
Od 1977 w Internecie używane są adresy IP protokołu w wersji czwartej, IPv4[3]. Zapotrzebowanie na adresy IPv4 stało się na tyle duże, że pula nieprzydzielonych adresów zaczęła się wyczerpywać (w 2011 roku zakładano, że w zależności od regionu nastąpi to w roku między 2011 a 2016[3]), z tego powodu powstała nowa, szósta wersja protokołu – IPv6, której test odbył się 8 czerwca 2011 roku[3][4]. Piąta wersja, IPv5 mająca rozszerzyć możliwości poprzedniczki nie zdobyła popularności, protokół ten znany jest szerzej pod angielską nazwą Internet Stream Protocol (pol. „protokół strumieni internetowych”), skracaną do ST.
Zapis[edytuj | edytuj kod]
Adresy IPv4 są 32-bitowymi liczbami całkowitymi. Tak więc adres serwisu działający pod adresem wikipedia.org to liczba 3 494 942 722, która w zapisie szesnastkowym ma postać D0 50 98 02. Adres w postaci szesnastkowej zapisywany jest zwykle jako D0:50:98:02, z której łatwo przekształcić go na łatwiejszą do zapamiętania formę dziesiętną, oddzielaną już kropkami: 208.80.152.2 (każdą z liczb szesnastkowych zamienia się na jej dziesiętny odpowiednik z zakresu 0-255). Adresy IP w postaci dwójkowej wykorzystywane są niezmiernie rzadko, najczęściej do wyznaczenia maski sieci lub maski podsieci, powyższy adres w postaci dwójkowej to
11010000 01010000 10011000 00000010.
Adresy IPv6 są 128-bitowymi liczbami całkowitymi, dlatego przykładowy adres sieci IPv6 w zapisie szesnastkowym, zgodnym ze specyfikacją Media:CIDR, która dotyczy również IPv4 (RFC1518, RFC1519, RFC1812), wygląda następująco:
3ffe:0902:0012:0000:0000:0000:0000:0000/48,
gdzie /48 oznacza długość pierwszego prefiksu wyrażoną w bitach (człony adresu grupuje się po 16 bitów i oddziela dwukropkiem).
Przyjmuje się, że najstarsze niepodane bity danej sekcji są zerami (np. :: oznacza :0000:), dlatego jego skrócona wersja to 3ffe:902:12::/48. Adres IPv6 w zapisie dziesiętnym byłby cztery razy dłuższy, a więc składałby się z 16 liczb dziesiętnych z zakresu 0-255.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jarosław Karcewicz, Ciekawostka dnia: Jak przypisać wiele adresów IP (aliasów) do karty sieciowej w systemie MS Windows, AdminAkademia, 5 maja 2019 [dostęp 2021-10-21] (pol.).
- ↑ Drugi adres IP dla tej samej karty sieciowej, www.altkomakademia.pl [dostęp 2021-10-21] (pol.).
- ↑ a b c Mark Fischetti. Czy 8 czerwca mieliście problem z Internetem?. „Świat Nauki”. nr. 7 (239), s. 10, lipiec 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380.
- ↑ Wielki test IPv6 z udziałem gigantów Internetu takich jak Google, Facebook i Yahoo. 2011-06-16. [dostęp 2011-06-24].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jon Postel, Internet Protocol, STD 5, RFC 791, IETF, wrzesień 1981, DOI: 10.17487/RFC0791, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).
- P. Almquist, Type of Service in the Internet Protocol Suite, RFC 1349, IETF, lipiec 1992, DOI: 10.17487/RFC1349, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).
- V. Fuller i inni, Classless Inter-Domain Routing (CIDR): an Address Assignment and Aggregation Strategy, RFC 1519, IETF, wrzesień 1993, DOI: 10.17487/RFC1519, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).
- Y. Rekhter i inni, Address Allocation for Private Internets, BCP 5, RFC 1918, IETF, luty 1996, DOI: 10.17487/RFC1918, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).
- R. Hinden, S. Deering, IP Version 6 Addressing Architecture, RFC 2373, IETF, lipiec 1998, DOI: 10.17487/RFC2373, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).
- R. Hinden, S. Deering, Internet Protocol Version 6 (IPv6) Addressing Architecture, RFC 3513, IETF, kwiecień 2003, DOI: 10.17487/RFC3513, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).
- R. Hinden, S. Deering, IP Version 6 Addressing Architecture, RFC 4291, IETF, luty 2006, DOI: 10.17487/RFC4291, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).